Առաջարկում եմ օրհասական այս վիճակից դուրս գալու եւ Հայաստանի վերափոխման իմ ծրագրային դրույթները. Նարինե Մկրտչյան

Հայաստանի Հանրապետությունը եւ հայ ժողովուրդն ապրում են մեր նորագույն շրջանի պատմության ծանրագույն ժամանակները. պատերազմը տանուլ է տրված, Հայաստանը ստորագրել է կապիտուլյացիոն ամոթալի համաձայնագիրը: Այս մասին իր հոդվածում գրել է Մամուլի ազգային ակումբի նախագահ, «Քաղաքական լիգայի» համակարգող Նարինե Մկրտչյանը:

Նա, մասնավորապես, նշել է. «Վերջին երեսուն տարիների մեր պայքարի եւ հպարտության աղբյուրը՝ Ղարաբաղի մեծ մասը, կորսվել է: Կորսվում են նաեւ պատմական մեծարժեք Հայաստանի ինքնիշխանությունը եւ անկախությունը: Հայաստանի սահմանների հարցը դարձյալ ասպարեզում է եւ կարող է վտանգավոր լուծումներ ստանալ: Հայաստանի քաղաքացիների մեծ մասը հուսաբեկ է, երկիրը կանգնած է ներքին ցնցումներին դեմ հանդիման:

Թե՛ պատերազմի ժամանակ, թե՛ այս օրերին ես նամակներ եմ ստանում, ուր ինձ հարցնում են, թե որո՞նք են իմ առաջարկած ելքը եւ իրավիճակից դուրս գալու ուղիները: Եվ թեպետ ես շաբաթական պարբերականությամբ քաղաքական հոդվածներ եմ տպագրում, Ֆեյսբուքում ինձ մտահոգող խնդիրներին անդրադառնում, իմ տեսակետները հիմնականում հանրայնորեն հայտնի են, սակայն կարծես այդ ամենը բավարար չէ: Այդ նամակներն ինձ մղեցին ամբողջացնել ստեղծված բարդագույն իրավիճակից դուրս գալու իմ դիտարկումները եւ ներկայացնել Հայաստանի վերափոխման՝ իմ ծրագրային դրույթները:

Արհավիրքը կարող է արագորեն աճել, եթե մենք իրավիճակի հաղթահարման եւ Հայաստանի վերափոխման խնդիրների լուծման շուրջ շրջահայացություն չցուցաբերենք եւ շարունակենք անտեսել այն բարդ իրավիճակը, ուր հրել են մեզ: Սակայն նույնիսկ անդունդում հայտնված մարդը մտածում է այնտեղից դուրս գալու, վերքերը բուժելու եւ ջարդված հայացքը վերափոխելու մասին:

Մենք հին ժողովուրդ ենք՝ հին ժողովուրդներին հատուկ հարատեւելու կամքով: Ես լիահույս եմ, որ այդ կամքը մեզ չի լքի նաեւ այսօր եւ կպարտադրի հաղթահարել պարտությունների բեռը:

Ես առաջարկում եմ օրհասական այս վիճակից դուրս գալու եւ Հայաստանի վերափոխման իմ ծրագրային դրույթները:

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՎԵՐԱՓՈԽՄԱՆ ԻՄ ԾՐԱԳՐԱՅԻՆ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐԸ

Ներքին քաղաքականություն եւ պետական կառավարում

Նիկոլ Փաշինյանը պետք է հրաժարական տա, հեռանա իշխանությունից եւ քաղաքականությունից:

Նախկինների վարկաբեկված եւ կոռումպացված դեմքերը չպետք է իշխանության  հավակնեն:

Իշխանության մաս այլեւս երբեք չպետք է կազմեն ՀՀ նախկին եւ ներկա նախագահներից եւ  վարչապետներից եւ ոչ մեկը:

Հայաստանից կողոպտվածը դրամ առ դրամ պետք է վերադարձնել պետական բյուջե՝ օրենքի տառին համապատասխան, միաժամանակ պետք է դադարեցնել քաղաքական հետապնդման ենթատեքստով բոլոր գործողությունները նախկին պաշտոնյաների նկատմամբ:

ԿԸՀ նախագահ Տիգրան Մուկուչյանը պետք է պաշտոնանկ արվի:

2021թ. փետրվարի սկզբին պետք է ամբողջությամբ ընդունվեն ՀՀ Ընտրական օրենսգիրքն ու Կուսակցություններրի մասին օրենքը: Ընտրական օրենսգրքից պետք է հանել վարկանիշային քվեարկությունը, ընտրագրավի չափը սահմանել 2000 ԱՄՆ դոլարին համարժեք դրամից ոչ ավել, համամասնականի եւ մեծամասնակաանի հարաբերակցությունը սահմանել 75/25 տոկոս հօգուտ համամասնականի, անցումային շեմը պետք է իջեցնել 3 տոկոսի: Նախընտրական դաշինքների ստեղծումը պետք է բացառել օրենքով:

2021թ. դեկտեմբերի 1-ին պետք է կայանան խորհրդարանի արտահերթ ընտրություններ:

Նոր խորհրդարանը պետք է նախաձեռնի եւ մեկ տարվա ընթացքում ընդունի ՀՀ  նոր Սահմանադրություն՝ հանուն հասարակական համերաշխության՝ քվեարկության դնելով թե՛ նախագահական, թե՛ խորհդարանական կառավարման տարբերակները:

Սահմանադրությամբ պետք է դատաիրավական համակարգի վերափոխման սկիզբը դնել:

Հայաստանի անվտանգության մարմինները պետք է համագործակցեն տարբեր պետությունների հետ, սակայն երբեք չեն կարող դառնալ այդ պետությունների պատանդը: Անվտանգության մարմինները ներքաղաքական գործընթացների մաս չպետք է կազմեն:

Սահմանամերձ շրջանների ռազմավարական նշանակության ամրակայման խնդիրներով զբաղվող հատուկ գործառույթներով մարմին պետք է ստեղծել:

Հայաստանում մինչեւ 2021թ. մարտի ամիսը 25 տոկոսով պետք է կրճատել պետական գերատեսչությունների, 70 տոկոսով՝ ծառայողական ավտոմեքենաների թվաքանակը, 50 տոկոսով՝ պետբյուջեի հաշվին գործողումները,  80 տոկոսով՝ պետական պարգեւավճարները: Պետական բյուջեի ծախսերի յուրաքանչյուր դրամը պետք է խոստորեն վերահսկվի:

Պետական ոլորտի բոլոր մակարդակի աշխատակիցների աշխատավարձը ողջամտության սահմաններում պետք է բարձրացնել:

Կոռուպցիան եւ կաշառակերությունը պետք է արմատախիլ արվի պետական կառավարման բոլոր ոլորտներում՝ առանց ներքին ցնցումներ առաջացնելու:

Հայեցի եւ արդիական կրթության խնդիրը պետք է դառնա կրթական համակարգի հիմքը: Պետությունը բարձրագույն կրթությունը պետք է դադարի դիտել որպես բիզնես ոլորտ:

Հայոց լեզուն պետական լեզվին հարիր բոլոր իրավունքները եւ անառարկելի գերակա դիրքը պետք է ունենա: Հայոց լեզվի ուսուցումը պետք է պարտադիր դառնա նաեւ բուհերում: Հայաստանում Սահմանադրությամբ պետք է արգելվի երկրորդ պետական լեզվի գոյությունը:

Բոլոր օտար լեզուները միմյանց հանդեպ պետք է ունենան նույն կարգավիճակը՝ առանց որեւէ մեկի գերակա դիրքի:

Բուհերի պրոֆեսորադասախոսական կազմի եւ հանրակրթական դպրոցների ուսուցիչների աշխատավարձը պետք է մինչեւ հաջորդ տարեվերջ բարձրացնել 30 տոկոսով:

Արտաքին քաղաքականության  ոլորտում

Հայաստանը Ռուսաստանի հետ ո՛չ թե պատային, ո՛չ թե կացնային, ո՛չ թե արբայնակային-վասալային  հարաբերություններ պետք է կառուցի, այլ հայ-ռուսական երկկողմ, միջպետական արժանապատիվ, փոխշահավետ, իրավահավասար հարաբերություններ: Ռուսաստանի հետ հարաբերություններում Հայաստանի ինքնիշխանությունից մազ անգամ չպետք է պակասի:

Հայաստանը չպետք է ո՛չ ռուսական ֆորպոստ դառնա, ո՛չ էլ հակառուսական ուժերի պլացդարմ:

Մինչեւ 2021թ. տարվա մարտ ամիսը Հայաստանի խորհրդարանը պետք է չեղարկի 1921թ. Մոկվայի ռուս-թուրքական պայմանագիրը:

Հայաստանը պետք է սկսի ԵՏՄ-ից դուրս գալու գործընթաց: 

Հայաստանը Եվրամիության հետ նոր հարաբերություններ պետք է կառուցի՝ եվրաինտեգրման հնարավորինս մոտ հեռանկարով:

ՆԱՏՕ-ի հետ բանակցություններ պետք է նախաձեռնել:

Հայաստանը պետք է զենք-զինամթերք գնի ոչ միայն Ռուսաստանից, այլեւ այլ երկրներից: ՌԴ-ից գնվող զինամթերթի չափաբաժինները պետք է պակասեցնել:

Հայաստանը պետք է չեղարկի նոյեմբերի 9-ի հակահայկական կապիտուլյացիոն պակտը եւ քննարկումներ սկսի նոր համաձայնագրի շուրջ:

ԱՄՆ-ի հետ հարաբերությունները կառուցելիս ոչ թե միայն ամերիկյան ֆինանսական աջակցություններին ապավինել, այլ հետամուտ լինել հայ-ամերիկյան քաղաքական, ռազմական, տնտեսական նոր պայմանագրերի ստորագրմանը եւ կենսագործմանը:

Համահայկական կառույցներին պետք է կոնկրետ խնդիրներ առաջադրվեն: Սփյուռքը պետք է դառնա հայկական գործոնի, հայկական դիվանագիտության, Հայաստանի պետության հենարանը:

Հայաստանը պետք է պատրաստ լինի աշխարհաքաղաքական նոր փոփոխություններին: Միաժամանակ, Հայաստանը չպետք է աշխարհաքաղաքական հակասությունների խառնարան նետվի:

Այս ամենից հետո Ղարաբաղն ամբողջությամբ պետք է ազատագրել եւ վերամիավորել Հայաստանի հետ»: