Զանգեզուրի միջանցք Զանգեզուրից դուրս. Ադրբեջանն ու Իրանը «Զանգեզուրի» միջանցքի բացման վերաբերյալ փաստաթուղթ են ստորագրել

Իրանն ու Ադրբեջանը ստորագրել են համաձայնության մասին հուշագիր Իրանի տարածքով Նախիջևանի և, այսպես կոչված, «Արևելյան Զանգեզուրի տնտեսական գոտու միջև հաղորդակցության նոր կապերի ստեղծման վերաբերյալ. հայտնում է Caucasus Watch-ը:

Արցախի 75 տոկոսի օկուպացումից հետո Ադրբեջանը Կովսականի, Քաշաթաղի և Քարվաճառի շրջանները հայտարարեց «Արևելյան Զանգեզուր»` հետագա նկրտումներ որդեգրելով նաև Սյունիքի նկատմամբ, որը, ըստ նրանց, «Արևմտյան Զանգեզուրն» է:

Փաստաթուղթը ստորագրվել է մարտի 11-ին Բաքվում Ադրբեջանի փոխվարչապետ Շահին Մուստաֆաևի և Իրանի Ճանապարհաշինության և քաղաքաշինության նախարար Ռոստամ Ղասեմիի կողմից:

Ըստ Ադրբեջանի նախագահի օգնական Հիքմեթ Հաջիևի` հուշագրի ստորագրումը պատմական իրադարձություն է։ «Նախիջևանի նկատմամբ էմբարգո կիրառելու՝ Հայաստանի երկարամյա քաղաքականությունը կդադարի այս ծրագրի իրագործման շնորհիվ: Ադրբեջանի երկու շրջանների` Նախիջևանի և Արևելյան Զանգեզուրի (Արցախից օկուպացված Կովսականի, Քաշաթաղի և Քարվաճառի շրջանները) միջև կկառուցվի ավտոճանապարհային, երկաթուղային և էլեկտրիկ հաղորդակցություն` Իրանի տարածքով»,- նշել է նա:

Ըստ Հաջիևի` «այդ ծրագիրը կփոխի տարածաշրջանի տրանսպորտահաղորդակցային լանդշաֆտը, այն կկապի Ադրբեջանը, Թուրքիան և Իրանը` հիմք դնելով նոր եվրասիական միջանցքի»:

Ըստ Ղասեմիի` երկու երկրների միջև ստորագրվել է ճանապարհային քարտեզ մի շարք ոլորտներում: Նա նշել է, որ իրանական կառավարության համար առաջնահերթություն է իր հարևանների հետ հարաբերությունների բարելավումը:

Սրան զուգահեռ, ադրբեջանցի ղեկավարի` Անկարա կատարած այցի ընթացքում Ադրբեջանն ու Թուրքիան պայմանավորվել են արագացնել Նախիջևանից Կարս երկաթուղու կառուցման աշխատանքները, ինչն արդեն անիմաստ և երկրորդական կդարձնի Գյումրիից Կարս ելքը: Այնպես որ, ինչպես նշում է Caucasus Watch-ը, հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը ամբողջությամբ կախված կլինի Հայաստանի ճկունությունից Ադրբեջանի հետ հարցերում:

Ադրբեջանցի քաղաքագետ Ահմեդ Ալիլին ուշադրություն է հրավիրել Ադրբեջանի նախագահի` Իրանի հետ դիվհարաբերությունների 30-ամյակի կապակցությամբ հղած նամակին։ «Միանշանակ, մեր հինավուրց, պատմական տարածքների ազատագրումով իրանա-ադրբեջանական պետական սահմանի վերականգնումը ստեղծել է բարենպաստ պայմաններ տարբեր ոլորտներում ներուժի ամբողջական օգտագործման, տրանսպորտահաղորդակցային միջանցքների ծրագրերի համատեղ իրականացման համար: Այդ կապակցությամբ կցանկանայի ընդգծել Իրանի և Ադրբեջանի միջև կնքված հուշագիրը` «Արևելյան Զանգեզուրի և Նախիջևանի միջև հաղորդակցության վերականգնման վերաբերյալ». սա նշանակում է, որ այլևս չկա Զանգեզուրի միջանցք, որը կանցնի Հայաստանի հարավային շրջաններով», - եզրափակել է նա:

Ադրբեջանցի մեկ այլ քաղաքագետ` Ֆարհադ Մամեդովը նշում է, որ, այսպիսով, Ադրբեջանն իր համար լուծել է մեկ կարևոր սկզբունքային հարց` «ցամաքային ելք դեպի Նախիջևան, այնտեղից էլ Թուրքա` առանց Հայաստանի համար կոմունիկացիաների բացման»: «Սա շատ կարևոր տարր է, քանզի հաղորդակցությունների բացումը կնշանակի հաղորդակցության բոլոր տեսակների բացում։ Այժմ Ադրբեջանը նման պարտավորություններ չունի, և Իրանը ստիպված է խնդրել Բաքվին՝ բացել դեպի Իրան և Ռուսաստան երկաթգիծ իր տարածքով, ինչպես նաև օգտվել Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթգծից»:

«Եթե առաջ հաղորդակցությունների բացումը Հայաստանի համար եղել է Զանգեզուրի միջանցքի բացման դիմաց, ապա այժմ պայմաններն այլ են լինելու, հավանաբար` խաղաղության պայմանագիր՝ տարածքային ամբողջականության ճանաչման դիմաց»,- նշել է Մամեդովը:

Նյութը` Yerkir.am-ի