Ոսկեթասի Խանեի Սարգսի Սուրբը

Ոսկեթաս գյուղը գտնվում է Արագածոտնի մարզում` Արագած լեռան հարավ- արևմտյան լանջին: Գյուղի տարծքում ներկա պահին եկեղեցի չկա, ինչի բացը լրացնում են գյուղի երեք նշանավոր մատուռները, որոնք բնակիչներին առավելագույնս մոտ են պահում քրիստոնեական հավատքին:

Գյուղի գրեթե կենտրոնում գտնվում է Խանեի Սարգսի Սուրբը: Խանեի Սարգիսը եղել է հայ ազատագրական պայքարի ռահվիրաներից մեկը, անձնվեր ֆիդայի:

20-րդ դարի առաջին կեսին արևմտահայության բռնի տեղահանման արդյունքում վերջինս իր ընտանիքի հետ հաստատվում է Ոսկեթասում և իր տունը կառուցում է մի վայրում, որտեղ ավելի վաղ ժամանակներում սրբավայր է եղել: Հենց այդ հանգամանքը հաշվի առնելով` Խանեի Սարգիսն իր տանը կից մի մատուռ է կառուցում, որը տեղացիների շրջանում հայտնի է դառնում Խանեի Սարգսի Սուրբ անվանումով:

Վայրը անհիշելի ժամանակներից է սրբատեղի եղել, ինչի վկայությունն է մատուռի տարածքում գտնված եղջերուի քանդակով քարը:

Քարե երկրորդ քանդակն արդեն քրիստոնեական ժամանակաշրջանի արվեստի նմուշ է. արդեն հասկանալի է, որ քիրստոնեության ընդունումից հետո, վայրը շարունակել է լինել սրբատեղի: Տեղացիների վկայությամբ պատմական տարբեր ժամանակներում գյուղում ասորիները գերակշիռ մեծամասնություն են եղել, այս վայրը վերջիններիս համար նույնպես եղել սրբատեղի:

 Խանեի Սարգսի սուրբը համարվում է բժշկող զորություն ունեցող սրբավայր:

Այստեղ գալիս են ծնունդով Ոսկեթասից, այժմ այլ վայրում ապրող նախկին համագյուղացիները: Նրանք գալիս են և' իրենց երազի նշանով, և' պարզապես հավատքի ուժով:

Մի դեպք է հիշտակում Խանեի գերդաստանից Կարապետ Օհանյանը: Ըստ նրա՝ իր ընտանիքի անդամներից Սեդրակ հորեղբայրը տարիներ առաջ մարմնի ուժեղ քոր է ունեցել, որը ոչ մի կեպ չեն կարողացել բուժել: Վերջինս երազ է տեսնում, որում նրան հուշում են գնալ Խանեի Սարգսի սուրբ ջուր տանել այնտեղ, շփել մարմինը այդ ջրով: Վերջինս նախ գնում է Սառնաղբյուր գյուղ Զաղեր կոչվող վայրում բնական աղբյուրների ջրով լողանում է, հետո այդ ջրից բերում է Խանեի Սարգսի սուրբը, որով շփում է իր մարմինը և վերջնականապես բուժվում է: