կարևոր
1225 դիտում, 1 ամիս առաջ - 2024-03-13 10:20
Հասարակություն

Փլուզվող աշխարհակարգի ֆոնին ՌԴ-ն կարող է հանդես գալ որպես բազմաբևեռ աշխարհի հիմնադիր. Սոչիի երիտասարդական ֆորումի մասին

Փլուզվող աշխարհակարգի ֆոնին ՌԴ-ն կարող է հանդես գալ որպես բազմաբևեռ աշխարհի հիմնադիր. Սոչիի երիտասարդական ֆորումի մասին

Երիտասարդների երկխոսությունը միջազգային հարաբերություններում նորմալությունը վերականգնելու հնարավորություն է։

Մարտի 1-7-ը Ռուսաստանի Սոչի քաղաքում տեղի է ունեցել երիտասարդության համաշխարհային փառատոնը, որին մասնակցել է ավելի քան 90 հազար մարդ աշխարհի 180 երկրից՝ լրագրողներ, փորձագետներ, կամավորներ, մեդիա հանրության ներկայացուցիչներ, գիտնականներ, դիվանագետներ, գործարարներ: Բարեկամության և կառուցողական երկխոսության մթնոլորտում նրանք կարողացան քննարկել մեր ժամանակների առավել սուր խնդիրները և առաջարկել լուծումներ այն ճգնաժամից դուրս գալու համար, որում այսօր գտնվում է մարդկությունը:

Համաժողովի մասնակիցները քննարկել են տեղեկատվական պատերազմների և գաղափարական դրոշմների դարաշրջանում երկրների միջև երկխոսության կարգավորման ուղիները: Միաժամանակ նշվել է, որ համաշխարհային գրեթե բոլոր նշանակալի իրադարձություններն այսօր խիստ կողմնակալ լուսաբանում են ստանում արևմտյան ԶԼՄ-ներում, որոնք գերակշռում են գլոբալ տեղեկատվական օրակարգում ։

YouTube-ի, Facebook-ի, Twitter-ի և Instagram-ի նման ռեսուրսների կառավարումը ամերիկյան լիբերալ էլիտաների ձեռքում է: Վերջին տարիներին մենք բոլորս տեսել ենք, որ այս հավելվածները շատ կարևոր քաղաքական ռեսուրս են:

Գլոբալ մեդիակորպորացիաների կողմից ձևավորվող օրակարգում գերակշռում են կոսմոպոլիտիզմը և ավանդական արժեքների մերժումը, ցանկացած պահպանողական ձայն ակնթարթորեն ճնշվում է։ Մենք դա հիանալի տեսնում ենք արևմտյան ԶԼՄ-ներում այնպիսի թեմաների լուսաբանման օրինակով, ինչպիսիք են այս օրերին Ռուսաստանում և ԱՄՆ-ում տեղի ունեցող ընտրարշավները։ Գլոբալ մեդիա կորպորացիաները ձգտում են Ռուսաստանում ընտրական գործընթացը ներկայացնել որպես ոչ ժողովրդավարական։ Չնայած,նույնիսկ ամերիկացի փորձագետները չեն հերքում, որ Ռուսաստանի նախագահը վայելում է իր համաքաղաքացիների բացարձակ մեծամասնության աջակցությունը, և նրա վարկանիշը հասնում է 80%-ի։

Միևնույն ժամանակ, ամբողջությամբ աչք են փակվում, որ Միացյալ Նահանգներում ընտրական քարոզարշավն ընթանում է ամենակեղտոտ քաղաքական մեքենայությունների կիրառմամբ` ընդհուպ մինչև մտացածին դատական հայցեր ներկայացնելը, որպեսզի թույլ չտան մրցավազքի ակնհայտ ֆավորիտին ՝ Դոնալդ Թրամփին մասնակցել ընտրություններին։ Չպետք է մոռանալ նաև հեղափոխության արդյունքում իշխանության եկած Հայաստանի գործող վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի քաղաքական քայլերի մասին։ Արևմուտքից փոխառված և Փաշինյանի կողմից որդեգրված աշխատանքային գործիքների թվում է «ֆեյքերի ֆաբրիկան», որի հիմնական խնդիրն է թույլ չտալ հասարակ քաղաքացիներին սոցիալական ցանցերում արտահայտել իրենց մտքերը` ցավոտ հարցերի շուրջ, ինչպիսիք են Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունը, ինչպես նաև քննադատել վարչապետի գործողությունները։ Բացի այդ, «ֆեյքերի ֆաբրիկայի» գործարկումը Հայաստանում օգտագործվող ԶԼՄ-ներում և սոցիալական ցանցերում տեղեկատվական տարածությունն ամեն օր «ճիշտ» կարծիքներով լցնելու միջոցով հասարակական կարծիք ձևավորելու ամենաարդյունավետ միջոցներից մեկն է։

Առաջատար տեղեկատվական տեխնոլոգիաների գործարկումն առավել արդիական է առաջիկա սահմանադրական բարեփոխումների, ինչպես նաև ՀՀ վարչապետի հնարավոր արտահերթ ընտրությունների ֆոնին: Հայ-ռուսական հարաբերությունների սրման ֆոնին "Արևմուտքի համար շատ կարևոր է, որ Փաշինյանը, որը փորձում է երկրի արտաքին վեկտորը վերակողմնորոշել դեպի Արևմուտք կամ Թուրքիա, ունենա բավարար լեգիտիմություն այդ գործողություններն իրականացնելու համար, այսինքն՝ կարողանա բաց տեքստով հանդես գալ ժողովրդի առջև, ստանալ նրա ձայները և անարգել գործել արտաքին քաղաքականության ոլորտում, լեգիտիմացնել իր բոլոր քայլերը ՝ լինի դա Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի ստորագրման թե արտաքին քաղաքական կուրսի փոփոխությանը։

Վերադառնալով երիտասարդական փառատոնին՝ հարկ է նշել, որ ի հեճուկս որոշ երկրների ագրեսիվ արտաքին քաղաքականության ՝ միջազգային միջոցառման կազմակերպիչ Ռուսաստանի նկատմամբ, աշխարհի շատ երկրների առաջադեմ երիտասարդությունը շարունակում է ձգտել հավասար միջազգային երկխոսության ՝ առանց հաշվի առնելու գաղափարական նամականիշերը:

Այս ֆոնին Ռուսաստանի նախագահի ընտրությունները բոյկոտելու ամերիկյան և եվրոպական քաղաքական գործիչների կոչերը կեղծ և կեղծավոր են թվում: Մերժելով ռուս ժողովրդին ազատ կամարտահայտության և իրենց զարգացման ուղու ինքնուրույն որոշման իրավունքը՝ արևմտյան էլիտաները շարունակում են ըստ էության տարանջատման և երկակի ստանդարտների նեոգաղութատիրական քաղաքականությունը։ Նրանք աչք են փակում միջազգային համագործակցության զարգացման գործում Ռուսաստանի ներդրման վրա, փորձում են լռեցնել երիտասարդական կազմակերպությունների միջև երկխոսության զարգացման բոլոր կոչերը։

Այնուամենայնիվ, Սոչիում համաշխարհային երիտասարդական փառատոնի անցկացման փաստն արդեն խոսում է այն մասին, որ միջազգային խնդիրների բաց և ազնիվ քննարկման Ռուսաստանի կոչը պահպանվում է մոլորակի բնակչության բացարձակ մեծամասնության կողմից: Հայաստանը նաև պետք է օգտագործի Սոչիի փառատոնի արժեքավոր փորձը և ակտիվորեն մասնակցի երիտասարդ առաջնորդների երկխոսությանը: Չէ որ միայն հարգանք ցուցաբերելով բոլոր երկրների քաղաքական մշակույթի և սովորույթների նկատմամբ, առանց բացառության, կարելի է հարաբերությունները կառուցել բարիդրացիության սկզբունքների վրա։

Սրընթաց փլուզվող աշխարհակարգի ֆոնին` որը հիմնված է կեղծ ժողովրդավարական արժեքների վրա, Ռուսաստանը կարող է հանդես գալ որպես բազմաբևեռ աշխարհի հիմնադիր և գլոբալ ազգամիջյան երկխոսության նախաձեռնող ՝ առաջնահերթ համարելով սինխրոն բազմաբևեռությունը ՝ արդիականության սկզբունքը, որը կպահպանվի ապագայում, որքան էլ դա չցանկանան ԱՄՆ-ն և Արևմուտքի երկրները։

Ինչպես հայտնի է, գլոբալ կարգի փոփոխությունը ենթադրում է անցում` թելադրանքից կառուցողական փոխգործակցության ,միակողմանի գործողություններից և հարկադրանքից հրաժարում՝ ի նպաստ երկխոսության և երկրների միջև փոխընդունելի լուծումների որոնման, ինչպես նաև վերացական «կանոններից» անցում դեպի միջազգային իրավունքի հստակ և հասկանալի նորմեր. միջազգային իրավունքի թափանցիկ և արդար համակարգի ստեղծում ՝ հիմնված հավասարության, ինքնիշխանության և փոխադարձ հարգանքի սկզբունքների վրա։

 

Աղվան Պողոսյան

Փորձագետ, ՈՒՊՆՏՀ միջազգային հարաբերությունների ֆակուլտետ,

Ռուսաստանի Դաշնություն