Թուրքիայում նշել են Լոզանի պայմանագրի ստորագրման 98-ամյակը

Թուրքիայում նշվել է Լոզանի պայմանագրի ստորագրման 98-ամյակը: Լոզանի խաղաղության պայմանագրի նկատմամբ վերաբերմունքը թուրք պահպանողականներին ու քեմալականներին բաժանող բազմաթիվ թեմաներից մեկն է:

Պահպանողականները (իշխող «Արդարություն և զարգացում» կուսակցությունը և իսլամամետ այլ ուժեր), որպես կանոն, մեղմ ակնարկում են, որ դա պարտություն էր: Նման միտք մեկ տարի առաջ արտահայտել էր Թուրքիայի արտգործնախարար Մևլյութ Չավուշօղլուն: Չնայած հանգամանքին, որ վերջին տարիներին Էրդողանը նշում էր Լոզանի համաձայնագրի կարևորությունը, Թուրքիայի նախագահը հաճախ նշում էր, որ, չնայած ռազմական հաղթանակներին, երկիրը պարտվել է բանակցություններում: Որպես կանոն՝ պահպանողական ճամբարը դրականորեն է ընկալում այս պայմանագիրը վերանայելու գաղափարը:

Քեմալականները, ընդհակառակը, համարում են Լոզանը ամենակարևոր հաղթանակներից մեկը, որի շնորհիվ Աթաթուրքը թույլ չտվեց բաժանել ժամանակակից Թուրքիայի տարածքը Անտանտի երկրների միջև: Պայմանագրի վերանայման մասին խոսակցությունները չափազանց բացասական են ընկալվում:

Լոզանի պայմանագրի շուրջ շատ առասպելներ կան. օրինակ, որ պայմանագրի ժամկետը լրանում է 100 տարի անց, կամ հանքարդյունաբերության արգելքը, որն իբր նշված է պայմանագրում:

Նշենք, որ Լոզանը կնքվել է 1923 թ. հուլիսի 24-ին, որի շնորհիվ Թուրքիան օրինականացրեց իր հողային նվաճումները (նաև Հայաստանի հաշվին)՝ ի չիք դարձնելով Սևրի պայմանագրի իրականացման հույսերը։