Հերթական հակադաշնակցական սրացումն է

Հունվարի 29-ի մամուլի ասուլիսի ժամանակ, ՀՅԴ Բյուրոյի նախագահ Արմեն Ռուստամյանի «Առավոտի» ուղիղ եթերի տեսագրության տակ ֆեյսբուքյան օգտատերերը իրար հերթ չտալով մեկնաբանություններ էին գրում, թե ինչ «դավաճանական» քայլեր է արել ՀՅԴ-ն Հայաստանի նկատմամբ, հիշում էին Ալեքսանդր Խատիսյանի քայլերը, 1918-ին Ալեքսանդրապոլի պայմանագրով տարածքներ հանձնելը, Բաթումի պայմանագիրը, այն, որ ՀՅԴ-ն ուզում էր վերացնել ֆիդայական բոլոր ջոկատները, նաեւ Անդրանիկինը, Թուրքիային էր անցնում երկաթուղին, Հայաստանին էր մնում Սեւանը, Երեւանը, Էջմիածինը։ Նույնիսկ հիշեցրել էին գերմանացի դիվանագետներից մեկի խոսքերը, որ ՀՅԴ-ականները հայերին թողեցին Սեւանում լողանալու տեղ, բայց չորանալու տեղ չթողեցին։

Այս քննադատությունները երբ փոխանցեցինք պարոն Ռուստամյանին, նա մեզ հետ զրույցում արձագանքեց. «Հերթական հակադաշնակցական սրացումն է, որ պարբերաբար տեղի է ունենում, իրենց մոտ այդպես լինում է: Իրենք քանի որ չեն կարողանում համակերպվել այն փաստի հետ, որ ՀՅԴ-ն միակամ է, պահպանել է իր կառույցը, որովհետեւ իրենք ամեն օր երազում են, թե երբ պիտի Դաշնակցությունը պառակտվի, սա տեղի չի ունենում, երազախաբ են լինում, եւ այդ պատճառով այդպիսի արտահայտություններ են իրենց թույլ տալիս: Մոռացել են, որ ընդհանրապես աշխարհի քաղաքական քարտեզի վրա Հայաստան չկար, եւ Հայաստանն իր գույնով աշխարհի քարտեզի վրա ի հայտ է եկել ՀՅԴ-ի ամենաակտիվ, եթե չասեմ՝ միակ ունեցած առաքելության ու գործունեության արդյունքում: Հիմա պետք է վարկաբեկեն, ինչ ասես՝ ասել են: 70 տարվա հակադաշնակցական քարոզչության հետեւանք է, որ մեր մեծերին ընդհանրապես դավաճաններ են համարել՝ Գարեգին Նժդեհ, Դրո, եւ ում ուզում եք՝ հիշեք: Մենակ ես չեմ, որ դա զգացել եմ, մենակ հակադաշնակցական ֆիլմերը նայեք էդքան նկարած: Դա բավական է՝ մտածելու համար, որ կա իսկապես մի շերտ, որը գենետիկորեն չի ընդունում Դաշնակցությունը»:

Ռուստամյանն ասաց, որ Նիկոլ Փաշինյանի իշխանափոխությունից հետո դեժավյու է ապրում, հիշում է 90-ականները. «Ես այդ ժամանակ եղել եմ շատ ակտիվ, եղել եմ քաղաքականության մեջ, ես կարիք չունեմ գնամ պատմաբաններից հարցնեմ, թե էդ օրերին ինչ է եղել: Իմ աչքի առաջ նույն շղթան է՝ կա համաժողովրդական զարթոնք, կա այդ զարթոնքի հիման վրա ձեւավորված իշխանություն, կա այդ զարթոնքի ակնկալիքները չարդարացնելու պատճառով հիասթափություն իշխանություններից ու համապատասխան ճգնաժամ, որ առաջացավ Հայաստանում»: Հարցին՝ դուք նույնպիսի ընթացք եք սպասում նաեւ ա՞յս իշխանությունից, Ռուստամյանը պատասխանեց. «Կեսն անցել ենք, մի մասը եղել է, չկա երաշխիք, որ մյուս մասն էլ չի լինի: Մեր ամբողջ քայլերն ուղղվելու են նրան, որ այդ երկրորդ մասը, որը բացասական, սեւ օրերի հիմքը դրեցին, այ դա չկրկնվի: Դա կրկնվելու փաստերն էլ կան՝ նույն կադրային քաղաքականությունն է: Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի ժամանակ չէին ասո՞ւմ՝ պոլի փետ լինի՝ ՀՀՇ-ից լինի, ասում էին, չէ՞»:

