Իսկ ի՞նչ է միջազգային հանրությունը, ո՞ւր է, «ինչո՞վ են այն ուտում»․ «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է․

Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում ծանրամարտի Եվրոպայի աշխարհի առաջնության բացման ժամանակ Ադրբեջանի դրոշի այրումը հանրային մեծ արձագանքի արժանացավ։ Կարծիքները հիմնականում բաժանվում էին երկու մասի։ Մարդկանց մի մասն այդ քայլն արդարացված է համարում, իսկ մյուս մասի կարծիքով՝ ներկա դրության պայմաններում այն ոչինչ չտվող արարք էր։ Ըստ այդմ էլ, հատկապես սոցցանցերում նկատելի էր հակադիր կարծիքների բախումը։ Այս համատեքստում նշված արարքի ճիշտ կամ սխալ, լավ կամ վատ, արդյունավետ կամ անարդյունավետ, պատեհ կամ անպատեհ լինելու մասին գնահատականների պակաս չկա։ Այստեղ հարցերն ավելի շատ են, քան պատասխանները:

Բայց, կարծում ենք, հարկավոր է հարցը դիտարկել այլ դիտանկյունից։ Խնդիրն այն է, որ դրոշի այրումը դատապարտողների հիմնական թեզը դարձել է այն, թե միջազգային հանրությունը ինչ կմտածի մեր մասին, կամ սպորտային կազմակերպությունները պատժամիջոցներ կկիրառեն, թույլ չեն տա այլևս միջոցառումներ կազմակերպել մեր երկրում և այլն, և այլն։ Ավելին, կարտոֆիլի հետ կռիվ տվող մի պատգամավոր էլ այդ կապակցությամբ լալահառաչ ներողություն էր խնդրում միջազգային ողջ քաղաքակիրթ հանրությունից։ Լավ, իսկ ի՞նչ է իրենից ներկայացնում այդ միջազգային հանրությունը, որից այդքան ազդվում կամ երկյուղում ենք, «ինչո՞վ են այն ուտում»։

Այդ նույն միջազգային հանրությունը կամ կազմակերպություններն ո՞ւր էին (ո՞ւր են), երբ Ադրբեջանը մեկը մյուսի հետևից հանցագործություններ էր ու է կատարում Հայաստանի ու Արցախի նկատմամբ։ Կամ ինչո՞ւ միջազգային հանրությունը հասցեական չի արձագանքում, երբ Ադրբեջանի գործողությունները ոչ միայն խախտում են միջազգային պարտավորությունները, այլև բացահայտ ռազմական հանցագործությունների, ընդհանրապես մարդկության դեմ ուղղված հանցագործությունների տարրեր են պարունակում։ Օրինակ՝ Ադրբեջանը հասցրել է ռազմագերիների գլուխներ կտրել, խոշտանգելով հասցնել մահվան, նրանց միանգամից գնդակահարել Հադրութում և այլ վայրերում։ Իսկ հիմա էլ Ադրբեջանը, չնայած խոսում է խաղաղության պայմանագրի կնքման անհրաժեշտությունից, ոչ միայն հրաժարվում է հանձնել Բաքվում պահվող ռազմագերիներին, այլև դատում է նրանց։ Միաժամանակ, Ադրբեջանը, խախտելով միջազգային իրավունքի բոլոր մարդասիրական նորմերը, արդեն 4 ամիս շրջափակման մեջ է պահում 120 հազար արցախցիներին, կտրում է նրանց գազն ու էլեկտրաէներգիան և կենսագործունեության շարունակման համար անհամատեղելի պայմաններ ստեղծում։

Դրան զուգահեռ Բաքուն ոչ միայն մեծ թափով ձեռնամուխ է եղել Արցախի հայկական մշակութային ժառանգության ոչնչացմանը, այլև ագրեսիվ նկրտումներ է ցուցաբերում Հայաստանի նկատմամբ։ Ադրբեջանական զինված ուժերը ներխուժել ու ժամանակ առ ժամանակ խորանում են ՀՀ ինքնիշխան տարածքում։ Մի՞թե այս հանցագործությունները բավարար չեն միջազգային հանրության համար Ադրբեջանի դեմ կոնկրետ գործողություններ ձեռնարկելու, այդ երկրին միջազգայնորեն մեկուսացնելու, պատժամիջոցներ սահմանելու կամ ադրբեջանական ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը՝ բռնապետ Ալիևի գլխավորությամբ, միջազգային դատական ատյանի առաջ կանգնեցնելու համար։ Միանշանակ բավարար են, մի բան էլ ավելի են։ Բայց միջազգային հանրությունն այդպես էլ զերծ է մնում Ադրբեջանի հանցագործություններին գնահատական տալուց, իսկ որոշ միջազգային դերակատարներ էլ այս պայմաններում նույնիսկ խրախուսում են Ալիևին՝ այդ երկրին համարելով վստահելի գործընկեր։

Ու զավեշտալին այն է, որ Բաքուն անգամ իրեն իրավունք է վերապահում Հայաստանում իրենց դրոշն այրելու հետ կապված դիմել միջազգային հանրությանն ու միջազգային սպորտային կազմակերպություններին։ Ու այսքանից հետո էլ Հայաստանում մտավախություններ կան ադրբեջանական դրոշի այրման հետ կապված միջազգային հանրության արձագանքի շուրջ։ Նախ՝ այդ մտահոգությունները մի կողմից անհիմն են, քանի որ մեր սեփական վերաբերմունքն ավելի պետք է կարևորվի, քան միջազգային որոշ կազմակերպությունների գնահատականները, որոնք արժեզրկվել են ու հեռացել ի սկզբանե որդեգրված արժեքային համակարգից։

Մյուս կողմից էլ՝ թքած այնպիսի միջազգային հանրության կարծիքի վրա, որը մարդու իրավունքները և միջազգային նորմերի պահպանումը համարում է գերակա ուղղություն, բայց չի արձագանքում դրանց կոպիտ ոտնահարմանը։ Ու զարմանալի է, որ այսքանից հետո էլ Հայաստանում շատ մարդիկ պատրանքներով են ապրում, չափից ավելի են կարևորում միջազգային հանրության ներկայացուցիչների արձագանքը՝ հույս ունենալով, թե դրանցում արդարացի գնահատականներ կարող են հնչել։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում