Կոկորդներիս կանգնած հաղթանակ

Հիասթափությունը հետաքրքիր զգացում է. թվում է` միշտ ամենաանհարմար պահին է  գալիս: Հիասթափությունը հանկարծակի է գալիս ու, ինչպես և մյուս զգացումները, գալուց առաջ չի հարցնում` պատրա՞ստ ես իրեն ընդունել:

Քառօրյա պատերազմ` այսպես կոչեցին այն, ինչը 92 կյանք արժեցավ: Ասում են` հաղթող կողմն այդ պատերազմում մենք ենք: Կյանքն առաջ է գնում` ինչպես կար, հաղթանակի ոչ մի նշույլ: Կյանքը կանգ է առել միայն զինվոր կորցրած ընտանիքներում:

Պատերազմ չեմ տեսել` բարեբախտաբար, ուստի հաղթանակի մասին էլ շատ բան չգիտեմ, բայց, այնուամենայնիվ, չէի պատկերացնում, որ հաղթանակն այսքան անգույն կլիներ: Եթե սա հաղթանակ է, այդ ի՞նչն է կանգնել տղամարդկանց /հատկապես` նրանց, ովքեր 1 անգամ արդեն իսկ եղել են պատերազմի դաշտում/ կոկորդին, որ իրար տեսնելիս խուսափում են հարցնել` ո՞նց ես, ու բարևելով` զբաղված են ձևանում ու մեծ-մեծ քայլերով հեռանում:

Հաղթանակը միշտ էլ կորուստների գնով է լինում, բայց հաղթող կողմի գլուխը բարձր է լինում: Ինչո՞ւ ենք հիմա գլխիկոր քայլում:

Հաղթող կողմը, իմ պատկերացմամբ, պետք է որ գործի անցնի, հաղթանակն արժեւորելու քայլեր անի, իսկ մենք սպասում ենք, լուռ ենք սպասում:

Եթե հաղթել ենք` այս ի՞նչ ձևական աղմուկ է փողոցում, որը շունչդ պահելու պես հանկարծ ընդհատվում է, երբ զինվորական համազգեստով տղամարդու ենք տեսնում:

Հաղթողը «հետո»-ի մասին է մտածում, «հետո»-ն կառուցում, մենք փորձում ենք ներկայի հետ հարմարվել, իսկ «հետո»-ի մասին… «Հետո»-ի մասին շշուկով ենք խոսում, «հետո»-ի մասին շշուկներ են պտտվում…

Հաղթողի` մեր վստահությունն ո՞ւր է… Հաղթողն այսքան կասկածամի՞տ է լինում…

Իմ պատկերացրած հաղթանակին անորոշությունը չի հաջորդում, իմ պատկերացրած հաղթանակից հետո իրար աչքերի մեջ նայելը չպետք է դժվար լիներ, իմ պատկերացրած հաղթանակը պետք է պատասխանը լիներ նախկինում հնչած հարցերի, այլ ոչ թե նոր հարցեր առաջացներ, իմ պատկերացրած հաղթանակի տերը պետք է զինվորները լինեին, իմ պատկերացրած հաղթանակին չպետք է հաջորդեր հիասթափությունը, իմ պատկերացրած հաղթանակին, այո', հասնում են նաև 80-ականների զենքերով, բայց` հենց 80-ականներին…

Պատերազմ չեմ տեսել` բարեբախտաբար, և գուցե հաղթանակի մասին պատկերացումներս ուղղակի շատ հաղթական են… Գուցե սա հաղթանակ է, գուցե հաղթանակը նման դեմք ունի, ուղղակի ինձ է այն անդեմ թվում, գուցե հաղթանակի զգեստն, իրոք, լայն է լինում ու միայն իմ աչքին է երևում, որ լողլողում ենք դրա մեջ, գուցե հաղթանակն այն է, որը, եկած-չեկած, միևնույն է, ոչինչ չի փոխում, գուցե հաղթանակից հետո պարտադիր չէ, որ քեզ հաղթած զգաս:

Եթե սա հաղթանակ էր, հաղթանակի մասին չպետք է հիմա պատկերացմամբ խոսեինք:

Կարինե Հարությունյան