Կադաստրի կոմիտեի «բարդակի» հիմքում ԱԺ-ի և կառավարության ականջներն են. արձագանք և մեկնաբանություն

Yerkir.am-ում տեղ գտած ««Բարդակ»՝ Կադաստրի կոմիտեում. հինը «մերժել են», իսկ նորը չկա» հրապարակմանն արձագանքել են ՀՀ Կադաստրի պետական կոմիտեից և գրավոր տեքստ ներկայացրել հրապարակման համար: Մինչ այն ամբողջովին ներկայացնելը, սակայն, փաստենք մի քանի իրողություններ:

Չնայած ներկայացված տեքստի վերնագրին՝ «Հերքում Կադաստրի կողմից», ինչպես նաև այնտեղ տեղ գտած որակմանը՝ «Հայտնում ենք, որ հոդվածում առկա տեղեկությունները պարզաբանման կարիք ունեն և չեն համապատասխանում իրականությանը», այդուհանդերձ, Կադաստրի կոմիտեն ոչ թե հերքում, այլ հաստատում է մեր դիտարկումները:

Կադաստրի կոմիտեի պարզաբանումից պարզորոշ է հետևյալը. 2021 թ. հունվարի 1-ից ուժի մեջ մտած` ինչպես ՀՀ Ազգային ժողովի կողմից 2019 թվականի նոյեմբերի 19-ին ընդունված նոր օրենքի,  այնպես էլ դրա հիմա վրա ՀՀ կառավարության կողմից 2020 թվականի  հունիսի 4-ին ընդունած N 1023-Ն որոշման մեջ պարզապես հաշվի չի առնվել կամ ծանրութեթև չի արվել անցումային փուլում ստեղծվելիք այն իրադրությունը, ինչի մեջ այսօր հայտնվել են հազարավոր քաղաքացիներ: Եվ այն իրավիճակը, որը Կադաստրի կոմիտեն անվանում է «ներկայումս գործող իրավակարգավորում», ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ` մեր հրապարակման մեջ մատնանշված իրավական փակուղին կամ օրենքի վակուումը:

Կոմիտեի պատասխանում նշվում է՝ համաձայն ներկայումս գործող  իրավակարգավորման՝ ՀՀ տեղական ինքնակառավարման մարմինների կողմից 2021 թվականի հունվարի 1-ից հետո կայացված այն որոշումները, որոնց հիմքում ընկած են մինչև 2020 թվականի դեկտեմբերի 31-ը գործած կադաստրային արժեքները և գործակիցները, Կադաստրի կոմիտեի կողմից ենթակա են կասեցման: Այստեղ վերահաստատվում է մեր նախորդ հրապարակման մեջ ձևակերպված միտքը` բոլոր այն քաղաքացիները, որոնք տուն են կառուցել ձեռք բերված հողատարածքներում, անցել են օրենքով նախատեսված բոլոր ընթացակարգերը, կատարել վճարումները և ուզում են ստանալ սեփականության իրավունքի  վկայականներ, Կադաստրի պետական կոմիտեում փաստի առաջ են կանգնում՝ գործընթացը կասեցնում են:

Այսինքն՝ ՀՀ ԱԺ նշված օրենքի և Կառավարության նշված որոշման հեղինակները գրչի մի հարվածով հազարավոր քաղաքացիների, նաև` պետական պատկան մարմինների` մինչ դեկտեմբերի 31-ն ընկած ժամանակահատվածը կատարած ողջ աշխատանքը համարել են առ ոչինչ: Հետաքրքիր է՝ օրենքը և որոշումն ընդունող անձինք իրենք իրենց հարց տվե՞լ են՝ այդ հազարավոր քաղաքացիներն ի՞նչ մեղք են գործել, որ իրենց՝ մինչ 2020 թ. դեկտեմբերի 31-ն արված աշխատանքը զրոյի է հավասարեցվում այդկերպ: Կամ՝ ո՞վ է փոխհատուցելու այդ քաղաքացիների և պետական մարմինների ծախսած ժամանակն ու միջոցները, և ինչո՞ւ պետք է այդ քաղաքացիներն ու մարմիններն իրենց աշխատանքը նորից անեն արդեն տարբերվող գնային պայմաններում:  

Հայրենավաճառ լինելուց զատ նաև դիլետանտիզմով տառապող փաշինյանական իշխանություններից այսպիսի զավեշտալի օրենքներ կամ որոշումներ առաջին անգամը չէ, որ ստանում ենք:

Եվ ահա այս աբսուրդային վիճակից ելքը փորձել է գտնել ՀՀ Կադաստրի կոմիտեն, որի նախաձեռնությամբ մշակվել է օրենքներում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու նախագծերի փաթեթ, որն ընդունվել է ԱԺ-ի կողմից և ներկայացվել Նախագահին՝ ստորագրման: Մի քանի փոփոխությունների շարքում նախատեսվում է նաև հետևյալը` եթե ինքնակամ կառույցի օրինականացման համար համայնքի ղեկավարին դիմեք մինչև 2021 թվականի հունվարի 31-ը, և այդ դիմումի հիման վրա համայնքի ղեկավարն ընդունի բարենպաստ վարչական ակտ, ապա ինքնակամ կառույցները և դրանց համար սահմանված կարգով առանձնացված հողամասերը Ձեզ կօտարվեն մինչև 2020 թվականի դեկտեմբերի 31-ը գործող վաճառքի գներով (նախկին գործակիցներով և կադաստրային արժեքներով)։

Հետաքրքիր է՝ ի՞նչն էր խանգարում, որ այս և նման այլ կետերը մշակվեին և տեղ գտնեին արդեն ընդունված և 2021 թ. հունվարի 1-ից ուժի մեջ մտած վերոհիշյալ օրենքի և որոշման մեջ, ինչի արդյունքում հազարավոր քաղաքացիներ չէին հայտնվի անհարմար իրավիճակում, և անիմաստ տեղը չէին կասեցվի հազարավոր վարույթներ: Բնականաբար, դրան խանգարում է փողոցից ԱԺ և կառավարություն ներթափանցած անձանց տոտալ անկարողությունը, ծայրաստիճան մեծամտությունն ու ցինիզմը:

Հետաքրքիր է նաև իմանալ՝ ԱԺ-ի և կառավարության՝ վերոհիշյալ օրենքի ու որոշման նախագծերի վերաբերյալ Կադաստրի կոմիտեն մասնագիտական կարծիք տվե՞լ է, արդյոք, կամ` դրանց հեղինակների հետ Կոմիտեն քննարկումներ ունեցե՞լ է: Եթե` այո, ապա ինչո՞ւ վաղօրոք չի կանխել ստեղծվելիք անհարմար իրադրությունը, և Կադաստրի կոմիտեն օրենքի ու որոշման ուժի մեջ մտնելուց հետո է միջամտել ու հանդես եկել փոփոխման առաջարկներով: Մի՞թե պարզ չէր, որ սկզբից հարկավոր էր մտածել, պլանավորել, հասկանալ ռիսկերն ու որոշումների խոցելի մասերը, հետո նոր` գործել: Հակառակ պարագայում՝ ամեն անգամ կստեղծվի նման իրավիճակ:

Ստորև անփոփոխ կերպով ներկայացնում ենք Կադաստրի պետական կոմիտեի ներկայացրած տեքստը:

Վ. Սարգսյան

Հերքում Կադաստրի կոմիտեից

Այսօր՝ փետրվարի 5-ին yerkir.am լրատվական կայքը հրապարակել էր հոդված՝ հետեւյալ վերտառությամբ՝ «Բարդակ» Կադաստրի կոմիտեում. հինը «մերժել են», իսկ նորը չկա»: Հայտնում ենք, որ հոդվածում առկա տեղեկությունները պարզաբանման կարիք ունեն և չեն համապատասխանում իրականությանը: Հոդվածագիրը մասնավորապես գրում է․ «Այս օրերին համատարած կերպով կասեցվում են գույքի նկատմամբ իրավունքի (սահմանափակման) պետական գրանցման վարույթները: Ավելի պարզ լեզվով ասած՝ բոլոր այն քաղաքացիները, որոնք տուն են կառուցել ձեռք բերված հողատարածքներում, անցել են օրենքով նախատեսված բոլոր ընթացակարգերը, կատարել վճարումները և ուզում են ստանալ սեփականության իրավունքի  վկայականներ, Կադաստրի պետական կոմիտեում փաստի առաջ են կանգնում՝ գործընթացը կասեցնում են: Պատճառաբանությունը, ուշադրություն, հետևյալն է՝ ՀՀ Ազգային ժողովի կողմից ընդունվել, սակայն դեռևս ուժի մեջ չեն մտել «Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով անշարժ գույքի շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային գնահատման կարգը սահմանելու մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի փոփոխությունները, որոնց՝ ուժի մեջ մտնելուց հետո նոր միայն քաղաքացիները կարող են դիմել իրավունքի պետական գրանցում կատարելու համար:»

Ի պատասխան լրատվամիջոցի հրապարակման՝ Կադաստրի  կոմիտեն հայտնում է, որ 2021 թվականի հունվարի 1-ից ուժի մեջ է մտել «Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով անշարժ գույքի շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային գնահատման կարգը սահմանելու մասին» ՀՀ օրենքը և անշարժ գույքի տարածագնահատման (գտնվելու վայրի) գոտիականության նկարագրերը սահմանող ՀՀ կառավարության 2020 թվականի հունիսի 6-ի N 1023-Ն որոոշումը, համաձայն որոնց սահմանվել են անշարժ գույքի հարկով հարկման, պետության և համայնքային սեփականություն հանդիսացող հողամասերն օտարելու (ուղղակի կամ աճուրդով վաճառելու), վարձակալության, կառուցապատման իրավունքով տրամադրելու դեպքերում՝ վաճառքի կամ մեկնարկային նվազագույն գների հաշվարկման համար հիմք հանդիսացող նոր կադաստրային արժեքները և գործակիցները։

Համաձայն ներկայումս գործող իրավակարգավորման՝ ՀՀ տեղական ինքնակառավարման մարմինների կողմից 2021 թվականի հունվարի 1-ից հետո կայացված այն որոշումները, որոնց հիմքում ընկած են մինչև 2020 թվականի դեկտեմբերի 31-ը գործած կադաստրային արժեքները և գործակիցները, Կադաստրի կոմիտեի կողմից ենթակա են կասեցման։

Միաժամանակ տեղեկացնում ենք, որ ՀՀ Ազգային Ժողովի կողմից երկրորդ ընթերցմամբ ընդունվել է ««Անշարժ գույքի հարկով հարկման նպատակով անշարժ գույքի շուկայական արժեքին մոտարկված կադաստրային գնահատման կարգը սահմանելու մասին» ՀՀ օրենքում լրացումներ կատարելու մասին» ՀՀ օրենքի նախագիծը, որով սահմանվում են այն դեպքերը, երբ պետական և համայնքային հողամասերը կարող են ուղղակի վաճառվել, նպատակային նշանակության փոփոխության ժամանակ առաջացած կադաստրային արժեքների տարբերությունը վճարվել, ինչպես նաև օրինականացվող ինքնակամ կառույցները և դրանց համար սահմանված կարգով առանձնացված հողամասերն օտարվել մինչև 2020 թվականի դեկտեմբերի 31-ը գործած կադաստրային արժեքներով և գործակիցներով։ Վերոնշյալ օրենքի նախագիծը ուժի մեջ կմտնի ՀՀ նախագահի կողմից սահմանված կարգով ստորագրվելուց և հրապարակվելուց հետո։

Ինչ վերաբերում է հոդվածագրի այն դիտարկմանը, թե «Այդուհանդերձ՝ հռետորական հարց. մինչ նոր օրենքի՝ ուժի մեջ մտնելը ո՞ր օրենքով է առաջնորդվում Կադաստրի կոմիտեի ղեկավար Սուրեն Թովմասյանը և, ընդհանրապես, օրենքով առաջնորդվու՞մ է, թե՞ ոչ» հայտնում ենք, որ ինչպես Կադաստրի  կոմիտեն, այնպես էլ կոմիտեի ղեկավար Սուրեն Թովմասյանը, առաջնորդվում են միայն Հայաստանի Հանրապետության՝ ուժի մեջ մտած օրենքներով: