կարևոր
0 դիտում, 8 տարի առաջ - 2016-10-12 23:23
Հասարակություն

Քանի չի լուծվել ջավախահայության կրթության խնդիրը, չի կարող լուծվել որևէ խնդիր. քաղաքագետ

Քանի չի լուծվել ջավախահայության կրթության խնդիրը, չի կարող լուծվել որևէ  խնդիր. քաղաքագետ

Օրերս Վրաստանում տեղի ունեցան խորհրդարանական ընտրություններ, որոնց արդյունքում հաղթանակ տարավ «Վրացական երազանքը»` ստանալով ընտրողների ձայների 48 տոկոսը: Հայազգի պատգամավորների ընդհանուր թիվը խորհրդարանում մնաց նույնը՝ 3 պատգամավոր, բոլորն էլ`  «Վրացական երազանքից»:

 Yerkir.am-ի հետ զրույցում քաղաքագետ Դավիթ Պետրոսյանը նշեց, որ նախորդ ընտրություններից այս մեկը տարբերվում է նրանով, որ այս անգամ երկուսի փոխարեն պատգամավորներից միայն մեկն է ընտրվել մեծամասնական ընտրական համակարգով, քանի որ Սամցխե-Ջավախքի հայաբնակ շրջանների տարածքում ձևավորվել էր միայն մեկ ընտրատարածք, որտեղ հայ ազգաբնակչությունը մեծամասնություն էր կազմում:

 «Այս իրավիճակն ունի մի քանի բացատրություն: Ինչո՞ւ ընտրատարածքների աշխարհագրության փոփոխությունը դասավորվեց ոչ ի նպաստ ջավախահայության: Պատմությունը միշտ ցույց է տվել ու հիմա էլ կարելի է վստահաբար պնդել, որ ցանկացած հասարակության մեջ հայության դիրքերի թուլացումը հետևանք է առաջին հերթին ամուր հայկական համայնք չունենալու:

 Երբ չկա մեկ միասնական տեսակետ, մեկ միասնական, միևնույն ժամանակ իրատեսական քաղաքական օրակարգ, խնդիրների լուծմանն ուղղված միասնական գործունեության ծրագիր ու առաջնորդող ուժ, բնական է, որ հայության շահերը անտեսվելու են: Ու այստեղ խնդիրը Վրաստանի կամ վրացիների լավ ու վատ լինելու մեջ չէ: Դա՝ որպես մտածողության տիպ, սխալ է: Պետք է խնդրին նայել սխեմատիկորեն՝ կա պետություն, որի ներսում հասարակական-սոցիալական մեկ խումբը, տվյալ դեպքում ջավախահայությունը, ի զորու չէ իրականացնել ազդեցիկ լոբբինգ»,- ասաց քաղաքագետը:

 «Երկրորդ՝ այն ընտրատարածքներում, որտեղ հայությունը փոքրամասնություն է կազմում, մաթեմատիկորեն անիրատեսական է, որ ընտրվի ազգությամբ հայ պատգամավոր ու սա հետևանք է այն բանի, որ հայ քաղաքական գործիչը վրացի բնակչի մոտ չի ասոցացվում Վրաստան պետության համար մտահոգ մարդու կերպարի հետ: Արդյունքում վրացի ընտրողը հայազգի թեկնածուի օգտին երբեք չի քվեարկի:

 Իսկ սրա պատճառը երկուսն են՝ առաջին՝ մտածողության խնդիր, այսինքն հայ թեկնածուն, իրոք, Վրաստանը չի դիտարկում որպես իր պետություն: Երկրորդ՝ գրագիտության խնդիր, այսինքն՝ ջավախահայ թեկնածուն ըստ պատշաճի չի տիրապետում վրացերենին, որը թե իրեն կօգնի հետագայում խորհրդարանական գործունեություն ծավալելու համար, թե վստահություն կառաջացնի ազգությամբ վրացի ընտրողի մոտ»,- հավելեց վերջինս:

 Ըստ Պետրոսյանի, այս հանգամանքները ցույց են տալիս, որ այն քաղաքականությունը որ վարում է Հայաստանը Վրաստանի հետ հարաբերություններում ու ջավախահայության էլիտան՝ Սամցխե-Ջավախքում, անարդյունավետ է:

 «Այսինքն, երբ ջավախահայ գործիչների հետ շփումներում բազմիցս լսում ենք Ջավախքում տարբեր սոցիալական, հասարակական, մշակութային ծրագրերի մասին, որոնք արդյունքում նպաստելու են հայապահպանությանը, դա իրավիճակի պահանջներին, փաստորեն, չի համապատասխանում:

 Քանի դեռ չի լուծվել ջավախահայության կրթության խնդիրը, չի կարող լուծվել որևէ այլ ծանրակշիռ խնդիր: Այդ թվում հայապահպանության խնդիրը, որի գոյությունը Սամցխե-Ջավախքում դեռ պետք է ապացուցել: Կա ջավախահայության սոցիալական, տնտեսական, մշակութային խնդիրներ բայց արդյո՞ք կա ջավախահայության ինքնության պահպանման խնդիր,- նշում է քաղաքագետը:

 Ըստ Պետրոսյանի, ջավախահայության համար թիվ մեկ գործընկերը պետք է լինի Վրաստան պետությունը, իսկ դրան հասնելու համար հարկավոր է ունենալ գրագետ ջավախահայ էլիտա՝ պատրաստ աշխատել պետության հետ, աշխատել պետության կառավարման համակարգում:

«Երբ այս խնդիրը մոտ կլինի լուծման, գոյություն կունենա սերտ հարաբերություններ ջավախահայության ու Վրաստանի մնացած պետական բաղադրիչների միջև, այդ ժամանակ էլ հնարավոր է առաջանա հայապահպանության խնդիր»,- հավելեց նա: