կարևոր
2422 դիտում, 1 տարի առաջ - 2023-03-06 15:36
Քաղաքական

Համառոտ տեղեկություններ նախորդ շաբաթվա ժամանակամիջոցում Իրանի հետ կապված կարևոր իրադարձությունների մասին

Համառոտ տեղեկություններ նախորդ շաբաթվա ժամանակամիջոցում Իրանի հետ կապված կարևոր իրադարձությունների մասին

Հենակետը գրում է․

«Համառոտ տեղեկություններ նախորդ շաբաթվա ժամանակամիջոցում Իրանի հետ կապված կարևոր իրադարձությունների մասին

Իրանի ռազմական ոլորտի վերաբերյալ իրադարձություններ

• Իրանի բանակի և Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի հակաօդային պաշտպանության ուժերն անցկացնում են զորավարժություններ։ «Խաթամ ալ-Անբիա» (JABH) հակաօդային պաշտպանության միացյալ բազան հայտարարել է, որ այս օպերատիվ զորավարժությունները անցկացվում են երկրի որոշ հատվածներում գիշերային ժամերին` հակաօդային պաշտպանության միացյալ ցանցի ամբողջական համակարգմամբ: Իրանի հակաօդային պաշտպանության համատեղ զորավարժությունների հիմնական փուլը սիոնիստական ուժերի կողմից Իրանի միջուկային և ռազմական օբյեկտների վրա 100-ից ավելի կործանիչներով օդային հարձակումը հետ մղելու մոդելավորում է։

• Իրանական բանակը զորավարժությունների ընթացքում փորձարկել է «Մաջիդ» հակաօդային պաշտպանության նորագույն համակարգերը։ Զորավարժությունների ընթացքում իրանական ուժերը նմանակված հարձակում են իրականացրել թեւավոր հրթիռներով և կառավարվող անօդաչու թռչող սարքերով՝ գնահատելու իրանական «Մաջիդ» և «Դեզֆուլ» փոքր հեռահարության հրթիռային համակարգերի հնարավորությունները: Բացի այդ, փորձարկվել են «Խորդադ-15» և «Խորդադ-3» միջին հեռահարության հակաօդային պաշտպանության համակարգերը, որոնք կարող են միաժամանակ հետևել մինչև 6 թիրախ։

• Իրանի խորհրդարանը կառավարությանը հանձնարարել է «3 միլիարդ եվրո» հատկացնել Զինված ուժերի գլխավոր շտաբին՝ երկրի պաշտպանական ենթակառուցվածքներն ուժեղացնելու համար։

• ԻՀՊԿ-ն պատրաստ է վերապատրաստել Իրաքի զինված ուժերի սպաներին։ ԻՀՊԿ-ի գլխավոր հրամանատար Հոսեյն Սալամին հայտարարել է, որ Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսը պատրաստ է արդյունավետ դեր խաղալ ի լրումն խորհրդատվական օգնության այլ ոլորտներում, այդ թվում՝ իրաքյան զինված ուժերի ամենացածրից մինչև ամենաբարձր կոչումներով սպաների պատրաստման ոլորտում:

• Իրանի Իսլամական Հանրապետության կապի նախարարն հայտարարել է, որ առաջին արբանյակը շուտով կարձակվի։ Այն Նահիդ 1 անվամբ արբանյակն է։ «Պարս» արբանյակը և «Նահիդ» և «Տոլու-3» արբանյակների այլ ներկայացված նմուշները արձակման փուլում են։

• Իրանը պատրաստվում է Սիրիային մատակարարել «Խորդադ-15» ՀՕՊ համակարգեր։

• Լրատվական աղբյուրները հայտնել են, որ իրանական «Մակրան» և «Դենա» նավերը Բրազիլիայի կառավարության թույլտվությամբ մտել են Ռիո դե Ժանեյրո նավահանգիստ։ Reuters-ը գրում է, որ Բրազիլիայի ափերի մոտ իրանական նավերի առկայությունը սադրիչ գործողություն է Ամերիկայի համար։ Ավելի վաղ Բրազիլիայում ԱՄՆ դեսպանը դիմել էր այս երկրի կառավարությանը՝ իրանական նավերի մուտքի թույլտվություն չտրամադրելու խնդրանքով։

• Իրանը ցուցադրել է նոր հետախուզական և հարվածային «Շահեդ-149 Գազա» անօդաչու թռչող սարք։ Այն կարող է կրել 13 ռումբ եւ օդում մնալ 35 ժամ։

• Իրանը ցանկանում է գնել ռուսական С-400 զենիթահրթիռային համակարգեր։ Ըստ՝ Bloomberg-ի, Թել Ավիվը հայտարարել է, որ եթե Թեհրանը ստանա համակարգերը, ապա դա կկանխի Իսրայելի հարձակումը Իրանի միջուկային օբյեկտների վրա։

Իրանի ներքաղաքական զարգացումների մասին

• Թեհրանում անցկացվել են Ռիխտերի սանդղակով 7 բալ ուժգնությամբ երկրաշարժի վարժանքներ։

• Թեհրանի ճգնաժամերի կանխարգելման և կառավարման կազմակերպության ղեկավարն հայտարարել է, որ մարտի 2-ին զորավարժությունների ընթացքում Իրանի մայրաքաղաքում կանցկացվել են ավիացիոն փրկարարական վարժանքներ՝ ավելի քան 15 մասնագիտացված կազմակերպությունների ու հաստատությունների մասնակցությամբ Թեհրանի 22 կետերում։ Այս զորավարժությունները հիմնված են Թեհրանի խզվածքի հյուսիսում 7 բալ ուժգնությամբ հիպոթետիկ երկրաշարժի սցենարի վրա:

• Իսպանիայի ԱԳՆ-ն այսօր հայտարարել է, որ իսպանուհի Անա Բանհեյրան, ով 2022 թվականի նոյեմբերից կալանավորված է Իրանում, լուրը հրապարակվել է միայն այն բանից հետո, երբ նա լքել է Իրանը։

• Իրանական ռիալը 5 ամսում արժեզրկվել է 2 անգամ։

• Ըստ Tasnim-ի՝ օրերս տեսանյութ է հրապարակվել, թե ինչպես են Իրանի և Աֆղանստանի սահմանին թալիբները ձերբակալում իրանցի սահմանապահին։ Հարցը լուծելու համար սահմանապահները բանակցություններ են վարել աֆղանական կողմի հետ, թյուրիմացությունը հարթվել է, իսկ իրանցի սահմանապահն ազատ է արձակվել։

• Իրանի Իսլամական Հանրապետության իրավապահ ուժերի ղեկավարը հայտնել է, որ Իրանի արևելյան սահմանները շուտով կվերահսկվեն անօդաչու սարքերով։

• Իրանում հայտնաբերվել է լիթիումի առաջին հանքավայրը։ Նրա պաշարները գնահատվում են 8,5 մլն տոննա հանքաքար։ Այս մասին հայտարարել է արդյունաբերության նախարարության երկրաբանական հետախուզության վարչության գլխավոր տնօրենը, փոխանցում է Fars գործակալությունը։ Հանքավայրը հայտնաբերվել է Համադանի նահանգում։ Հիշեցնենք որ Իրանը հազվագյուտ հողային տարրերի և արժեքավոր մետաղների պաշարների «համարժեք ծավալներով» սակավաթիվ երկրներից է։

• Իրանը 550%-ով ավելացրել է ծովախեցգետնի արտահանումը ռուսական շուկա։ Իրանական ծովախեցգետնի արտահանումը ռուսական շուկա ռեկորդ է սահմանել և մինչ այժմ այս երկիր է արտահանվել ավելի քան 14 հազար տոննա ծովախեցգետին, որի արժեքը կազմում է 48 մլն դոլար։ Անցյալ տարի արտահանվել է ընդամենը 7 մլն դոլար արժողությամբ ավելի քան 3000 տոննա ծովախեցգետին։

• Իրանը մրցույթ է անցկացնում ցորենի մեծ խմբաքանակի գնման համար. Իսլամական Հանրապետությունը 60 հազար տոննա աղացած ցորենի գնման միջազգային մրցույթ է կազմակերպել։ Այն անցկացնում է երկրի պետական առևտրային ընկերությունը (ՊՏԿ), ընդունվում են առաջարկներ հացահատիկ արտադրող բոլոր խոշոր ընկերություններից և մատակարարներից:

Տարածաշրջանային ծրագրերի մասին

• Իրանը պատրաստ է լուծել Բելգիայի հետ գերիների փոխանակման հարցը հայտարարել է Իրանի արտգործնախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլլահիանը բելգիացի գործընկերոջ հետ հանդիպման ժամանակ։

• Կանադան հակաիրանական պատժամիջոցների ցանկում ավելացրել է 12 հոգու։ Նոր մեղադրյալները, ըստ Օտտավայի, կապված են Իրանում մարդու իրավունքների ոտնահարման հետ։ Նրանց պաշտոնները չեն նշվում, նրանց մուտքը հյուսիսամերիկյան երկիր կարգելվի, իսկ Կանադայում նրանց հնարավոր բանկային հաշիվները կսառեցվեն։

• ԱՄՆ կոնգրեսական Էլիոթ Էնգելը հայտարարել է, որ Իսրայելը ծրագրում է օգտագործել Ադրբեջանի տարածքը Իրանի միջուկային օբյեկտների վրա հարձակվելու համար, և Բաքուն համաձայնել է դրան։

• Իրանը արտաքսում է երկու գերմանացի դիվանագետի։ Նրանք հայտարարված են պերսոնա նոն գրատա, այս մասին հայտարարել է Իրանի ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչը։ Նասեր Քանաանիի խոսքով՝ Թեհրանում Գերմանիայի դեսպանը կանչվել է ԱԳՆ, որտեղ նրան տեղեկացրել են Իրանի իշխանությունների որոշման մասին։

• Իսրայելական լրատվամիջոցները հաղորդում են, որ ռազմավարական հարցերի նախարար Ռոն Դերմերը և Իսրայելի ներքին անվտանգության հարցերով խորհրդական Ցաչի Հանեքբին հաջորդ շաբաթ պատրաստվում են մեկնել Վաշինգտոն՝ քննարկելու Իրանի միջուկային համաձայնագիրը։ Ըստ իսրայելական Walla պորտալի՝ ակնկալվում է, որ իսրայելցի պաշտոնյաները կհանդիպեն ԱՄՆ ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջեյք Սալիվանի, պետքարտուղար Էնթոնի Բլինկենի և ԱՄՆ այլ բարձրաստիճան պաշտոնյաների հետ՝ քննարկելու անվտանգության տարբեր հարցեր։

• Israel Hayom թերթի Իսրայելը մշտական դեսպանություն կբացի Թուրքմենստանում Իրանի սահմանից 20 կմ հեռավորության վրա։

• Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Մևլութ Չավուշօղլուն չորեքշաբթի հայտարարել է, որ Թուրքիան չի պատրաստվում աջակցել Իրանի և Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցներին, որոնք միակողմանիորեն սահմանում են այլ երկրներ՝ առանց ՄԱԿ-ի մասնակցության։

• Մենք ինքներս ենք որոշումներ կայացնում։ Ոչ ոք չի կարող մեզ վրա ճնշում գործադրել.

• Նախօրեին Իրանում Աֆղանստանի դեսպանատուն հին կառավարության դիվանագետների փոխարեն ժամանել են Թալիբան շարժման ներկայացուցիչները։

• Իրանը փակել է Թավրիզում գործող ադրբեջանագիտական կենտրոնը։

• Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարար Ջիհոն Բայրամովը Իրանի Իսլամական Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարության տնտեսական դիվանագիտության փոխնախարար Մեհդի Սաֆարիի հետ հանդիպմանը բազմիցս ու անարդյունավետ հայտարարություններ է արել՝ անտեսելով Թեհրանի բացատրությունը երկրի դեսպանատանը տեղի ունեցած միջադեպի վերաբերյալ։

Համառոտ տեղեկություններ նախորդ շաբաթվա ժամանակամիջոցում Իրանի հետ կապված կարևոր իրադարձությունների մասին

Իրանի ռազմական ոլորտի վերաբերյալ իրադարձություններ

• Իրանի բանակի և Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի հակաօդային պաշտպանության ուժերն անցկացնում են զորավարժություններ։ «Խաթամ ալ-Անբիա» (JABH) հակաօդային պաշտպանության միացյալ բազան հայտարարել է, որ այս օպերատիվ զորավարժությունները անցկացվում են երկրի որոշ հատվածներում գիշերային ժամերին` հակաօդային պաշտպանության միացյալ ցանցի ամբողջական համակարգմամբ: Իրանի հակաօդային պաշտպանության համատեղ զորավարժությունների հիմնական փուլը սիոնիստական ուժերի կողմից Իրանի միջուկային և ռազմական օբյեկտների վրա 100-ից ավելի կործանիչներով օդային հարձակումը հետ մղելու մոդելավորում է։

• Իրանական բանակը զորավարժությունների ընթացքում փորձարկել է «Մաջիդ» հակաօդային պաշտպանության նորագույն համակարգերը։ Զորավարժությունների ընթացքում իրանական ուժերը նմանակված հարձակում են իրականացրել թեւավոր հրթիռներով և կառավարվող անօդաչու թռչող սարքերով՝ գնահատելու իրանական «Մաջիդ» և «Դեզֆուլ» փոքր հեռահարության հրթիռային համակարգերի հնարավորությունները: Բացի այդ, փորձարկվել են «Խորդադ-15» և «Խորդադ-3» միջին հեռահարության հակաօդային պաշտպանության համակարգերը, որոնք կարող են միաժամանակ հետևել մինչև 6 թիրախ։

• Իրանի խորհրդարանը կառավարությանը հանձնարարել է «3 միլիարդ եվրո» հատկացնել Զինված ուժերի գլխավոր շտաբին՝ երկրի պաշտպանական ենթակառուցվածքներն ուժեղացնելու համար։

• ԻՀՊԿ-ն պատրաստ է վերապատրաստել Իրաքի զինված ուժերի սպաներին։ ԻՀՊԿ-ի գլխավոր հրամանատար Հոսեյն Սալամին հայտարարել է, որ Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսը պատրաստ է արդյունավետ դեր խաղալ ի լրումն խորհրդատվական օգնության այլ ոլորտներում, այդ թվում՝ իրաքյան զինված ուժերի ամենացածրից մինչև ամենաբարձր կոչումներով սպաների պատրաստման ոլորտում:

• Իրանի Իսլամական Հանրապետության կապի նախարարն հայտարարել է, որ առաջին արբանյակը շուտով կարձակվի։ Այն Նահիդ 1 անվամբ արբանյակն է։ «Պարս» արբանյակը և «Նահիդ» և «Տոլու-3» արբանյակների այլ ներկայացված նմուշները արձակման փուլում են։

• Իրանը պատրաստվում է Սիրիային մատակարարել «Խորդադ-15» ՀՕՊ համակարգեր։

• Լրատվական աղբյուրները հայտնել են, որ իրանական «Մակրան» և «Դենա» նավերը Բրազիլիայի կառավարության թույլտվությամբ մտել են Ռիո դե Ժանեյրո նավահանգիստ։ Reuters-ը գրում է, որ Բրազիլիայի ափերի մոտ իրանական նավերի առկայությունը սադրիչ գործողություն է Ամերիկայի համար։ Ավելի վաղ Բրազիլիայում ԱՄՆ դեսպանը դիմել էր այս երկրի կառավարությանը՝ իրանական նավերի մուտքի թույլտվություն չտրամադրելու խնդրանքով։

• Իրանը ցուցադրել է նոր հետախուզական և հարվածային «Շահեդ-149 Գազա» անօդաչու թռչող սարք։ Այն կարող է կրել 13 ռումբ եւ օդում մնալ 35 ժամ։

• Իրանը ցանկանում է գնել ռուսական С-400 զենիթահրթիռային համակարգեր։ Ըստ՝ Bloomberg-ի, Թել Ավիվը հայտարարել է, որ եթե Թեհրանը ստանա համակարգերը, ապա դա կկանխի Իսրայելի հարձակումը Իրանի միջուկային օբյեկտների վրա։

Իրանի ներքաղաքական զարգացումների մասին

• Թեհրանում անցկացվել են Ռիխտերի սանդղակով 7 բալ ուժգնությամբ երկրաշարժի վարժանքներ։

• Թեհրանի ճգնաժամերի կանխարգելման և կառավարման կազմակերպության ղեկավարն հայտարարել է, որ մարտի 2-ին զորավարժությունների ընթացքում Իրանի մայրաքաղաքում կանցկացվել են ավիացիոն փրկարարական վարժանքներ՝ ավելի քան 15 մասնագիտացված կազմակերպությունների ու հաստատությունների մասնակցությամբ Թեհրանի 22 կետերում։ Այս զորավարժությունները հիմնված են Թեհրանի խզվածքի հյուսիսում 7 բալ ուժգնությամբ հիպոթետիկ երկրաշարժի սցենարի վրա:

• Իսպանիայի ԱԳՆ-ն այսօր հայտարարել է, որ իսպանուհի Անա Բանհեյրան, ով 2022 թվականի նոյեմբերից կալանավորված է Իրանում, լուրը հրապարակվել է միայն այն բանից հետո, երբ նա լքել է Իրանը։

• Իրանական ռիալը 5 ամսում արժեզրկվել է 2 անգամ։

• Ըստ Tasnim-ի՝ օրերս տեսանյութ է հրապարակվել, թե ինչպես են Իրանի և Աֆղանստանի սահմանին թալիբները ձերբակալում իրանցի սահմանապահին։ Հարցը լուծելու համար սահմանապահները բանակցություններ են վարել աֆղանական կողմի հետ, թյուրիմացությունը հարթվել է, իսկ իրանցի սահմանապահն ազատ է արձակվել։

• Իրանի Իսլամական Հանրապետության իրավապահ ուժերի ղեկավարը հայտնել է, որ Իրանի արևելյան սահմանները շուտով կվերահսկվեն անօդաչու սարքերով։

• Իրանում հայտնաբերվել է լիթիումի առաջին հանքավայրը։ Նրա պաշարները գնահատվում են 8,5 մլն տոննա հանքաքար։ Այս մասին հայտարարել է արդյունաբերության նախարարության երկրաբանական հետախուզության վարչության գլխավոր տնօրենը, փոխանցում է Fars գործակալությունը։ Հանքավայրը հայտնաբերվել է Համադանի նահանգում։ Հիշեցնենք որ Իրանը հազվագյուտ հողային տարրերի և արժեքավոր մետաղների պաշարների «համարժեք ծավալներով» սակավաթիվ երկրներից է։

• Իրանը 550%-ով ավելացրել է ծովախեցգետնի արտահանումը ռուսական շուկա։ Իրանական ծովախեցգետնի արտահանումը ռուսական շուկա ռեկորդ է սահմանել և մինչ այժմ այս երկիր է արտահանվել ավելի քան 14 հազար տոննա ծովախեցգետին, որի արժեքը կազմում է 48 մլն դոլար։ Անցյալ տարի արտահանվել է ընդամենը 7 մլն դոլար արժողությամբ ավելի քան 3000 տոննա ծովախեցգետին։

• Իրանը մրցույթ է անցկացնում ցորենի մեծ խմբաքանակի գնման համար. Իսլամական Հանրապետությունը 60 հազար տոննա աղացած ցորենի գնման միջազգային մրցույթ է կազմակերպել։ Այն անցկացնում է երկրի պետական առևտրային ընկերությունը (ՊՏԿ), ընդունվում են առաջարկներ հացահատիկ արտադրող բոլոր խոշոր ընկերություններից և մատակարարներից:

Տարածաշրջանային ծրագրերի մասին

• Իրանը պատրաստ է լուծել Բելգիայի հետ գերիների փոխանակման հարցը հայտարարել է Իրանի արտգործնախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլլահիանը բելգիացի գործընկերոջ հետ հանդիպման ժամանակ։

• Կանադան հակաիրանական պատժամիջոցների ցանկում ավելացրել է 12 հոգու։ Նոր մեղադրյալները, ըստ Օտտավայի, կապված են Իրանում մարդու իրավունքների ոտնահարման հետ։ Նրանց պաշտոնները չեն նշվում, նրանց մուտքը հյուսիսամերիկյան երկիր կարգելվի, իսկ Կանադայում նրանց հնարավոր բանկային հաշիվները կսառեցվեն։

• ԱՄՆ կոնգրեսական Էլիոթ Էնգելը հայտարարել է, որ Իսրայելը ծրագրում է օգտագործել Ադրբեջանի տարածքը Իրանի միջուկային օբյեկտների վրա հարձակվելու համար, և Բաքուն համաձայնել է դրան։

• Իրանը արտաքսում է երկու գերմանացի դիվանագետի։ Նրանք հայտարարված են պերսոնա նոն գրատա, այս մասին հայտարարել է Իրանի ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչը։ Նասեր Քանաանիի խոսքով՝ Թեհրանում Գերմանիայի դեսպանը կանչվել է ԱԳՆ, որտեղ նրան տեղեկացրել են Իրանի իշխանությունների որոշման մասին։

• Իսրայելական լրատվամիջոցները հաղորդում են, որ ռազմավարական հարցերի նախարար Ռոն Դերմերը և Իսրայելի ներքին անվտանգության հարցերով խորհրդական Ցաչի Հանեքբին հաջորդ շաբաթ պատրաստվում են մեկնել Վաշինգտոն՝ քննարկելու Իրանի միջուկային համաձայնագիրը։ Ըստ իսրայելական Walla պորտալի՝ ակնկալվում է, որ իսրայելցի պաշտոնյաները կհանդիպեն ԱՄՆ ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջեյք Սալիվանի, պետքարտուղար Էնթոնի Բլինկենի և ԱՄՆ այլ բարձրաստիճան պաշտոնյաների հետ՝ քննարկելու անվտանգության տարբեր հարցեր։

• Israel Hayom թերթի Իսրայելը մշտական դեսպանություն կբացի Թուրքմենստանում Իրանի սահմանից 20 կմ հեռավորության վրա։

• Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Մևլութ Չավուշօղլուն չորեքշաբթի հայտարարել է, որ Թուրքիան չի պատրաստվում աջակցել Իրանի և Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցներին, որոնք միակողմանիորեն սահմանում են այլ երկրներ՝ առանց ՄԱԿ-ի մասնակցության։

• Մենք ինքներս ենք որոշումներ կայացնում։ Ոչ ոք չի կարող մեզ վրա ճնշում գործադրել.

• Նախօրեին Իրանում Աֆղանստանի դեսպանատուն հին կառավարության դիվանագետների փոխարեն ժամանել են Թալիբան շարժման ներկայացուցիչները։

• Իրանը փակել է Թավրիզում գործող ադրբեջանագիտական կենտրոնը։

• Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարար Ջիհոն Բայրամովը Իրանի Իսլամական Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարության տնտեսական դիվանագիտության փոխնախարար Մեհդի Սաֆարիի հետ հանդիպմանը բազմիցս ու անարդյունավետ հայտարարություններ է արել՝ անտեսելով Թեհրանի բացատրությունը երկրի դեսպանատանը տեղի ունեցած միջադեպի վերաբերյալ»։