Որ անծանոթն անծանոթի գիրկը չնստի

Yerkir.am-ի զրուցակիցն է Երեւանի ավագանու ընտրություններում ՀՅԴ համամասնական ցուցակի 6-րդ համարը զբաղեցնող երիտասարդ քաղաքագետ, դասախոս Արթուր Ղազարյանը:

- Ինչո՞ւ որոշեցիք ավագանու անդամ դառնալ, ընդգրկվել Երեւանի ավագանու ՀՅԴ համամասնական ցուցակում: Այս ընտրություններին մասնակցելու` անձամբ Ձեր անձնական մոտիվացիան ո՞րն էր:

- Երեւանն ունի բազմաթիվ խնդիրներ` սկսած քաղաքաշինականից մինչեւ կրթական եւ այլն, որոնց մի մասով որոշակի լիազորություններ ունի Երեւանի քաղաքապետարանը: Ես համարում եմ, որ Երեւանն այլեւս ի վիճակի չէ այս ծանրաբեռնվածությունն իր ուսերին կրել: Օրինակ` իմ` ավագանի լինելու դեպքում պայքարելու եմ, որպեսզի հասարակական տրանսպորտի վիճակը բարելավվի: Մի առիթով նշել եմ, որ քաղաքային իշխանությունները պետք է հասկանան, որ որքան էլ ծանրաբեռնված ժամ լինի` առավոտյան, երեկոյան, թե մեկ այլ ժամի, պետք է այնպես անել, որ քաղաքային տրանսպորտում անծանոթն անծանոթի գիրկը չնստի: Բացի այդ` ինձ մոտ միշտ հարց է առաջանում, թե մեզ մոտ ինչո՞ւ մինչ օրս մետրոյի կայարանները չեն ավելանում, եթե նախագծերով պետք է ավելանան: Պատասխանը պարզ է` քաղաքային իշխանությունների ներկայացուցիչները գծատերեր են, եւ սա խոչընդոտում է, որ վերջիններս իրականացնեն այդ ծրագիրը: Ճիշտ է` մեծածավալ աշխատանքներ եւ գումարներ է պահանջում այս նախագիծը, բայց այդ ֆինանսներ հայթայթելն այնքան էլ անիրագործելի խնդիր չէ: Տեսնում ենք, թե ամեն տարվա հոկտեմբերին ինչպես է նշվում Երեւանի օրը` ընդհուպ մինչեւ մի քանի միլիոն դոլարների ծախս է արվում. կարելի է ուղղակի համեստ նշել, իսկ այդ գումարներով մտածել թե’ տրանսպորտի մասին, թե’ բնակֆոնդի: Այսօր ունենք երրորդ, չորրորդ կարգի վթարային բազմաթիվ շենքեր, ու դրանց մասին պետք է մտածի քաղաքային իշխանությունը` առանց ժամանակ կորցնելու եւ առանց ջանք ու միջոց խնայելու: Մի խոսքով` հրատապ լուծում պահանջող խնդիրները շատ են, եւ ես համոզված եմ, որ իմ կարողությունների չափով կարող եմ ինչ-որ կերպ այդ խնդիրներին լուծում տալ:

-Դուք կրթության ոլորտի երիտասարդ ներկայացուցիչ եք` դասախոս, Ձեր կարծիքով` ի՞նչ խնդիրներ պետք է լուծի քաղաքային իշխանությունը երիտասարդ ընտանիքների համար:

- Ես ամուսնացած եմ եւ արդեն ունեմ երկու զավակ, ու ինձ համար, ինչպես շատ այլ երիտասարդ ընտանիքների, լուրջ խնդիր է բնակարանի խնդիրը: Եվ պետության`  «Մատչելի բնակարան երիտասարդ ընտանիքներին» անունը կրող ծրագիրը, տեսնում եմ, որ ինձ անհասանելի է: Համոզված եմ, որ միակը չեմ: Ինքս արդեն 7 տարի է` աշխատում եմ որպես դասախոս, մեկ դրույքից նույնիսկ ավելի դասաժամեր եմ պարապում, սակայն ստացածս աշխատավարձը չի բավականացնում նույնիսկ ընտանիքիս տարրական պահանջները բավարարելու համար: Դրա փոխարեն մեծ աշխատավարձ է պահանջվում այդ «մատչելի բնակարան» կոչվածի համար: Ուստի նաեւ Երեւանի քաղաքային իշխանությունները կարող են բնակֆոնդ ստեղծել: Տարբեր միջոցներով կարելի է այդ բնակֆոնդի համար գումարներ հայթայթել եւ առանց տոկոսադրույքի, առանց հավելյալ վճարների երիտասարդ ընտանիքներին բնակարանով ապահովել: Ես մեծ թիվ չեմ ասում` եթե տարվա կտրվածքով շուրջ 100-150 նման բնակարաններ շահագործվեն, սա արդեն լուրջ առաջընթաց կլինի Երեւանի ու երեւանաբնակ երիտասարդենրի համար: Որովհետեւ եթե այսօր շատ երիտասարդներ ընտանիք չեն կազմում, պատճառներից մեկն էլ բնակարանային խնդիրն է: Իսկ Երեւանի քաղաքային բյուջեի համար, կարծում եմ, դա ճոխություն չի լինի, եւ մեր քաղաքը կարող է իրեն թույլ տալ տարեկան մեկ-երկու բազմաբնակարան շենք կառուցել ու դրանք անհատույց, բայց նաեւ առանց սեփականաշնորհման իրավունքի տրամադրել երիտասարդ ընտանիքներին: Սա ՀՅԴ նախընտրական ծրագրում տեղ գտած դրույթներից մեկն է, եւ մենք ոչ թե ինչ-որ ամպագոռգոռ բաներ ենք ասում, այլ իրատեսական առաջարկ է` հետեւողական աշխատանք պահանջող: 

- Ի՞նչ եք կարծում, բնակարանային հարցերը Ձեր նշած տարբերակով լուծելու դեպքում երիտասարդ ընտանիքների հիմնական խնդիրները կկարգավորվե՞ն:

- Ո’չ, իհարկե, բայց էականորեն կթեթեւանան: Իսկ երիտասարդ ընտանիքների համար այլ` թեկուզ մանր թվացող, բայց ոչ պակաս կարեւոր խնդիրներ կան: Օրինակ` մանկապարտեզներում ու դպրոցներում մինչ օրս վերջ չդրվեց դրամահավաքությանը: Սա լուրջ խնդիրներ է ստեղծում մանկապարտեզահասակ ու դպրոցահասակ երեխաներ ունեցող ընտանիքների համար: Արդեն նշեցի, որ երկու զավակ ունեմ` երկու տղա: Փաստացի երեք օր առաջ, երբ երկու տղաներիս տանում էի մանկապարտեզ, մեծ տղաս ավարտական խմբի սան է, նրա դաստիարակն ինձ տվեց ինչ-որ բանկային հաշվեհամար ու ասաց, որ ավարտական խմբերի սաների ծնողները, առնվազն 3000 դրամից սկսած, որքան ուզում են պետք է փոխանցում անեն այդ հաշվեհամարին:

- Իսկ չնշե՞ց, թե ինչ նպատակով, չէ՞ որ ամբողջ Հայաստանում միայն Երեւանի մանկապարտեզներն են, որ անվճար հիմունքներով են գործում մայրաքաղաքի երեխաների համար:

 - Նպատակը ես այդպես էլ չհասկացա, բայց ինձ մոտ կասկածներ են առաջանում, թե հենց այս պահին այդ դրամահավաքը, այն էլ` հաշվեհամարով, որից գոյացած միջոցներն, իհարկե, տնօրինելու են կա'մ քաղաքային իշխանությունները, կա'մ վարչական շրջանի ղեկավարությունը, ինչի համար կարող են հավաքվել: Այսինքն` եթե նայենք, թե այսօր քանի հազար սան կա Երեւանի մանկապարտեզների ավարտական խմբերում, այդ թիվը բազմապատկենք նվազագույն 3000 դրամով, ստացվում են լուրջ գումարներ: Ընդ որում` դա պարտադրում են մինչեւ այս ամսվա վերջը մուծել:  Եվ ես կարծում եմ` Երեւանի ավագանու գալիք ընտրությունների հետ կապված, ֆինանսներ են փորձում հայթայթել: Բայց այս դեպքով դրամահավաքը չի վերջանում: Երբ երկամյա երեխային տանում ես մանկապարտեզ, ասում են` օտար լեզվի գումար բերեք` ամիսը 1000-ական կամ 2000-ական դրամ, այն դեպքում, երբ այդ երկամյա երեխան դեռեւս հայերեն բառերը նորմալ արտասանել չգիտի կամ մամա-պապա ասելուց այն կողմ ոչ մի բառ չի ասում: Այսինքն` այդ գումարները վերցնում են իբր օտար լեզվի մասնագետին վճարելու համար, որին, ստույգ չգիտեմ` հրավիրո՞ւմ են աշխատանքի, թե՞ դա հենց նույն դաստիարակն է: Բայց նորից հարց է առաջանում` այդ մասնագետները արտահաստիքային աշխատողնե՞ր են, եթե` այո’, ապա հենց նույն դաստիարակն ինչո՞ւ չի զբաղվում օտար լեզու դասավանդելով, չէ՞ որ այդ դաստիարակները, որպես բարձրագույն մանկավարժական կրթություն ստացած անձինք, պետք է  օտար լեզուների` ռուսերենի կամ անգլերենի տարրական գիտելիքներ ունենան: Այդ դեպքում  ինչո՞ւ են արտահաստիքային մասնագետներ հրավիրում ու ծնողներից լրացուցիչ գումարներ պահանջում: Գումարներ են հավաքում նաեւ ինչ-որ պարի դասերի համար: Այս «պարի դասեր» կոչվածը մի այլ տգեղ երեւույթ է: Այս բոլորը խնդիրներ են, որոնց մասին քաղաքային իշխանությունները լավ էլ պետք է տեղյակ լինեն, բայց հետամուտ չեն լինում, որ նման դեպքերը վերացվեն:

- Որպես ոչ թե երիտասարդ մտավորական, այլ պարզապես քաղաքացի, ի՞նչ եք կարծում` ի՞նչ է անհրաժեշտ Ձեր սերնդակիցներին, որ պետք է լինի քաղաքում, բայց բացակայում է:

- Շատ կուզենայի, որ Երեւանում ժամանցի վայրեր լինեն, որոնք հասանելի կլինեն բոլորին: Նկատի ունեմ հանգստի գոտիներ, մշակութային կենտրոններ, մարզասրահներ, ակտիվ ժամանցի կենտրոններ եւ այլն: Կարծում եմ, որ այնպես պետք է արվի, որ այդ կենտրոնները նաեւ պետական աջակցություն ստանան` սուբսիդավորվեն բյուջեի հաշվին: Այս դեպքում քաղաքացին հնարավորություն կունենա այցելելու թատրոն, կինոթատրոն, համերգ եւ այլն: Սրանք ուշադրության կենտրոնում պետք է լինեն, որ չեն: Իհարկե, հրատապ լուծում պահանջող բազմաթիվ այլ հարցեր կան, ու ես համարում եմ` ի վիճակի եմ, ըստ առաջնահերթությունների, լուծում տալ, եթե լինեմ ավագանու կազմում:

Զրուցեց Գեւորգ ԱՎՉՅԱՆԸ