Հարցին՝ հիմա էլ ասում են՝ պոլի փետ լինի՝ ՔՊ-ի՞ց լինի, Ռուստամյանը պատասխանեց. «Այն ժամանակ մարդկանց էին նշանակում՝ կախված նրանից, թե քանի անգամ են ցույցերին մասնակցել, քանի պիկետի են մասնակցել, որքան են նստել, այդ ցուցանիշներով են ակտիվ եղել, նշանակում էին համապատասխան պաշտոնների: Հիմա էլ նայում են, թե քանի կիլոմետր են քայլել, այսինքն՝ մոտեցումները նման են: Եթե մենք ասում ենք՝ ժողովուրդն է եկել իշխանության, ուրեմն իշխանությունը դա այնպես պետք է արտահայտի, որ ցանկացած պաշտոնի, որ մարդ են նշանակում, դա լինի լավագույնը այդ պաշտոնի համար, ոչ թե մենակ իր շրջապատից նայեն տեսնեն՝ լավն են, եթե չկա՝ մեջներից ոչինչ մի քիչ տանելիին նշանակեն պաշտոնների, հիմա չե՞ք տեսնում, որ էդ ձեւի վիճակ է»:

Դիտարկմանը, որ նախընտրում են անփորձներին նշանակել, քան թե փորձառուներին, որոնք փորձառու են նաեւ կոռուպցիայի մեջ, հին կոռուպցիոներներ են, Ռուստամյանն արձագանքեց. «Ո՞վ ասեց, այսինքն՝ ովքեր չեն քայլում, կոռուպցիոնե՞ր են, չհասկացա: Էնքան մարդիկ կան, որոնք շատ ազնիվ եւ նորմալ էս երկրի համար ծառայություն են մատուցել: Հայ ժողովուրդն ամբողջովին կոռուպցիոներներից ու քայլողների՞ց է բաղկացած, արանքում մարդ չկա՞, ըտենց հո չի՞: Բա խոսում են 10 մլն-ի մասին, այսինքն՝ պետք չի ասել, որ իրենք ընտրություն չունեն, դրա համար ընտրել են նրանց: Այդպես էլ վերաբերվել են հենց 90-ականներին, մերժել են: Մերժեցին տոտալիտար ռեժիմը, հաստատեցին ավտորիտար ռեժիմ, ի՞նչն ենք մերժել: Մերժելը պետք է ճիշտ կատարվի, մերժենք այն, ինչը բացասական է: Եթե նույն կադրային քաղաքականությունը պետք է լինի, էլ մերժման ոգեւորությունը որտե՞ղ է»:

Հարցին՝ դուք խոսում եք Նիկոլ Փաշինյանի հետ ունեցած ձեր պայմանավորվածության մասին, բայց իշխանականների պնդմամբ՝ այդ պայմանավորվածությունը դուք եք առաջինը խախտել՝ հոկտեմբերի 2-ին ՀՀԿ-ի հետ ձեր «գիշերային քվեարկությամբ», որի արդյունքում փողոցից ձեր նախարարներին ազատեցին, Ռուստամյանը պատասխանեց. «Վայ-վայ-վայ, հոկտեմբերի 2-ը եղել է ամենամեծ խաբեությունը ժողովրդի առաջ: Բա որ խախտել էինք, հոկտեմբերի 2-ին նույն տրամաբանությամբ ինչի՞ էին էդ թատերական բեմականացումն անում՝ առաջադրում ենք, բայց չընտրեք: Ինչի՞ էին անում, որպեսզի պահպանեն Սահմանադրության տառն ու ոգին: Բա մենք էլ էինք նույնն ասում: Ասում էինք՝ ԱԺ-ն պետք է ցրվի իրավունքի ուժով, ոչ թե ուժի իրավունքով, դա ենք ասել: Հետո հասկացան, որ դա չկատարենք, կարող է ական դնենք արտահերթ ընտրությունների տակ: Բա թող չանեին: Դրա համար եմ ասում՝ սա ամենամեծ մոլորությունն էր, որի մեջ ժողովրդին ներքաշեցին հոկտեմբերի 2-ին: Մենք կատարել ենք մի բան, որը Քր.օր.-ում արդեն նախատեսված էր՝ չի կարելի խոչընդոտել ԱԺ-ի աշխատանքները, թող գնան էդ հոդվածը բացեն, կարդան»:

Մեր դիտարկմանը, որ ամեն դեպքում այդ օրերին ձեր պահվածքը, երբ չէր հասկացվում՝ «Ընտրական օրենսգրքին» կողմ էիք, դեմ էիք, տարօրինակ էր, Ռուստամյանը արձագանքեց. «ԸՕ-ին կողմ ենք եղել, թող իրենք բացատրեն՝ ինչի էին ուզում ընտրությունները դեկտեմբերին անեին: Հիմա պարզ է, չէ՞ ինչի էին ուզում. որպեսզի ունենան շռնդալից ներկայություն ԱԺ-ում: Էդ էր իմաստը, ու Աստված մի արասցե, չլինի նաեւ մեր մյուս մտահոգությունը՝ Ղարաբաղի հետ կապված: Եթե էդ էլ եկավ, արդեն պարզ է դառնալու, թե դեկտեմբերը որտեղից էր թելադրված»:

ՀՌԻՓՍԻՄԵ ՋԵԲԵՋՅԱՆ
«Առավոտ» օրաթերթ,