Դեկտեմբեր ամսվա եղանակային կանխատեսումը

Դեկտեմբերը ձմռան առաջին ամիսն է: Ամսական միջին ջերմաստիճանը հանրապետությունում կազմում է -3.9⁰C: Բարձր լեռնային շրջաններում 2000 մ և ավելի (Պաղակն, Եռաթմբեր) ջերմաստիճանի ամսական միջին արժեքները բավականին ցածր են` -5...-11⁰C: Ձմռան ամենացուրտ ամիսը հունվարն է, սակայն ձմեռների 18-20% դեպքում ամենացուրտը եղել է դեկտեմբերը: Որպես կանոն դեկտեմբերի ամենացածր ջերաստիճանը դիտվում է ամսվա երրորդ տասնօրյակում, սակայն առանձին դեպքերում (1984 թ.) հյուսիս-արևելյան շրջաններում այն դիտվել է առաջին տասնօրյակում (Օձուն, Բագրատաշեն): Առավել ցուրտ դեկտեմբերներ են դիտվել 1932, 1933, 1941, 1948, 1953, 1970, 1982, 1984, 1987 թթ., 2002 թթ., երբ օրական միջին ջերմաստիճանը նույնիսկ հովտային շրջաններում իջել է մինչև 14... -15⁰C, իսկ բացարձակ նվազագույնը 2002 թվականին հովտային շրջաններում հասել է -32⁰C: Լեռնային շրջաններում ամենացածր ջերմաստիճանը հասել է -40⁰C (Պաղակն) 1948 թ.: 

Խիստ ցածր ջերմային ռեժիմով առանձնացել է 2002 թ. դեկտեմբերը` օդի ջերմաստիճանն ամսվա երկրորդ կեսին օր օրի նվազել է` դեկտեմբերի 28-ին հասնելով ամենացածր արժեքներին:

Արարատյան դաշտում նվազագույն ջերմաստիճանը գրանցվել է -32⁰C (Արարատ), ցերեկը -16⁰C, Երևանում` -28⁰C: Դիտված ջերմաստիճանները գերազանցեցին բացարձակ նվազագույն արժեքները: Մինչ այդ այստեղ գրանցված բացարձակ նվազագույն ջերմաստիճանը եղել է -27⁰C (1953 թ.):

Առավել տաք դեկտեմբերներ են դիտվել 1938, 1940, 1966, 1980, 1981, 1998, 2008 թթ., այդ տարիներին առավելագույն ջերմաստիճանը հասել է +21...+22⁰C (Երևան, Արտաշատ, Արմավիր), արևելքում` +24…+26⁰C (Շնող, Բագրատաշեն, Կապան):

Օդի հարաբերական խոնավությունը դեկտեմբերին բավականին բարձր է` 70% և ավելի: Տեղումների միջին քանակը կազմում է 38 մմ: Տեղումների նվազագույն քանակը (մինչև 20 մմ) դիտվում է Արարատյան դաշտի ցածրադիր շրջաններում և հարավ-արևելքում: Սևանա լճի ափամերձ շրջաններում այն հասնում է 20-25 մմ, նախալեռներում` 30 մմ, լեռնային շրջաններում` 60 մմ, բարձր լեռնային շրջաններում` 80-90 մմ: Ամենախոնավ դեկտեմբերները հանրապետությունում դիտվել է 1946, 1956, 1958, 1969, 1987, 2003 թթ., երբ տեղումների քանակը կազմել է ամսական նորմայի 200-300%, ամենաչոր դեկտեմբերները դիտվել են 1911, 1947, 1961, 1980, 1995, 1999, 2004 թթ., երբ հանրապետության հովտային շրջաններում ընդանրապես տեղումներ չեն գրանցվել:

Տեղումները հիմնականում դիտվում են ձյան տեսքով: Հյուսիս արևելյան և հարավ արևելյան տաք շրջաններում դեկտեմբերի առաջին և երկրորդ տասնօրյակում կայուն ձնածածկ չի գոյանում:

Հիմնականում գերակշռում է անդորր եղանակը, քամու մեծ արագություններ դիտվում են լեռներում և լեռնանցքներում: Առավելագույն արագությունները հասնում են մինչև 18-20 մ/վ, պոռթկումները` 23 մ/վ:

Արևափայլի տևողությունը տարածքում միջինը կազմում է 116 ժամ: Դեկտեմբերը բնուքագրվում է հաճախակի մառախուղներով: Մառախուղ առավել հաճախ դիտվում է Արարատյան դաշտում, Սյունիքում և Շիրակում:

Արարատի և Արմավիրի մարզեր, Արագածոտնի և Կոտայքի մարզերի նախալեռներ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է 0...-1⁰C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը մինչև +8...+10⁰C, ամսվա երկրորդ կեսին օդի ջերմաստիճանի նվազում`գիշերը մինչև -20...-24<sup>0</sup>C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` -11...-14⁰C, միջին բացարձակ առավելագույնը` +10...+11<sup>0</sup>C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ (նորման` 15...26 մմ ): Առանձին օրեր կդիտվի մառախուղ:

                                    Շիրակի, Գեղարքունիքիմարզեր,Արագածոտնիև Կոտայքի մարզերի

լեռնային շրջաններ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է -5...-7⁰C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը` մինչև 0...+5<sup>0</sup>C, ամսվա երկրորդ կեսին` օդի ջերմաստիճանի նվազում գիշերը մինչև -25...-30⁰C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` -15...-21<sup>0</sup>C, միջին բացարձակ առավելագույնը` +4...+8⁰C): Ամսական տեղումների քանակը ենթադրվում է նորմային մոտ (նորման` 18...55 մմ ): Առանձին օրեր կդիտվի մառախուղ:

                                                                            Լոռու մարզ

 Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է -1...-3⁰C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը` մինչև +5...+10<sup>0</sup>C, ամսվա երկրորդ կեսին օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը մինչև -22...-27⁰C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` -16...-20<sup>0</sup>C, միջին բացարձակ առավելագույնը +11...+12<sup>0</sup>C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ(նորման` 19...20 մմ):

                                                                            Տավուշի մարզ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է 0...+2⁰C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը` մինչև +8...+13<sup>0</sup>C, ամսվա երկրորդ կեսին օդի ջերմաստիճանի նվազում`գիշերը մինչև -12...-16⁰C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` -9...-12<sup>0</sup>C, միջին բացարձակ առավելագույնը` +14...+17⁰C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ (նորման` 21...23 մմ):

Վայոց Ձորի մարզ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է նախալեռնային շրջաններում 0...-1⁰C, լեռնային շրջաններում` -5...-7<sup>0</sup>C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը նախալեռնային շրջաններում մինչև` +8...+10⁰C, լեռնային շրջաններում` 0...+5<sup>0</sup>C, ամսվա երկրորդ կեսին օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը նախալեռնային շրջաններում մինչև` -20...-23<sup>0</sup>C, լեռնային շրջաններում` -25...-27⁰C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` նախալեռնային շրջաններում`-12...-13⁰C, լեռնային շրջաններում` -17...-18<sup>0</sup>C, միջին բացարձակ առավելագույնը` նախալեռնային շրջաններում +10...+11⁰C, լեռնային շրջաններում` +5...+6<sup>0</sup>C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ (նորման` նախալեռնային շրջաններում 28...35 մմ, լեռնային շրջաններում 73 մմ):

Սյունիքի մարզ

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է հովտային շրջաններում +1...+4⁰C, նախալեռնային շրջաններում` -3...-5 <sup>0</sup>C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը հովտային շրջաններում մինչև` +10...+14⁰C, նախալեռնային շրջաններում` +2...+7<sup>0</sup>C, ամսվա երկրորդ կեսին օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը հովտային շրջաններում մինչև` -10...-15<sup>0</sup>C, նախալեռնային շրջաններում` -15...-20⁰C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը` հովտային շրջաններում -6...-10<sup>0</sup>C, նախալեռնային շրջաններում -13...-20<sup>0</sup>C, միջին բացարձակ առավելագույնը` հովտային շրջաններում +15...+19⁰C, նախալեռնային շրջաններում +11...+14⁰C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ (նորման` հովտային շրջաններում 15...27 մմ, նախալեռնային շրջաններում 19.,.54 մմ):

                                                                          Երևան քաղաք

Օդի ամսական միջին ջերմաստիճանը սպասվում է -1...+1⁰C, որը մոտ է բազմամյա միջին արժեքին: Ամսվա առաջին կեսին հնարավոր է օդի ջերմաստիճանի բարձրացում ցերեկը մինչև +8...+10⁰C, ամսվա երկրորդ կեսին` օդի ջերմաստիճանի նվազում` գիշերը ցածրադիր մասերում մինչև -20...-22⁰C, բարձրադիր մասերում մինչև -13...-15⁰C (դիտված բազմամյա միջին բացարձակ նվազագույնը`-11...-13<sup>0</sup>C, միջին բացարձակ առավելագույնը` +10...+11⁰C): Ամսական տեղումների քանակը սպասվում է նորմային մոտ (նորման` 25մմ): Առանձին օրեր կդիտվի մառախուղ: