Մաքսային միասնական համակարգը դեռ ձեռնտու չէ ՀՀ-ին

ԱՊՀ երկրների միասնական մաքսային համակարգին միանալը Հայաստանի համար կարող է ունենալ թե' դրական, թե' բացասական կողմեր: Ներկայումս մաքսային այդ միությանն անդամակցում են Բելառուսը, Ղազախստանը եւ Ռուսաստանը, սպասվում է, որ կմիանան նաեւ Ղրղզստանն ու Տաջիկստանը:

Այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ տնտեսական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Հասմիկ Հովհաննիսյանն ասաց, թե նախեւառաջ Հայաստանի համար խնդիր կարող է լինել այն է, որ ընդհանուր մաքսային սահման չկա Ռուսաստանի եւ միությանն անդամակցող մյուս պետությունների հետ:

«Մաքսային միությանն անդամակցելու առավելություններից մեկն այն է, որ կրճատվում են տրանսպորտային ծախսերը: Եվ այս դեպքում, բնականաբար, դա մեզ վրա ազդեցություն չի ունենա»,- ասաց տնտեսագետը:

Ոչ դրական կողմերից նա նշեց նաեւ այն, որ Հայաստանը Առեւտրի համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) անդամ է եւ ներպետական բոլոր օերնքներն ու իրավական նորմերը համապատասխանեցված են ԱՀԿ պահանջներին: Իսկ Բելառուսը, Ռուսաստանը եւ Ղազախստանը չեն անդամակցում ԱՀԿ-ին, եւ այս պետությունների մաքսային օրենսդրության հիմքում ռուսաստանյան քաղաքականությունն է:

Այս դեպքում բնական է, որ Հայաստանի` մաքսային քաղաքականության փոփոխությունը պետք է կատարվի այնպես, որպեսզի միաժամանակ չխախտվեն ԱՀԿ պահանջները: Սա հնարավոր է անել, սակայն դրա համար կպահանջվեն հավելյալ ռեսուրսներ:

Մաքսային համակարգի միասնականացումը եւ ազատ տնտեսական գոտիների ստեղծումն ունեն նաեւ դրական կողմեր. որոշ տնտեսագետներ կարծում են, որ դա հանգեցնում է տնտեսական աճի, բնակչության կենսամակարդակի բարձրացման, սակայն, Հ. Հովհաննիսյանի խոսքերով, Հայաստանի դեպքում պետք է լրջորեն քննարկել հարցը` հաշվի առնելով ոչ միայն տնտեսական, այլեւ քաղաքական շահը. «Մաքսային միությանն անդամակցելով` մենք պետք է հստակորեն հաշվարկենք, թե դա որքանով կնպաստի մեր արտադրողների շահերին: Չէ՞ որ մաքսային գոտի ստեղծելը ենթադրում է ներկրման ծավալների ավելացում: Արդյո՞ք մեր արտադրողները պատրաստ են մրցել, օրինակ, ռուսական կաթնամթերք արտադրողների հետ»:

Տնտեսագետը նշեց նաեւ, որ դեռեւս պետք է սպասել: Հայաստանը վերոնշյալ երեք պետությունների հետ ունի բավարար պայմանագրեր, որոնք կարող են խթանել առեւտրատնտեսական հարաբերությունները: