Թուրքիայում օտարալեզու թերթերի համար օրենքով սահմանափակումներ են սահմանվել

Թուրքիայում հրատարակվող այն թերթերը, որոնք միայն մասամբ են թուրքերեն, այլևս պետական ու պաշտոնական կառույցների հայտարարություններն ու գովազդները հրապարակելու իրավունք չեն ունենա: Խոսքը, մասնավորապես, վերաբերում է  ազգային փոքրամասնություններին՝ հայերին, քրդերին, հույներին, հրեաներին պատկանող թերթերին. տեղեկացնում է Ermenihaber-ը:

Թեմային անդրադարձել է թուրքական ընդդիմադիր Cumhuriyet թերթի թղթակից Այշե Յըլդըրըմը: Նա նշել է, որ արտակարգ դրության ռեժիմի շրջանակներում ընդունված այս որոշումը 1920-ականներին Թուրքիայում սկիզբ առած «Քաղաքացի', թուրքերեն խոսիր» շարժման մի  նոր բռնկումն է:

Յըլդըրըմն իր «Քաղաքացի', թուրքերեն գրիր» հոդվածում նշում է, որ Թուրքիայի փոքրամասնություններին պատկանող թերթերը ևս, փաստորեն,  դարձան արտակարգ դրության ռեժիմի զոհը:

«Կա'մ ինձ հետ ես, կա'մ գրողի ծոցը գնա» սկզբունքով մամուլը միատարր դարձնել ցանկացող իշխանությունների վերջին քայլը եղավ պաշտոնական հայտարարությունների և գովազդների նոր կանոնակարգի հռչակումը, որը դեմ է Սահմանադրության հիմնական սկզբունքներին», - գրում է հեղինակը:

Պարզաբանենք, որ նշյալ որոշման շրջանակներում Թուրքիայում լույս տեսնող «Ակոս», «Նոր Մարմարա», «Ժամանակ», «Շալոմ», «Իհո» և այլ հայկական, քրդական, հունական թերթերն այլևս չեն կարող հրապարակել բնակկառավարման վարչության, մամուլում գովազդների գործակալության, տարբեր հասարակական կազմակերպությունների, զանազան հիմնադրամների, ՏԻՄ մարմինների կողմից տրվող հայտարարություններն ու գովազդները:

Որոշումը վերաբերում է նաև անգլերեն լույս տեսնող Hürriyet Daily News, Daily Sabah և այլ նմանատիպ պարբերականներին:

«Իշխանությունները, որ ցանկանում են մեկ հարվածով մի քանի թռչուն սպանել, այսպիսով պաշտոնականացնում են ձուլման քաղաքականությունը», - գրում է Այշե Յըլդըրըմը:

Նշենք, որ Թուրքիայի փոքրամասնություններին պատկանող թերթերին արգելվել էր պաշտոնական հայտարարություններ հրապարակել դեռևս 1980թ. սեպտեմբերի 12-ի հեղաշրջումից հետո: Սակայն  2011թ. օգոստոսի 28-ին այն ժամանակվա Թուրքիայի վարչապետ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը խոստացել էր վերականգնել ոչ թուրքերեն թերթերի այդ իրավունքը: Ազգային փոքրամասնությունների համայնքների և հիմնադրամների ղեկավարների հետ հանդիպման ժամանակ Էրդողանը վստահեցրել էր, որ օտարալեզու թերթերի՝ պաշտոնական հայտարարություններ հրապարակելու իրավունքն օրինականացնելու համար օրենսդրական փոփոխություններ կկատարվեն: Սակայն այդ փոփոխությունները այդպես էլ չկատարվեցին: Ընդհակառակը` վերջին որոշմամբ լիովին իրավական հիմքի վրա դրվեց այլալեզու թերթերում պաշտոնական հայտարարություններ և գովազդներ չհրապարակելու միտումը: