Սադրանքներին չե′մ տրվելու ու չե′մ հեռանալու. Ռոբերտ Ամիրխանյան

Կոմպոզիտորների միությունում կրքերը չեն հանդարտվում: Կոմպոզիտորների մի մասը պահանջում է արտահերթ համագումար ակցկացնել, իսկ Կոմպոզիտորների միության նախագահ Ռոբերտ Ամիրխանյանը նշում է, որ իրենք համագումար անելու են, սակայն` ոչ արտահերթ: Սա դեռ ամենը չէ: Yerkir.am-ը զրուցել է Ռոբերտ Ամիրխանյանի հետ:

-Պարո'ն Ամիրխանյան, Կոմպոզիտորների միության անդամները ցանկանում են արտահերթ համագումար անցկացնել` ճշտելու մի քանի հարցեր, օրինակ` Ձեր` միության նախագահ լինելու լիազորությունները դադարել են 2011-ին, սակայն դեռ շարունակում եք ղեկավարել միությունը: Ինչո՞ւ այդպես ստացվեց:

-Այն, ինչ տեղի է ունենում Կոմպոզիտորների միությունում, ի վերջո, այդ նույն բանն ավելի կամ պակաս չափով տեղի է ունենում բոլոր ստեղծագործական միություններում: Հիշո՞ւմ եք` խորհրդարանը որոշում կայացրեց կոմպոզիտորների, ճարտարապետների, գրողների, նկարիչների միավորումները դարձնել «միություն», եւ որեւէ մեկը չբացատրեց մեզ, թե ինչո՞ւ համար էր այդ փոփոխությունը: Իմ կարծիքով` ուզում է միություն լինի, ուզում է միավորում` նույն գործն ենք անում: Միեւնույն ժամանակ, վերանայվեց մեր ժամկետը` նախագահի գործությանեության ժամկետը 4 տարուց դարձավ երկու տարի: Մենք ընդվզեցինք, սակայն տարիներ շարունակ միայն խոստումներ հնչեցին, որ շուտով կվերանայվի այդ որոշումը: Իհարկե, այդ որոշումը սխալ է, քանի որ բոլորն էլ հասկանում են, որ ցանկացած նոր ընտրված ղեկավար երկու տարվա ընթացքում, մանավանդ` մեր վիճակում, երբ գտնվում ենք անասելի դժվարությունների մեջ, ոչինչ չի կարող հասցնել անել: Ի՞նչն է խանգարում, որ մեր կազմակերպությունը 4 տարին մեկ նախագահ ընտրի: Այժմ արդարադատության նախարարի նախաձեռնությամբ` խորհրդարան է մտել նոր ծրագիր` ստեղծագործական միություններին հատուկ կարգավիճակ տալու մասին: Մեզ ի ցույց են դնում, որ մենք երկու տարի համագումար չենք անցկացրել. ի՞նչ է` մենք չգիտե՞նք, շատ լավ էլ գիտենք, ուղղակի մենք շարունակում ենք պայքարել, որ օրենքն ուժի մեջ մտնի: Իմ դեմ երկու ուժեր են աշխատում' մեկը` դրսից, մյուսը' ներսից:

-Ի՞նչ խմբեր են դրանք, եւ ինչո՞ւ պետք է Ձեր դեմ ինչ-որ մեկը գործի:

-Դրսի ուժերի ցանկությունը Դիլիջանի կոմպոզիտորների ստեղծագործական տունը ձեռք գցելն է: Դիլիջանի  տունն ինքն իրեն պահելու խնդիր ունի, եւ մենք մի կերպ պահպանում ենք դա: Ես նախօրեին մշակույթի նախարարին ներկայացրել եմ այն վերակառուցելու` իմ նոր ծրագիրը. առաջարկում եմ բաց համերգների շարք, որի ընթացքում մենք հանգանակություններ կհավաքենք' մեր տունը պահելու համար: Մեր վարչությունը վաղուց որոշել է' հոկտեմբերի 26-ին համագումար է լինելու: Ներքին ուժերն էլ, փորձելով օգտվել այս իրավիճակից, ուզում են վարկաբեկել ինձ, որպեսզի հասնեն իրենց գահակալությանը: Ես չեմ պայքարում իրենց դեմ, քանի որ մարդը չպետք է պայքարի մարդու դեմ, մարդը պետք է պայքարի գաղափարի համար: Սրանք նույն մարդիկ են, ովքեր 1991-ին' այն բանից հետո, երբ ես միության նախագահ ընտրվեցի, իրենց անհամաձայնությունն արտահայտելու համար նետեցին անդամատոմսը եւ հեռացան միությունից' ստեղծելով իրենց սեփական կազմակերպությունը: Հեռացաք` թողեք մենք մեր գործունեությամբ զբաղվենք: Այդ մարդիկ են Լեւոն Չաուշյանը, Մարտին Վարդազարյանը, Երվանդ Երկանյանը, Երվանդ Երզնկյանը, Արիկ Սաթյանը: Մեր ստուգումների արդյունքում պարզ դարձավ, որ նրանց համակիրներին, որոնք ստորագրել են` համագումար պահանջելու համար, հարցը բոլորովին ուրիշ ձեւ է ներկայացվել: Նրանց ասել են, թե համագումարում Դիլիջանի տունը Միրզոյանի անվամբ անվանակոչելու մասին են ուզում խոսել:

-Ի՞նչն է պատճառը, որ Դիլիջանում կոմպոզիտորների ստեղծագործական տունն այդպես էլ չի անվանակոչվում Միրզոյանի անվամբ:

-Այս կապակցությամբ որեւէ մեկը մեկ անգամ գոնե միություն չի մտել` ասելու` գիտեք, մենք նման առաջարկ ունենք: Ես ինչո՞ւ պետք է դեմ լինեմ մի ողջամիտ առաջարկի: Մանավանդ, երբ Միրզոյանը մահացավ, ես թաղման կառավարական հանձնաժողովի ժամանակ վարչապետի ներկայությամբ առաջարկեցի' եկեք, Դիլիջանյան ստեղծագործական տան դահլիճը, որը, չգիտես` ինչու, կոչվում է Բեթհովենի անվամբ, վերանվանենք Միրզոյանի անվամբ: Մեզ բերեցին Շչեդրիններ, Պլիսեցկայաներ... Աշխարհահռչակ երաժիշտը թող գնա ՌԴ-ի ստեղծագործական տան հարցերով զբաղվի, որը շատ տարօրինակ շրջանակների հարաբերություններ պարզելու տեղ է դարձել: Մեր տունն առաջին հերթին վերանորոգման կարիք ունի: Այժմ էլ նրանք ասում են' մեզ հայտնի չէ, թե միությունը կառավարությունից գումար ստացե՞լ է, թե՞ ոչ, բայց պահանջում ենք աուդիտ անցկացնել' պարզելու, եթե ստացել են' ինչպե՞ս են ծախսել: Դա նշանակում է` ես չգիտեմ` այս մարդը գողություն արել է, թե` ոչ, բայց առաջարկում եմ ստուգել' միգուցե արել է: Սրանից 1937 թվի հոտ է գալիս, սա կոչվում է ինքնափլուզման պրոցես: Մարդիկ մոռացել են, որ գոյությւոն ունեն էթիկայի որոշակի նորմեր: Նշված անուններից ոչ ոք միություն չի մտնում եւ միայն փորձում են սեւացնել մեր անունը: Իսկ մենք տարին երկու անգամ անցկացնում ենք համերգաշրջաններ, որտեղ հնչում են մեր կոմպոզիտորների գործերը, միայն Չաուշյանի գործերը չեն հնչում, քանի որ նա, կարծես թե, փորձում է իր հակադրությունը պահած լինել մինչեւ վերջ: Ինչո՞ւ են ամեն ինչ կառուցում ատելության եւ դիմացինին չընդունելու վրա: Մի՞թե ես այն մարդն եմ, որ թշնամի եմ միությանը, այդ դեպքում ինչո՞ւ մինչեւ հիմա մեկ ծառ չի կտրվել Դիլիջանից, մեկ գործիք չի պակասել, ինչո՞ւ այդքան կոչումներ ստացանք մեր գործունեության համար:

-Պարո'ն Ամիրխանյան, ժամանակակից հայ կոմպոզիտորների գործերը հնչո՞ւմ են արտերկրում:

-Իսկ ի՞նչ ֆինանսական միջոցներով: Ասեք, խնդրեմ, ինչո՞ւ Սառուցյալ օվկիանոսի շարժվող սառույցների վրա մենք միության արտագնա նիստ չենք կազմակերպում: Հարկավոր է սթափ լինել եւ հաշվի առնել, թե ինչքան մարդու ստեղծագործություն է հնչել: Միությունում ես ստեղծել եմ լարային քառյակ, երգչախումբ, կամերային նվագախումբ: Ամիրխանյանը թշնամի՞ է երաժշտությանը, ո'չ: Խնդիրը վարկաբեկելն է:

-Ի դեպ, կա նաեւ պնդում, որ մարդիկ եք հեռացրել միությունից, օրինակ' Կոստանտին Օրբելյանին: Ի՞նչ կասեք այս մասին:

-Մենք հայտարարել ենք բոլոր անդամներին` հաստատել իրենց անդամության հարցը, քանի որ ժամկետը լրացել էր: Շատերը գնացել են ԱՄՆ, մի մասը, ցավոք, մահացել է, եւ շատերն ուղղակի չվերահաստատեցին: Օրբելյանը չվերահաստատեց իր անդամությունը, ինչո՞ւ: Եթե հենց հիմա նա ասի, որ հաստատում է իր անդամությունը, ես հրահանգ կտամ, որ նա էլ մեր ցուցակում լինի: Ինչո՞ւ են ինձ վերագրում բաներ, որ միայն ապուշ մարդը թույլ կտա իրեն: Տղե'րք, այդպիսի հայտարարություններ անելուց առաջ, տարրական մի հարցի պատասխանեք' դուք խելացի՞ եք արդյոք ձեր հարցադրումներում: Կուզենայի' ընկերներս խելքի գային: Ես կհեռանամ միությունից, եթե կեսից ավելին դա պահանջի, բայց երբ մի քանի հրոսակներ դա անում են իշխանություն գալու նպատակով, ես չեմ հեռանա: Ինչո՞ւ նրանցից մեկը երբեւէ չի եկել ինձ մոտ եւ ասել' այ, այս խնդիրն ունենք: Սա միայն ատելություն է իմ հանդեպ, որի համար իրենք պիտի պատասխանեն իրենց Աստծո առջեւ:

-Ո՞ւր է տանում այս ամենը:

-Տանում է նրան, որ այդ խմբի մեջ ինչ-որ մեկը փորձի իրեն առաջ քաշել որպես կոմպոզիտորների միության նախագահ, բայց ես պարզագույն հարց եմ տալիս' եթե նրանք խելացի են, այսքան տարի ինչո՞ւ չկարողացան հավաքել միության անդամների 1/3 մասը, որոնք համաձայն էին համագումար անցկացնել: Իրենց ներկայացրած ցանկի մեջ նույն մարդը երկու անգամ է ստորագրում: Ստորագրածների մեջ կան մարդիկ, որոնց ես օգնել եմ, որպեսզի աշխատավարձ ստանան նախագահի կողմից: Նողկալի է այս ամենը: Նրանք հույս ունեն, որ ես կարող եմ զզվել եւ հեռանալ, բայց` ոչ, ես պայքարելու եմ մինչեւ վերջ: Կարծում եմ' նրանք առաջին հերթին վարկաբեկում են իրենց եւ Միրզոյանի անունը: Իրենք պետք է հասկանան, որ այս ամենը կոչվում է ինքնափլուզում: Բարությունը միակ բանալին է, որով կարելի է աշխարհի բոլոր դռները բացել: Ես իրենց առաջարկելու եմ համատեղ գործունեություն:

-Այսինքն' պատրաստվում եք ինչ-որ կոչո՞վ հանդես գալ:

-Այո, ես կոչ եմ անելու' եկեք, փրկեք միության անունը, եթե գտնում եք, որ ինչ-որ կերպ այն վարկաբեկված է, եկեք համագործակցենք:

-Այնուամենայնիվ, կլինի՞ արտահերթ համագումար:

-Հոկտեմբերի 26-ին մենք մեր հերթական համագումարն ենք անելու, որի ժամանակ էլ կտրվեն բոլոր հարցերի պատասխանները:

Կարինե ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ

Հ. Գ. Հարցի հետ կապված` կոմպոզիտոր Լեւոն Չաուշյանի հարցազրույցը կարող եք կարդալ հետեւյալ հղումով` http://www.yerkir.am/am/news/55247.htm