Անընդհատ, անընդմեջ երաժշտություն

Հայաստանի պետական ֆիլհարմոնիկ նվագախմբի ֆլեյտահարների խմբի կոնցերտմայստեր, Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի դոցենտ, ՀՀ վաստակավոր արտիստ, ֆլեյտահար Տիգրան Գեւորգյանը 1985 թ. աշխատում է Հայաստանի պետական ֆիլհարմոնիկ նվագախմբում: Նա ֆլեյտահար է դարձել` ոգեշնչվելով հայտնի «Ջեթրո Թալ» ռոք խմբի լեգենդար ֆլեյտահար Իեն Անդերսոնի ինքնատիպ կատարումներից, իսկ տարիներ անց նրան բախտ վիճակվեց Անդերսոնի հետ հանդես գալ համատեղ կատարմամբ: Գեւորգյանը համարում է, որ դասականն այսօր այնքան էլ պահանջարկ չունի, քանի որ մեր կյանքի արտացոլումն այլ երաժշտության մեջ է: Սակայն երաժիշտը վստահ է` այսպես չի մնա, սոսկալի անճաշակությունն իրեն անընդհատ տեր ու տիրական չի զգա:

- Փաստորեն, Իեն Անդերսո՞նն է «մեղավոր», որ այսօր հիանալի ֆլեյտահար ունենք:

- Նաև...Ինչո՞ւ ոչ: Ես անհիշելի ժամանակներից լսել եմ երաժշտություն` անընդհատ, անընդմեջ՝ դասական, ջազ, ռոք: Դե, իմ երիտասարդության տարիներին «Ջեթրո Թալը» ծաղկման գագաթնակետում էր եւ շատ հանրահայտ էր: Իսկ խմբի անփոխարինելի ղեկավարը՝ Իեն Անդերսոնը, ինձ ուղղակի «հետապնդում էր»: Պատկերացրեք իմ ոգևորությունը, երբ տարիներ անց ՀՀ վարչապետի հրավերով «Ջեթրո Թալը» հյուրընկալվեց Հայաստանում, իսկ այն, որ ինձ բախտ վիճակվեց հանդես գալ մեծն Իեն Անդերսոնի հետ դուետով, դա ես համարում եմ կյանքիս մշակութային ամենամեծ ձեռքբերումներից մեկը:

-Ո՞ր ստեղծագործությունն է Ձեզ համար ամենաբարդը եղել, որը հաղթահարելուց հետո խոր շունչ եք քաշել:

-Բարդ ստեղծագործություն ասվածը շատ հարաբերական է: Ընդհանրապես, երաժշտության մեջ ամենադժվար կատարվող ստեղծագործությունները համարվում են վիեննական դասականների՝ Մոցարտի, Բեթհովենի, Հայդնի ստեղծագործությունները: Ինձ համար շատ մեծ ձեռքբերում եմ համարում Մոցարտի կոնցերտների, Պրոկոֆեւի 2-րդ սոնատի, Շուբերտի «Ինտրոդուկցիա վարիացիաներով» ստեղծագործությունների կատարումները:

- Ձեզ դուր գալի՞ս է, երբ մեկ երաժշտական ոճի տարրերը խառնում են մյուսի հետ:

- Ինչո՞ւ ոչ, եթե այն արված է ճաշակով և պրոֆեսիոնալ: Շատ հաճախ նման միքսերից օգտվում են երկու ժանրերն էլ: Սակայն, մյուս կողմից, նախընտրում եմ երաժշտության մաքուր մատուցումները:

-Մի կողմից` ասում են, որ ավելացել է դասական երաժշտության երիտասարդ ունկնդիրների թիվը, մյուս կողմից` պակասել այն երիտասարդների թիվը, ովքեր երաժշտությամբ են զբաղվում, ինչի՞ արդյունք է սա:

- Սա շատ խոր եւ լայնաշերտ հարց է: Ինձ թվում է, որ երիտասարդ ունկնդիրը միշտ մնում է նույնը` կրթված, ընտանիքից եկող ավանդույթներով: Այն ժամանակ էլ երիտասարդները առանձնահատուկ շատ չէին լսում դասական, սակայն նախկինում, եթե գիտեին, որ մեկը դասական երաժիշտ է, ամբողջ թաղամասով երկրպագում էին նրան, իսկ հիմա անգամ մեր երաժիշտների հաջողությունների մասին լուրերը մնում են մեր պատերի ներսում: Դասականն այսօր այնքան էլ պահանջարկ չունի, քանի որ մեր կյանքի արտացոլումն այլ երաժշտության մեջ է: Կարծում եմ, որ այսպես չի մնա, որ սոսկալի անճաշակությունն անընդհատ տեր ու տիրական իրեն զգա: Այսօր մարդիկ ընտրության հնարավորություն չունեն. միացնում են հեռուստացույցը, եւ գետաձիերի ու կուղբերի մի ոհմակ կլկլացնում է, իսկ դասական երաժշտության համերգները ցուցադրում են գիշերը` ժամը 4:30-ին, կես ժամով` հատուկ չքնողների համար:

- Վերջին շրջանում ավելացել է ֆլեշմոբների թիվը. որքանո՞վ են նման փոքր ծավալի միջոցառումները նպաստում, որ դասականի ունկնդիրն ավելանա:

-Չգիտեմ ՝ որքանով են նպաստում, բայց դրանք ճիշտ քարոզչության հրաշալի միջոց են: Եթե դա արված է ճաշակով, թարմ, նորովի, ապա հաճույք է պատճառում հանդիսատեսին, մի խոսքով՝ երկու ձեռքով կողմ եմ լավ արված ֆլեշմոբներին:

-Դուք նաեւ ժամանակակից կոմպոզիտորների գործեր եք կատարում. վերջին շրջանում ի՞նչ նորություններ կան ժամանակակից երաժշտության ասպարեզում:

-Ըստ իս՝ ժամանակակից երաժշտությունն այսօր, մեղմ ասած, անբարենպաստ պայմաններում է: Գրեթե սպառվել են արտահայտման միջոցները և հնարքները, օգտագործված են ընդհուպ «գերտիեզերական ձայներ»՝ այլ գալակտիկաներից, սակայն չի բացառվում, որ դեռ ամեն ինչ չի ասվել ավանգարդ երաժշտության ոլորտում: Կան տաղանդավոր եւ՛ կոպոզիտորներ, եւ՛ շատ բարձր պրոֆեսիոնալիզմ ունեցող կատարողներ, որոնցից ոմանց հետ ինձ բախտ վիճակվել է հանդես գալ «Դիլիջան» երաժշտական փառատոնի շրջանակներում:

Կարինե ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