Հայաստանի իշխանությունը մտել է պետականության ամրության համար խիստ վտանգավոր թեմաների մեջ. Արման Թաթոյան

Հայաստանի իշխանությունը մտել է պետականության ամրության համար խիստ վտանգավոր թեմաների մեջ։ Այս մասին գրել է ՀՀ նախկին ՄԻՊ Արման Թաթոյանը:

«Չի՛ կարելի քաղաքական շահերի համար նման ամոթալի պահվածք դրսևորել ու «առիթ» օգտագործելով Բագրատ Սրբազանի նախաձեռնած շարժումը՝ քաղաքական հաշվեհարդարի ձևով հետապնդում նախաձեռնել սահմանադրական ամրագրում ունեցող Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու դեմ։ Սա մեր հասարակությունը, Սփյուռքը պառակտող, ներքին թշնամանք հրահրող ու պետականությունը թուլացնող պահվածք է, որը հարիր չէ առհասարակ որևէ իշխանության։

Ի գիտություն Հայաստանի իշխանությունների՝ բերում եմ միջազգային փորձի օրինակներ, որոնք կապված են Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին հարկման ենթարկելու հարցի հետ։ Այսպես, Հունաստանում Եկեղեցին հարկ չի վճարում նվիրատվությունների, կրոնական գործողությունների ընթացքում ստացած եկամուտից։ Հարկ վճարում է միայն առևտրային գործողությունների համար։ Այսինքն՝ եթե եկեղեցու տարածքում կա, օրինակ, սրճարան կամ գրախանութ, ապա հարկը պետք է վճարվի։ Ավելին, պետությունն է ապահովում հոգևորականների աշխատավարձի և վերապատրաստումների համար վճարումները, ինչպես նաև վճարում է եկեղեցական շինությունների պահպանման ծախսերը։

Մեծ Բրիտանիայում եկեղեցիների մեծ մասը գրանցված է որպես բարեգործական կազմակերպություններ, և հարկ չեն վճարում։ Եկեղեցին հարկ չի վճարում նվիրատվությունների, կրոնական գործունեության ընթացքում ստացած եկամուտից։ Վճարում է հարկ առևտրային գործունեության համար։ Սակայն ի տարբերություն Հունաստանի, եթե եկեղեցու տարածքում կա սրճարան, օգտվում է “Business rates relief” կանոնից, որի դեպքում կամ հարկ չի վճարում կամ էլ զգալիորեն կրճատվում է գումարը։

Ընդ որում խոսքը ոչ միայն եկեղեցիների, այլ առհասարակ պաշտամունքի վայրերի (“places of worship”) մասին, որի մեջ կարող են մտնել թե՛ եկեղեցիները, թե՛, օրինակ, այլ կրոններին պատկանող տաճարները։ Դանիայում և Շվեդիայում եկեղեցու անդամները վճարում են պետության կողմից գանձվող եկեղեցական հարկ։ Այս հարկի դրույքաչափը տատանվում է համայնքային մարմնի որոշմամբ և օգտագործվում է եկեղեցու գործունեությանն աջակցելու համար, ներառյալ՝ եկեղեցական շենքերի սպասարկումը և հոգևորականների աշխատավարձերը:

Այս վճարը գանձվում է պետական հարկային մարմնի կողմից կանոնավոր եկամտահարկի հետ միասին, այնուհետև փոխանցվում է Շվեդիայի եկեղեցուն՝ աջակցելու համար նրա գործունեությանը: Շվեդիայում և Դանիայում եկեղեցին հարկ չի վճարում նվիրատվությունների, կրոնական գործունեության ընթացքում ստացած եկամուտից։ Վճարում է հարկ առևտրային գործունեության և կրոնական նպատակներով օգտագործվող գույքի համար։

Կրոնական նպատակներով օգտագործվող գույքը (օրինակ՝ եկեղեցական շենքերը և հարակից շինությունները) ազատված են գույքահարկից: Նշվածի հետ միասին, եթե եկեղեցին զբաղվում է առևտրային գործունեությամբ (օրինակ՝ գույք վարձակալելը կամ բիզնես վարելը), ապա այդ գործունեությունից ստացած եկամուտը ենթակա է հարկման:

Նորվեգիայում Ազգային եկեղեցին և այլ ճանաչված կրոնական համայնքները ֆինանսավորում են ստանում պետությունից և համայնքապետարանից: Կրոնական համայնքներն ազատված են նվիրատվությունների, հավաքագրումների և կրոնական գործունեությունից ստացված եկամուտների հարկերից: Սա նշանակում է, որ անդամների կողմից կրոնական ծառայությունների, արարողությունների և եկեղեցու հետ կապված այլ գործառույթների համար տրվող գումարները ազատված են հարկերից:

Վրաստանում Եկեղեցին հարկ չի վճարում նվիրատվությունների, կրոնական գործունեությունից ստացած եկամուտից։ Հարկ վճարում է միայն առևտրային գործունեության համար։ Կրոնական կազմակերպություններից կարող է պահանջվել թափանցիկ ֆինանսական հաշվետվություններ և առևտրային գործունեությունից եկամուտների մասին հաշվետվություն։

Ռուսաստանի Դաշնությունում կրոնական կազմակերպությունները, այդ թվում՝ Ռուս ուղղափառ եկեղեցին, հատուկ կարգավիճակ ունեն հարկային համակարգում։ Բոլոր կրոնական կազմակերպություններն ազատվում են եկամտահարկ վճարելուց, եթե եկամուտը ստացվում է իրենց հիմնական գործունեությունից (կրոնական, կրթական և մշակութային):Կրոնական կազմակերպությունները պարտավոր չեն գույքահարկ վճարել, եթե գույքն օգտագործվում է հիմնական եկեղեցական գործունեության համար:

Տարբեր ապրանքների և ծառայությունների վաճառքից հարկերը հիմնականում նախատեսված են օրենքով, սակայն կան տարբեր բացառություններ: Օրինակ՝ հուղարկավորության պարագաների ցանկից ապրանքները չեն հարկվում»։