Հարուստների առողջության ապահովագրությունը միջին խավի հաշվին. Ծաղիկ Վարդանյանի ահազանգը

«Այն որ 2023 թվականաից պետք է ներդրված լիներ  առողջապահական համակարգի ամենաթմբկահարվող բարեփոխումը, իսկ ես կասեի հեղափոխական ծրագիրը՝ առողջության համապարփակ ապահովագրությունը (ԱՀԱ), դա թողնենք ՀՀ կառավարիչներին՝ պարզելու թե ի՞նչն է պատճառը, որ հերթական անգամ խրոխտ առոգանությամբ, համոզիչ տոնայնությամբ առողջապահության համակարգի կատավարիչները տարիով շեփորահարում էին ապահովագրության ներդրման մասին, բայց արի ու տես, 2025 թիվն է, իսկ ՀՀ քաղաքացին առողջության պարտադիր ապահովագրություն չունի»,-գրում է «Առողջապահության իրավունք» ՀԿ ղեկավար, Առողջապահության նախարարության պետական գործակալության նախկին պետ Ծաղիկ Վարդանյանը:

Նա մանրամասնում է.

«Հիմնականի մասին

Այժմ ցանկանում եմ հանրությանը ներկայացնել մի քանի կարևոր թեզեր ներկայում շրջանառվող «Առողջության համապարփակ ապահովագրության մասին» ՀՀ օրենքի նախագծից:

Այս  օրենքը գրված է հօգուտ մեծ եկամուտներ  ունեցող ՀՀ քաղաքացիների և ծառայելու է  միջին խավի հաշվին նրանց առողջապահական կարիքները հոգալուն: Հերթական անգամ, իրեն սոցիալական, ժողովրդավար պետությաուն հռչակած  Հայաստանի Հանրապետությունը ի դեմս  կառավարիչների,  նախապատրաստվում է սոցալական անարդար սկզբունքներով   օրենք  ընդունել, որ ընդումնան  արդյունքում,  ցածր և միջին եկամուտ ունեցողները հոգալու են բարձր և գերբարձր եկամուտ ունեցողների առողջական ծախսերը:  Սա շրջադարձային հակառակ մոտեցում է աշխարհում ընդունված  դասական առողջության  սոցիալական ապահովագրության սկզբունքներին:

Իսկ հիմա ավելի առարկայական.

ԱՀԱ օրենքի   նախագծի Հոդված 14-ում ներկայացված է քաղաքացիների կողմից վճարվելիք ապահովագրավճարի հաշվարկման կարգավորումները:

Նախ նշեմ, որ ապահովագրավճարը սահմանված է բացարձակ թիվով, ոչ թե քաղաքացու աշխատավարձից հաշվարկվող  տոկոսի ձևով և կազմում է 120.000-ից 164.400 դրամ տարեկան կամ ամսական ՝ 10.000-ից 13.700 դարամ: Յուրաքանչյուր տարի պետությունը ըստ իր ֆիսկալ հնարավորությունների ներկայացրած  տիրույթում կորոշի ապահովագրավճարի չափը:

Հիմա, նույն այս հոդվածում ամրագրված է, որ եթե  քաղաքացին ստանում է աշխատավարձ մինչև ՀՀ-ում  սահմանված նվազագույն աշխատավարձի կրկնապատիկը՝ 75.000*2=150.000 դարամ, ապա վճարում է սահմանված ապահովագրավճարի 40%, այսինքն՝ ամսական  4.000-5.840 դրամ, իսկ եթե քաղաքացին ստանում է աշխատավարձ մինչև նվազագույն աշխատավարձի քառապատիկը՝ 75.000*4=300.000 դրամ, ապա նա վճարում է  ապահովագրավճրի 60 %-ը,  այս դեպքում ամսական՝  8.000-10.960 դրամ:

Հետևաբար, եթե քաղաքացին  ստանում է 301.0 հազար  դրամ  և ավել ապա  վճարում է ապահոագրավճարը ամբողջությամբ՝ ամսական 10.000-13.700 դրամ:

Հիա,  որպեսզի համադրելի լինեն վերոնշյալ ցուցանիշները և ավելի հստակ հասկանալի լինի  այն ֆինանսական բեռը որ ԱՀԱ-ի օրենքի ընդունումից հետո ընկնելու է տարբեր  եկամուտների չափ ունեցող քաղաքացիների ուսերին՝անհասկանալի որակի առողջապահական  ծառայություններից օգտվելու համար, ներկայացում եմ  հետևյալ  հաշվարկը.

.100.000 դրամ աշխատավարձ ստացողը կվճարի ապահովագրավճար իր աշխատավարձի 4 ից-5,5%-ը, (միջազգային պրակտիկայում շատ կիրառվող տոկոսայի չափ)

.200.000 դրամ աշխատավարձ ստացողը կվճարի ապահովագրավճար իր աշխատավարձի 4 ից-5,5%-ը,

.500.000 դրամ աշխատավարձ ստացողը՝ 2ից-2,7%-ը,

.1 մլն դրամ աշխատավարձ ստացողը ՝  1ից-1,4%-ը,

.2 մլն դրամ աշխատավարձ ստացողը՝   0,5ից- 0,7%-ը,

.3 մլն դրամ աշխատավարձ ստացողը կվճարի ապահովագրավճար իր աշխատավարձի ընդամենը  0,3ից- 0,46%-ը։

Ստացվեում է, որ  օրինակ բժշկական կենտրոնի տնօրենը, ով ստանում է շուրջ 1 մլն դրամ աշխատավարձ վճարելու է ապահովագրավճար   իր աշախատավարձի ընդամենը 1-ից-1,4%-ը , երբ նույն կլինիկայում աշխատող բուժքույրը, ով սատանում է  200.000 դրամ, վճարելու է իր աշխատավարձի   4-ից-5,5%-ը, այսինքն 4 անգամ տոկասային հարաբերությամբ ավել իր տնօրենից և ստանալու է նույն բժշկական ծառայությունների փաթեթից օգտվելու իրավունքը:

Հիշեցնեմ, որ Հայաստանում միջին ամսական աշխատավարձը մոտ 280.000 դրամ է, իսկ միլիոններով աշխատավարձ ստանում են բարձր պաշտոն զբազեցնողները, ՏՏ ոլորտում աշխատողները, մասնավոր բիզնեսի բարձր մենեջերական թիմերը և այլն:

 Նիկոլ Փաշինյան ՀՀ առողջապահության նախարարություն ՀՀ կառավարություն այսօրինակ մոտեցումը հակասոցիալական է, չի բխում հասարակության սոցիալական համերաշխությունից, այն ավելի է խորացնելու հասարակության մեջ եղած  պառակտումը:

Հ.Գ. Սա ոչ միայն ապասոցիալական  է. արդար չէ, այլ նաև ամոթալի է»,-գրել է Ծաղիկ Վարդանյանը։