Ինչպես են Արցախը փորձում նետել Բաքվի երախը. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Արցախում ստեղծված հումանիտար աղետն ավելի է խորանում։ Բնական է, որ այս իրավիճակում Հայաստանի համար թիվ մեկ օրակարգային հարցը պետք է լինի Արցախի թեման։ Ժամանակին, երբ Հայաստանի իշխանությունները հայտարարեցին, որ ճանաչում են Արցախն Ադրբեջանի կազմում, Փաշինյանն ու իր թիմակիցները փորձեցին դա պայմանավորել այն հանգամանքով, թե իբր Արցախին վերադարձնում են բանակցությունների սեղան, սակայն իրականում դրանով խաչ քաշեցին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հովանու ներքո տարիներ շարունակ գործող միջազգային բանակցային ֆորմատի վրա։ Դրա համար էլ Ալիևը նշում է, թե միջազգային հանրությունը նախկինում երբեք Ղարաբաղը չի ճանաչել Ադրբեջանի մաս, իսկ հիմա իրավիճակ է փոխվել։

Փաստացի միջազգային հանրության ազդեցությունը Արցախյան հարցում կորցնում է իր լեգիտիմությունը, և այդ հանգամանքից ելնելով՝ Ադրբեջանը հայտարարում է, թե դա իր ներքին գործն է, որին որևէ մեկն իրավունք չունի խառնվել։ Արցախը զիջելուց հետո էլ ՀՀ իշխանությունները հայտարարում են, թե պետք է գործի Ստեփանակերտ-Բաքու երկխոսության միջազգային մեխանիզմ։ Այդպիսով, Ստեփանակերտին ամբողջովին մենակ են թողնում Բաքվի սպառնալիքին դեմ հանդիման, քանի որ ուղղակի միամիտ պետք է լինել հավատալու համար, թե Բաքուն երբևիցե թույլ կտա որևէ միջազգային մեխանիզմի ստեղծում։ Բաքուն չի էլ թաքցնում, որ Ստեփանակերտի հետ բանակցելու է միայն վերաինտեգրման շուրջ՝ դրա հետ մեկտեղ առաջ մղելով Արցախի հայաթափման հեռանկարը։ Իսկ իրավիճակի վրա Հայաստանը կարող է ներազդեցություն ունենալ հիմնականում երկու ճանապարհով։

Մի ճանապարհը ռազմականն է, սակայն մի կողմից՝ ռազմական առումով Հայաստանը դեռևս պատրաստ չէ, իսկ մյուս կողմից էլ՝ կապիտուլ յացիոն հայտարարություն ստորագրած ՀՀ իշխանությունները ի վիճակի չեն ռազմական գործողություններ նախաձեռնել, քանի որ իրենք արդեն համակերպվել են անվերջ զիջումներ անելու գործելակերպին։ Մյուս ճանապարհը դիվանագիտականն է։ Բայց այս ուղղությամբ մի քանի քայլ ձեռնարկելուց հետո մեր իշխանությունները համարում են, թե իրենց գործն ավարտել են՝ Արցախի թեման բարձրացրել են ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդում։ Եվ չնայած իրենց չի հաջողվել հասնել այս թեմայով որևէ բանաձևի կամ հայտարարության ընդունման, այնուամենայնիվ, հարցը միջազգայնացրել են, ու դա բավարար են համարում։ Բայց պետք է ընդունել, որ միջազգային արենան միայն ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդով չի ավարտվում, և հետևողական աշխատանքի դեպքում կարելի է հասնել միջազգային այլ հարթակներում ու կազմակերպություններում հակաադրբեջանական որոշումների ընդունմանը։

Օրինակ՝ անցած տարի Ֆրանկոֆոնիայի գագաթաժողովին հակաադրբեջանական կետի ընդունումը Ալբանիան ձախողեց, սակայն չի նշանակում, որ չպետք է փորձել տարբեր ձևաչափերով հասնել Ադրբեջանի գործողությունները դատապարտող փաստաթղթերի ընդունմանը։ Այնինչ, օրվա իշխանություններն իրենց ամբողջ կեցվածքով ցույց են տալիս, որ այս հարթակում ինչ պետք էր, արդեն արել են, ու խոր քուն են մտել: Ոչ մի արձագանք, ոչ մի խոսք Արցախի մասին: Փոխարենը բոլոր պաշտոնյաներով ու պատգամավորներով տարված են Երևանի քաղաքապետի ընտրություններով, հանդիպումներ են ունենում, քարոզարշավ իրականացնում։ Փաստացի իշխանություններին ավելի շատ հետաքրքրում է Երևանի ավագանու ընտրություններում իրենց շատ կասկածելի հաղթանակը, քան արցախահայերի ճակատագիրը։ Այս ամենով հանդերձ Փաշինյանը կարող է իրեն իրավունք վերապահել հայտարարել, թե Արցախի հարցով այնքան մտահոգ են, որ ամենաշատ օգնությունն իրենք են տրամադրել։

Օրինակ՝ տոննաներով հումանիտար օգնություն են ուղարկել Արցախ, սակայն բեռներով մեքենաները Կոռնիձորում կանգնած են, և Ադրբեջանը թույլ չի տալիս, որ այն հասնի արցախցիներին։ Կամ՝ ՀՀ կառավարությունը Արցախին 4 մլրդ դրամի վարկ է տրամադրում, որը կարող է այդպես էլ չհասնել Արցախ։ Բայց ո՞ւմ են պետք այդ վարկն ու օգնությունը, եթե չեն հասնելու Արցախ ու խնդիր չեն լուծելու։ Մի՞թե իշխանությունների համար ամենակարևորը ցուցադրականությունն է։ Այսինքն, ինչ ենք հարցնում, իհարկե այդպես է...

Հ.Գ.-Նյութը պատրաստ էր տպագրության, երբ հայտնի դարձավ, որ ադրբեջանցի հրոսակները Լաչինի միջանցքում գտնվող ապօրինի անցակետում առևանգել են ռուս խաղաղապահների ուղեկցությամբ Արցախից Հայաստան գնացող երեք երիտասարդի: Ըստ ականատեսների, նրանց բերման են ենթարկել՝ բիրտ ուժ կիրառելով։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում