Թուրքիան սկսել է Իրանի տեղեկատվական պարուրումը

«Նախ, որպես ԽՍՀՄ պետական հեռուստառադիոընկերության հեռարձակման ծառայության նախկին աշխատակից, կարող եմ պնդել՝ ցանկացած երկրում հեռարձակումը եղել եւ մնում է արտաքին քաղաքականության գործիք։ Գործունեության մեջ նոր ուղղոթյունը միշտ նախանշում է հեռարձակման առարկայի հետագա փոփոխությունները: Ընդ որում՝ կախված կոնկրետ քաղաքական եւ աշխարհաքաղաքական իրավիճակից, այս կամ այն երկրի հեռարձակումը միշտ արագ փոխում է մոտիվացիան եւ տոնայնությունը քարոզչական աշխատանքում։ Արտաքին կատակլիզմների շրջանում հեռարձակումը գրեթե միշտ օգտագործվել է թշնամուն կամ պոտենցիալ հակառակորդին վարկաբեկելու նպատակով։ Այսպիսով, պարսկերենով TRT հեռարձակման բացումը լուրջ խորհրդանշական բովանդակություն է ստանում։

Կարծում եմ՝ պատահական չէ, որ Իրանում թուրքական քարոզչության ակտիվացումը տեղի է ունենում Սիրիայում եւ Մերձավոր Արեւելքում թուրքամետ վստահված անձանց հաջողությունների խորապատկերին։ Այժմ գլխավոր ինտրիգն արդեն այն է լինելու, թե թուրքական քարոզչությունն ինչ խնդիրներ է առաջ քաշելու իրանական ուղղությամբ։ Տեսականորեն պարզ է՝ Թուրքիան Իրանին տեղեկատվություն փոխանցելու գործընթացում ելնելու է տարածաշրջանային նոր իրողություններից, ձգտելու է առաջին հերթին պահպանել իր տարածաշրջանային իմիջը, որն Իրանում խամրել է Դամասկոսում Բաշար Ասադի տապալումից հետո։ Թեհրանը թուրքական կողմին բացահյտ մեղադրել է Սիրիայում հակամարտություն հրահրելու եւ հակակառավարական ուժերին աջակցելու մեջ: Այս առնչությամբ Իրանի ԱԳ նախարար Աբբաս Արաղչին ասել է՝ Թեհրանը միշտ խորհրդակցել է Անկարայի հետ Աստանայի ձեւաչափով, բայց որը կոնկրետ իրավիճակում չի աշխատել։ Ավելին, Իրանի հոգեւոր առաջնորդ Ալի Խամենեիի խորհրդական Ալի Աքբար Վելայաթին տարակուսանք է հայտնել, որ, իր խոսքով, «Թուրքիան հայտնվել է ԱՄՆ-ի եւ Իսրայելի քաղաքականության թատերաբեմում», որոնց վրա Թեհրանն ու նրա դաշնակիցները պաշտոնապես պատասխանատվություն են դնում Սիրիայում տեղի ունեցող իրադարձությունների համար: Ի դեպ, Թեհրանը հիմա էլ չի բացառում իրադարձությունների հետագա զարգացման բացասական սցենարները։

Ուստի Անկարան հեռարձակման համակարգի միջոցով կփորձի իրանական հանրությանը հասցնել իր տեսակետը համաշխարհային եւ տարածաշրջանային իրադարձությունների, հատկապես Սիրիայի եւ Իրաքի իրադարձությունների վերաբերյալ: Բայց իրականում Իրանում TRT - ն հավասարվում է ԱՄՆ-ի այնպիսի տեղեկատվական համալիրներին, ինչպիսիք են «Ռադիո Ֆարդան» Իրանի ժողովուրդների լեզուներով եւ «Ռադիո ազատ Իրաքը» ՝ «Ազատ Եվրոպա/ Ազատություն» ռադիոկայանի ստորաբաժանումները: Թեհրանը նման գործողությունները միշտ ընկալել է որպես միջամտություն իր ներքին գործերին՝ ընդունելով, որ գտնվում է արտաքին մեդիա գործոնի դերի ուժեղացման գոտում՝ առաջարկվող ուղղությունների լողացող տեղաշարժով՝ ժամանցային տեղեկատվությունից դեպի քաղաքական եւ արտաքին քաղաքականություն։ Նշենք նաեւ՝ Սիրիայում տեղի ունեցած վերջին իրադարձությունների խորապատկերին Իրանի ԶԼՄ-ներում եւս ուժեղացել է Անկարայի դեմ ուղղված քարոզչական արշավը:

Մի խոսքով, Թուրքիան նոր փուլ է մտնում իր տարածաշրջանային քաղաքականության մեջ՝ ավելացնելով ներդրումները միջազգային լրատվամիջոցներում՝ լավ տիրապետելով իր աշխարհաքաղաքական շահերն առաջ մղելու հնարքներին։ TRT Persian-ի գործարկմամբ այս ռազմավարությունը նոր փուլ է մտնում», - ամփոփփլ է Տարասովը։

Ստանիսլավ Տարասով 

Աղբյուրը՝ iarex.ru-ի

Թարգմանությունը՝ Գայանե Մանուկյանի