Խելք խելքի տալ ու լուծումներ գտնել. ինչ հարցեր են բարձրացվել նախագահի հետ հանդիպման ընթացքում

Արցախ այցելած` ՀՀ մշակույթի գործիչները նախօրերին հանդիպել են ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի հետ և քննարկել ոչ միայն մշակութային, այլ, առհասարակ, իրենց և հասարակությանը հուզող մի շարք խնդիրներ:

Yerkir.am-ի հետ զրույցում Հովհ. Թումանյանի անվան տիկնիկային թատրոնի տնօրեն և գեղարվեստական ղեկավար Ռուբեն Բաբայանը նշեց, որ հանդիպման ժամանակ բարձրաձայնել է բռնության այն գաղափարախոսության մասին, որը տիրում է Հայաստանում` բոլոր մակարդակներում` ընտանեկան, աշխատանքային, ընկերական, պետական, միջկուսակցական: «Ասացի, որ դա հնարավոր չէ վերացնել` ո՛չ ոստիկանության քանակն ավելացնելով, ո՛չ քարոզներով, ո'չ Քրեական օրենսգիրքը խստացնելով, ո'չ էլ դա կարելի է արդարացնել ժողովրդի սոցիալական վիճակով, որովհետև պատերազմական տարիներին ավելի վատ վիճակ էլ է եղել: Դրա դեմ կարելի է պայքարել մշակույթով, քանի որ մշակույթն է տալիս հնարավորություն ավելի խորը թափանցելու մարդկային էության մեջ, չբաժանելու մարդությունը մերոնքականի և ոչ մերոնքականի, առաջին հերթին զբաղվելու սեփական անձի կրթությամբ, այլ ոչ թե մշտապես պահանջներ ներկայացնելու»,- ասաց Բաբայանը:

Նա նշեց նաև, թե խոսել է այն մասին, որ մեր երկրում իսպառ բացակայում է մշակութային կրթությունը, և պատճառն այն է, որ, ցավոք, այն մարմինները, որոնք պետք է դա ընկալեին որպես կարևորագույն խնդիր, տարբերություն չեն տեսնում մշակութային կրթության և ժամանցի միջև: «Ներկայացում նայելը կամ դասական երաժշտություն լսելը երբեմն փոխարինվում է` կարուսել նստելով կամ խնջույքի մասնակցելով: Մինչև չփոխվի այդ մտածողությունը և չկարևորվի մշակութային կրթությունը, մենք մշտապես կարձանագրենք ավելի մեծ կոշտացումներ, ավելի շատ անհանդուրժողականություն և բռնություն»,- ասաց Բաբայանը:

Ինչ վերաբերում է արձագանքին, ապա նա նշեց, որ րոպեական արձագանքի ակնկալիքներ չունի: Մյուս կողմից, ըստ Բաբայանի, իր բոլոր ելույթներն ավելի շատ ուղղված են լինում հասարակությանը, քան իշխանությանը, քանի որ կարծում է` երբ հասարակությունն ինքը ձևավորում է որոշակի պահանջ, իշխանություն լինի, թե` ընդդիմություն, անպայման կարձագանքի: «Կարևոր է` խելք խելքի տալ ու լուծումներ գտնել` չսահմանափակվելով միայն սեփական խելքով»,- կարծիք հայտնեց նա:

ՀԳՄ նախագահ Էդվարդ Միլիտոնյանն էլ առաջարկել է Գրականության տարի ունենալ: Ըստ նրա` սա ոչ միայն մշակույթի, այլ նաև կրթության և Սփյուռքի նախարարության խնդիրն է: «Գրականության տարի կոչվածի մեջ պետք է ունենանք նաև գրքի ձևավորման մրցույթ, երաժշտության, ներկայացումների մրցույթ` գրողների ստեղծագործության հիման վրա ստեղծված: Գրականությունը բոլոր արվեստների մեջ ներկայություն է ապահովում, և կարծում եմ, որ եթե ոչ հաջորդ տարի, ապա 2018-ը պետք է Գրականության տարի հռչակենք»,- ասաց Միլիտոնյանը:

ՀԳՄ նախագահը բարձրաձայնել է նաև հեռուսասերիալների մասին` ասելով, որ լավ կլիներ` դրանք փոխարինվեին մեր հեղինակների ստեղծագործությունների հիման վրա նկարահանված ֆիլմերով, օրինակ, ըստ նրա, շատ լավ ֆիլմաշար կարելի է նկարահանել Երվանդ Օտյանի «Անիծյալ տարիներ» հուշագրության հիման վրա: «Վերջին 15 տարվա ընթացքում մանկապատանեկան որևէ ֆիլմ չունենք, բայց ամեն տարի Ռոլան Բիկովի անվան փառատոն են անցկացնում Հայաստանում: Բացի այդ` խոսել եմ նաև գրահրատարակչական խնդիրների, մշակույթ-ԶԼՄ փոխհարաբերության մասին, նաև այն մասին, թե Սփյուռք-Հայաստան-Արցախ եռամիասնությունն ինչո՞վ պետք է սոսնձվի»,- ասաց Միլիտոնյանը:

«Ռոբերտ Սահակյանց» փրոդաքշընի տնօրեն, մուլտիպլիկատոր Դավիթ Սահակյանցը ԼՂ նախագահ Բակո Սահակյանին և ԼՂ ԼՂՀ մշակույթի նախարար Նարինե Աղաբալյանին «Ռոբերտ Սահակյանց»-ի հետ համագործակցության տեսլականն է ներկայացրել: Արդեն իսկ ձեռք է բերվել պայմանավորվածություն` 2017-ի գարնանից համատեղ նախագծով հանդես գալ: «Կոնկրետ պայմանավորվեցինք, որ կփորձենք ամեն ինչ անել` գարնանից թեկուզ առաջին փուլի համար փոքր նախագիծ կյանքի կոչել, բայց սկսենք իրականացնել տեղի նկարիչների, երիտասարդների հետ: Պետք է ԼՂՀ-ում անիմացիայի սկիզբը դնել»,- ասաց Սահակյանցը:

Սոս Սարգսյանի անվան համազգային թատրոնի տնօրեն Վարդան Մկրտչյանը նախ կարծում է, որ նման հանդիպումները շատ անհրաժեշտ են, քանի որ ուղիղ շփում ես ունենում երկրի առաջին դեմքի հետ, ում կարելի է հստակ հարցեր տալ: Բացի այդ` նախագահի հետ ցանկացած հանդիպում, ըստ նրա, բավական մեծ արձագանք է ստանում և, բնականաբար, երբ բարձրացվում են հստակ հարցեր, նախագահն էլ աշխատում է հստակ պատասխաններ և լուծումներ առաջարկել:

«Բնականաբար, իմ մտահոգությունը Համազգային թատրոնի շենքի խնդիրն է: Բարձրացրի հարցը` թատրոնի շենքի խնդիրը լուծել այլընտրանքային ճանապարհով, քանի որ մի քիչ իրատեսական չէ մեր օրերում զրոյից շենքի շինարարություն սկսել` ֆինանսական մեծ խնդիրների պատճառով: Առաջարկեցի`  տվյալ տարածքը, որտեղ գործում ենք /թատրոնի և կիոնյի ինստիտուտ/, գումարած շենքի ներքնահարկը, որը տարիներ շարունակ անգործության է մատնված, տրամադրել թատրոնին: Նախագահն ասաց, որ ինքը տեղյակ է խնդրին և դրական վերաբերմունք ցույց տվեց: Կարծում եմ` խնդիրը կլուծվի, քանի որ սրանով մենք Սոս Սարգսյանի երազանքն էլ ի կատար ածած կլինենք: Թատրոնը վերջապես կունենա իր տանիքը, քանի որ, իր համեստ հնարավորություններով, թատրոնը վերջին շրջանում ամենաշատ ՕԳԳ-ն ունեցող թատրոնն էր»,- ասաց Մկրտչյանը` հավելելով, որ, այդպիսով, թատրոնը կդառնա նաև թատերական ինստիտուտի ուսանողների հովանավորը: «Առաջարկեցի ինստիտուտի համար կառուցել լրացուցիչ դահլիճ. բակում տարածք կա` բավական լավ հնարավորություններով, բայց մինչ դրա կառուցումը Համազգային թատրոնը պարտավորվում է հովանավորել ուսումնական բոլոր ներկայացումները: Այսպիսով` կլուծվի թատրոնը շենքով ապահովելու և, միևնույն ժամանակ, ուսանողներին օգտակար լինելու հարցը»,- նշեց նա:

Մկրտչյանը հայտնեց նաև, որ ձեռք է բերվել պայմանավորվածություն` ներկայացումներով Արցախի զորամասեր այցելելու: «Դրա կարիքը կա»,- ասաց նա:

Հուշարձանագետ Սամվել Կարապետյանն էլ նշեց, որ բարձրաձայնել է մեկ խնդիր` սերիալների սցենարների հարցը, որոնցում միայն դավեր են` հայը հային ինչպես է խաբում, սպանում: «Մի՞թե դա է մեզ պակասում: 25 տարվա պետականություն ունենք և հայրենաշինության ոլորտում ծով ասելիք կա, որոնք սցենարների կարելի է վերածել, բայց մեր սերիալներից միայն չարություն է ծորում: Մի՞թե հնարավոր չէ հուշել, խնդրել, պարտադրել, որ բարու սերմեր ցանեն սերիալները, ոչ թե` չարի: Նախագահը պատասխանն այն է, որ պահանջարկն այդպիսին է, ինչն ինձ այնքան էլ չի համոզում, չեմ կարծում, որ մեր ժողովրդի պահանջարկը դեպի չարությունն է»,- ասաց Կարապետյանը:

Նա նշեց նաև, որ կինոռեժիսոր Մհեր Մկրտչյանը նույնպես մտահոգ էր վերոհիշյալ հարցով, և նա էլ է խոսել այդ մասին, սակայն Սերժ Սարգսյանը պատասխանել է, թե տարիներ առաջ «Հայկինո»-ի շենքի առջև միայն հնամաշ «Ժիգուլի»-ներ էին կանգնած, իսկ հիմա եթե անցնեք, կտեսնեք` ինչ մեքենաներ են կանգնած, այսինքն` սերիալներում ներգրավվածները կարողացել են բարեկեցիկ կյանքի հասնել, մի՞թե սա վատ է: «Չգիտեմ, բայց հարց է ծագում` եթե բարու մասին ֆիլմ նկարեն, ի՞նչ է` եկամուտ չեն ունենալու»,- հարցրեց Կարապետյանը: 

Կ. Հ.