Պետության դերի վերաարժևորման խնդիր ունենք. Արսեն Համբարձումյան

«Առաջին լրատվական»- ի զրուցակիցն է ՀՅԴ Գերագույն Մարմնի ներկայացուցիչ, ՀՅԴ նախընտրական ցուցակում 2-րդ տեղը զբաղեցնող պատգամավորության թեկնածու Արսեն Համբարձումյանը:

-Հոգնե՞լ եք նախընտրական թոհուբից:

-Այնքան էլ ոչ: Հուսամ՝ նախընտրական կրքերը հետընտրական կրքերով չեն փոխարինվի: Նախընթաց բոլոր ընտրությունների ժամանակ դժբախտաբար ունեցել ենք քարոզարշավ, որն ուղեկցվել է անհանդուրժողականության, թշնամանքի հռետորաբանությամբ՝ չանդրադառնալով նրան, որ ընտրություններից հետո գալու է նաև հաջորդ օրը, և քաղաքական ուժերը միմյանց հետ որոշակի համագործակցության եզրեր պետք է գտնեն, որոշ դեպքերում անգամ ստիպված են լինելու համագործակցել՝ անկախ քաղաքական դիրքավորումից: Կուզենայի, որ քաղաքական ուժերը, ընթացիկ քարոզարշավին տրվելով, չորդեգրեն այնպիսի վարքագիծ, որ հետ խնդիրներ առաջանան հետագայում:

–Ձեր ակնարկը վերաբերում է երկու ուժի, ովքեր առայժմ հեռակա բանավիճում են ամեն ինչի շուրջ: Դա ձեզ դո՞ւրս է մղում քարոզարշավի բուն ընթացքից:

-Չեմ կարծում: Մենք փորձում ենք մեր տեսակին հավատարիմ լինել, այն առաջնահերթությունները, խնդիրները, որ մենք ենք տեսնում, խոսում ենք դրանց մասին բաց, հստակ, և փորձում ենք չտրվել այդ հռետորաբանությանը, որովհետև քաջ գիտակցում ենք, որ ընտրապայքարի ժամանակ «գոտկատեղից ներքև» հարվածները, ոչ ծրագրային քարոզարշավը հազիվ թե կնպաստեն քաղաքական դաշտի կայացմանը և քաղաքական դաշտի մասնակիցների միջև փոխհարաբերություններին:

-Ո՞րն է այս ընտրարշավում Դաշնակցության խաղաքարտը:

-Մենք երկու կարևոր առանձնահատկություն ունենք, որոնք փորձում ենք ներկայացնել քարոզարշավի ժամանակ, առաջինը, որ Դաշնակցությունը միակ համահայկական քաղաքական ուժն է հայ իրականության մեջ, որը կարող է միավորել համահայկական ներուժը, այդ առումով ՀՅԴ-ն յուրօրինակ բրենդ է: Եվ երկրորդը՝ մեր սոցիալիստական գաղափարախոսությունն է, միակ քաղաքական ուժն ենք, որ այս առումով համոզումով կողմնակից ենք սոցիալական արդարությանը՝ սոցիալիզմի դիրքերից, և սրա մասին է, որ փորձում ենք ներկայացնել մեր մոտեցումները, պատկերացումները, թե ինչպիսին պետք է լինի պետության դերակատարումը տնտեսական քաղաքականության մեջ: Եվ համոզում ունենք, որ պետության դերի վերաարժևորման խնդիր ունենք: Եվ նկատի ունենալով նախորդ ժամանակահատվածը՝ խորապես համոզված ենք, որ բազմաթիվ տնտեսական, սոցիալակն խնդիրների հիմնապատճառը հենց պետության դերի և դերակատարության հետ են կապված:

–Դուք շարունակում եք մնալ խորհրդարանական մոդելի կողմնակից:

-Անշուշտ, այդ մոտեցումն ենք ունեցել 1918թ-ից ի վեր, մեր մոտեցումներն այդ առումով չեն փոխվել, դրանք համոզմունքն են:

-ՀՅԴ-ն, դատելով նախընտրական շրջանում կուսակցության ներկայացուցիչների հետ հանդիպմանը հնչած կարծիքներից, մեծ հաշվով ընդունում է այն մոտեցումը, որ կոալիցիաներ կազմելը սխալ էր: Դուք էլ եք համամիտ այդ տեսակետին:

-Դա մեր ներքին քննարկումների եզրահանգումն է: Նկատի ունենալով նախընթաց համագրծակցության ձևաչափերը՝ մեր կուսակցությունում որոշակի քննարկումներ ենք ունեցել, փորձելենք արժևորել նախընթաց ժամանակահատվածի քաղաքականությունը, նաև նկատի ունենալով այն համգամանքը, որ անցում ենք կատարել խորհրդարանական կառավարման համակարգին, առավել ևս դա շատ հստակ է արդեն, որ խորհրդարանական կառավարման համակարգի դեպքում դասական իմատով կոալիցիաների չկայանալու պարագայում, նման ձևաչափերով համագործակցությունների մեջ լինելը նպատակահարմար չէ:

-Սխալ էր նաև հեղափոությանը միանա՞լը:

-Ես այստեղ ճիշտ ու սխալ ձևակերպումներ չէի օգտագործի, յուրաքանչյուր քայլ պետք է գնահա տվյալ ժամանակահատվածի տրամաբանության մեջ: Եվ կարծում ենք, որ ապրիլ-մայիսյան իրադարձությունների ժամանակ Դաշնակցության որդեգրած քաղաքական մոտեցումները և Ազգային համաձայնության կառավարության մաս կազմելը եղել է պատճառաբանված, հիմնավորված, այլ խնդիր է,որ հետագա զարգացումները եկան պացուցելու, որ նման ձևաչափով Համաձայնության կառավարությունը չի կարող արդարացնել մեր հույսերը և սպաելիքները, որովհետև առաջացան գործելաոճի, կադրային նշանակումների կոմինուկացիոն խնդիրներ, տարբեր հարցերի հետ կապված՝ մեզ համար անհասկանալի մոտեցումներ. հարցերի շրջանակ, որոնց պարագայում առանց նախապես քննարկումների և համաձայնությունների փորձ էր արվում տեսակետ պարտադրվել.սրանք մոտեցումներ են, որոնք մեզ համար անընդունելի էին:

-Եթե ձեր ասածի հետագծով դիտարկենք, ապա պետք է ենթադրենք, որ ՀՀԿ-ի հետ կոալիցիան ավելի կոմֆորտային էր Դաշնակցության համար:

-Կոմֆորտայինի խնդիր չկա: Խնիրը հետևյալն է. քաղաքական ուժը ինչ օրակարգ է դնում իր առաջ, ինչ առաջնահերթություններ է ունենում և արդյոք հնարավոր է լինում դրանց հետամուտ լինել և արդյունքներ արձանագրել: Մենք քաղաքական դիրքավորման պարագայում մշտապես հետամուտ ենք եղել՝ այս սկզբունքը նկատի ունենալով, այսինքն՝ մեր ծրագրային առաջնահերթությունները հնարավոր է իրականացնել, թե ոչ, դա հնարավոր է իրականացնել ընդդիմադի՞ր դաշտում, թե՞ իշխանության մեջ լինելով: Ինքնանպատակ չէ իշխանության կամ ընդդիմության մեջ լինելը, մեզ համար առաջնայինը մեր քաղաքական առաջնահերթություններն իրականացնելն է եղել:

-Եթե չլիներ չարաբաստիկ ցյուրիխյան ստորագրությունը, դաշնակցությունը կոալիցիան լքելու որևէ առիթչ չէր ունենա:

-Նկատի ունեք 2009թ-ը… Եթե-ներով չպետք է առաջնորդվել: Դա հերթական անգամ ցույց է տվել ՀՅԴ սկզբունքայնությունը, որ եթե կարևոր խնդիրների՝ ազգային օրակարգերի, ազգային անվտանգության հետ կապված հարցերում մեզ համար անընդունելի ընթացք է արձանագրվում, դա մեզ համար հստակ կարմիր գիծ է, երբեք այդ կարմիր գծերը չենք անցել և չենք անցնելու:

-Ընդունեցի և համաձայն եմ, բայց մյուս կողմից էլ ընդունում եմ, որ դա նշանակում է,որ այդ ժամանակ Հայաստանի ներսում ամեն ինչ կարգին էր, և բխում էր Դաշնակցության շահերից:

-Ամենևին: Դա չի նշանակում որ վարդագույն ժամանակներում էինք ապրում, անշուշտ եղել են խնդիրներ, բայց դրանց կարևորության և կշռի հետ կապված հարց կա: Եթե խնդիրնրեը լուրջ վտանգ չեն ներկայացնում, պետք է ֆիքսել և գնալ լուծման ճանապարհով:

–Լավ, եթե պաշտոնյան կամ քաղաքական գործիչը ներքաշված է կոռուպցիոն սկանադլի մեջ, դա խնդիր չէ՞: ՀՅԴ-ն դա չէ՞ր տեսնում:-Խնդիր է: Տեսել ենք և հարկ եղած ձևով ահազանգել, մշտապես ասել ենք, որ Հայաստանում կան կոռուպցիայի հետ կապված խնդիրներ, որոնք համակարգային լուծում պետք է ստանան…

–ՀՀԿ-ն ամեն ինչ անում է, որպեսզի դառնա իշխանության ընդդիմախոսը, կարծես թե դուք էլ եք ձգտում այդ նշաձողին:

-Ամենևին այդպես չէ: Ենթդրում եմ՝ ՀՀԿ-ի մարտավարությունն ինչով է պայմանավորված՝ նկատի ունենալով Երևանի ավագանու ընտրությունների ժամանակ կիրառված մարտավարությունը՝ «Իմ քայլը» դաշինքի կողմից: Իրենց համար ակնհայտ էր, որ անխուսափելի է լինելու «սևերի» դաշտում հայտնվելը, և ի սկզբանե նրանք ինքնակամ մտան այդ դերի մեջ՝ փորձելով դաշտը մոնոպոլացնել: Երևի մեր հանրապետական նախկին գործընկերները քաղաքական դաշտի մոնոպոլացման նկատմամբ սերը պահպանել են, մի դեպքում՝ իշխանության մեջ, մյուս դեպքում՝ ընդդիմության, բայց չեմ կարծում, որ հաջողություն կարձանագրեն, որովհետև առնվազն ընկալելի չեն այդ իմաստով: Չեմ կարծում, որ այդ մարտավարությունն ի վերջո կվերածվի քվեի: