կարևոր
2167 դիտում, 12 ժամ առաջ - 2025-03-25 17:17
Աշխարհ

Էրդողանը պատրաստվում է Թրամփի հետ հանդիպմանը

Էրդողանը պատրաստվում է Թրամփի հետ հանդիպմանը
Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարար Հաքան Ֆիդանը վաղը կսկսի առաջին այցը Վաշինգտոն այն պահից ի վեր, երբ Թրամփը ստանձնեց իր պաշտոնը: Թուրքական Hürriyet պարբերականը գրում է՝ ան հանդիպումներ կունենա իր ամերիկացի գործընկեր Մարկո Ռուբիոյի եւ այլ պաշտոնատար անձանց հետ՝ քննարկելով «Էրդողանի առաջիկա այցի նախապատրաստման ուղղությամբ երկկողմ ռազմավարական քայլերը» եւ տարածաշրջանում տիրող իրավիճակը, որը կրկին ձգտում է դեպի զինված էսկալացիա: Սակայն հատուկ ուշադրություն է դարձվելու Սիրիային՝ քրդական խնդրի համատեքստում։ Միեւնույն ժամանակ, եթե երկու երկրների միջեւ հարաբերությոնների խնդիրները, ըստ թուրք փորձագետների, ենթադրյալ սպասումների փուլում են, ապա սիրիական թեմատիկան թեժ է դառնում: Այսպես, իսրայելական Walla պարբերականը, հղում անելով իսրայելական անվտանգության համակարգի աղբյուրներին, պնդում է՝ «աճում է Թուրքիայի հետ Իսրայելի անմիջական բախման վտանգը՝ կապված Թադմոր (Պալմիրա) քաղաքի շրջանում թուրքական բանակին հողակտոր հանձնելու շուրջ Անկարայի եւ Դամասկոսի բանակցությունների հետ»։ Փոխարենը Դամասկոսը ցանկանում է տնտեսական, ռազմական եւ քաղաքական օգնություն ստանալ Թուրքիայից։ Իրավիճակը մեկնաբանում է Ստանիսլավ Տարասովը։

«Իսրայելական ինքնաթիռները հարված են հասցրել Սիրիայի կենտրոնական մասում գտնվող Պալմիրայի ռազմական օդանավակայանին։ Այս կապակցությամբ իսրայելական 12-րդ ալիքը պնդում է՝ «Նեթանյահուն ձգտում է սանձազերծել եւս մեկ պատերազմ, որպեսզի շեղվի Իսրայելի հասարակական կարծիքն իր ներքին դժվարություններից, եւ վստահեցնում է՝ «Սիրիայի տարածքում Թուրքիայի հետ առճակատումն իրապես հավանական է», եւ որ «դա տեղավորվում է Մերձավոր Արեւելքում Իսրայելի կողմից ստեղծվող նոր «կրակի օղակի» մեջ»:

Թերեւս պատահական չէ, որ ԱՄՆ-ը հայտարարել է՝ նախատեսում է հաջորդ ամիս այդ տարածքում երկու ավիակիր տեղակայել։ Արագ փոփոխվող տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքական լանդշաֆտում եւ Սիրիայում, գրում է Reuters-ը, Ֆիդանը Վաշինգտոնում ԱՄՆ-ի հետ փոխգործակցության տարբերակներ կփնտրի։ Առավել եւս Սիրիայի հյուսիսում մի շարք ռազմական գործողություններից հետո Անկարան բախվում է իր հարավային սահմանների վրա քրդական զինված ուժերի աճող ազդեցությանը՝ հարեւան քրդական միավորման առաջացման հեռանկարով, որն իր հերթին կարող է խթանել քրդերի անջատողական նկրտումները հենց Թուրքիայի ներսում: Ընդ որում, ըստ Al Jazeera-ի, «Սիրիայի հյուսիսում թուրքական ազդեցության ընդլայնումը համընկել է Վաշինգտոնի եւ Սիրիայի քրդական Ժողովրդավարական ուժերի միջեւ գործընկերության խորացման հետ, որոնք Միացյալ Նահանգները համարել են ԻՊ-ի դեմ իր հակաահաբեկչական ռազմավարության առանցքային հենարանը։

«Չնայած Թուրքիայի բազմաթիվ բողոքներին՝ Վաշինգտոնը հավատարիմ է մնում իր դիրքորոշմանը՝ քրդերին համարելով գործընկերներ ահաբեկչության դեմ պատերազմում, ինչը հանգեցրել է երկու կողմերի միջեւ հաճախակի դիվանագիտական բախումների եւ ՆԱՏՕ-ի երկու դաշնակիցներին աննախադեպ իրավիճակի մեջ է դրել։ Դիրքորոշումների նման անհամապատասխանությունը նպաստել է նաեւ երկկողմ հարբերությունների կործանմանը, քանի որ Սիրիայի շուրջ տարաձայնությունները դարձել են երկու երկրների միջեւ ավելի լայն լարվածության մաս, ինչը բացասաբար է անդրադարձել նրանց միջեւ ռազմավարական համակրգման վրա ինչպես տարածաշրջանային հարցերում, այնպես էլ ՆԱՏՕ-ում: Ուստի բաց է մնում ամերիկա-թուրքական համագործակցության հեռանկարների հարցն՝ ընդհանուր առմամբ եւ Սիրիայում, մասնավորապես՝ անվտանգության մեխանիզմների վերաձեւակերպման տեսանկյունից ՝ հաշվի առնելով Թուրքիայի մտահոգությունները։ Այդ ճանապարհը պահանջում է մանրակրկիտ բանակցություններ», - ամփոփել է Տարասովը։    

 

Աղբյուրը՝ iarex.ru

Թարգմանությունը՝ Գայանե Մանուկյանի