Նյութական բարեկեցության բնական ձգտումը չպետք է ստվերի ազգի հոգևոր և մտավոր աճի անհրաժեշտությունը

Ոչ մի հասարակություն չի կարող տեսնել իր ապագան առանց մարդկանց գիտակցության մեջ հոգևոր ներուժի, հոգևոր և բարոյական արժեքների զարգացման և ամրապնդման։ Մեր ազգի մշակութային արժեքները, հոգևոր ժառանգությունը հազարամյակներ շարունակ որպես հոգևոր հզոր աղբյուր են ծառայել հայ ժողովրդի համար։ Չնայած գաղափարախոսական կոշտ ճնշումներին՝ հայ ժողովրդին հաջողվել է պահպանել իր պատմական և մշակութային արժեքներն ու ինքնատիպ ավանդույթները, որոնք խնամքով փոխանցվել են սերնդե սերունդ։ Հոգեւոր արժեքների վերածնունդը մենք դիտարկում ենք որպես ազգային ինքնագիտակցության աճի բնական գործընթաց, վերադարձ ազգի հոգեւոր ակունքներին, նրա արմատներին:

Այսպես կոչված, «էթնիկ վերածնունդը» գլոբալիզացիայի հետ մեկտեղ համարվում է XX – րդ դարի վերջի-XXI դարի սկզբի՝ մարդկության զարգացման հիմնական գծերից մեկը: Գրեթե ամենուրեք հետաքրքրություն է առաջացել սեփական արմատների նկատմամբ՝ ինչպես առանձին մարդկանց, այնպես էլ ամբողջ ժողովուրդների մոտ, և դա դրսևորվում է տարբեր ձևերով ՝ հին սովորույթները և ծեսերը վերակենդանացնելու փորձերից, բանահյուսության հանդեպ հետաքրքրության աճից, սեփական ինքնության որոնումներից, ժողովրդական ոգուց մինչև ազգային պետականություն ստեղծելու կամ վերականգնելու ձգտումը։

Անկախության ձեռք բերմամբ մեր ժողովուրդը դարձավ իր ճակատագրի իրական տերը, սեփական պատմության արարիչը, ինքնատիպ ազգային մշակույթի կրողը: Սակայն հարկ է ընդգծել, որ մեզ համար հոգևոր, ազգային արժեքների և ավանդույթներին վերադարձն ու դրանց վերականգնումն անցել են դժվար՝ հին կայսերական համակարգի փլուզման և հասարակական նոր հարաբերությունների կայացման պայմաններում։

Պատմական հիշողությունը, ազգային և հոգևոր արժեքների, մշակույթի, հայրենի երկրի և պետության տարածքի, օբյեկտիվ և ճշմարտացի պատմության վերականգնումը չափազանց կարևոր տեղ են զբաղեցնում ազգային ինքնագիտակցության և, եթե ցանկանում եք, ազգային հպարտության վերածննդի և աճի գործընթացում: Պատմությունը դառնում է իսկական ուսուցիչ ազգի համար։ Մեր շատ նախնիների արարքներն ու սխրանքներն արթնացնում են պատմական հիշողությունը, ձևավորում նոր քաղաքացիական գիտակցություն, դառնում բարոյական դաստիարակության և ընդօրինակման աղբյուր։ Հայաստանի պատմության մեջ քիչ չեն եղել ականավոր գործիչներ, որոնք իրենց մեջ միավորել են քաղաքական միտքն ու բարոյական խիզախությունը, քրիստոնեական աշխարհայացքը և հանրագիտարանային կրթությունը։ Մեր  նախնիներից շատերը մեծ ներդրում են ունեցել մեր ազգային մշակույթի զարգացման գործում, դարձել են մեր ժողովրդի հպարտության առարկան: Նրանց բացառիկ ներդրումը համաշխարհային քաղաքակրթության մեջ հայտնի է այսօր ամբողջ աշխարհում: Պատմական փորձը, ավանդույթների շարունակականությունը պետք է դառնան այն արժեքները, որոնցով դաստիարակվում են նոր սերունդները։

Հասարակության հոգևոր-կրոնական հիմքերի, քրիստոնեական մշակույթի վերածնունդը կարևոր քայլ էր ինքնորոշման, պատմական հիշողության, պատմամշակութային միասնականության ձեռք բերման ճանապարհին: Հոգևոր արժեքների մեկ այլ հզոր աղբյուր է ընտանիքի և հարազատության ավանդական էթիկան, որի հիմնական սկզբունքները միշտ եղել են ավագների նկատմամբ հարգանքը, փոխօգնությունը և երեխաների խնամքը: Դժբախտաբար, այդ արժեքները լրջորեն դեֆորմացվել էին նաև խորհրդային շրջանում:

Մեր ժողովրդի ապագան առաջին հերթին կախված է իրենից, ազգային գիտակցության հոգևոր էներգիայից և ստեղծագործական ուժից: Նյութական բարեկեցության բնական ձգտումը չպետք է ստվերի ազգի հոգևոր և մտավոր աճի անհրաժեշտությունը: Հոգևորությունն ու լուսավորությունը միշտ եղել են մեր ժողովրդի ամենաուժեղ տարբերակիչ առանձնահատկությունները նրա դարավոր պատմության ընթացքում:

Մհեր Մելքոնյան

ՀՅԴ Շիրակի մարզային կոմիտեի ներկայացուցիչ