Առողջապահության ոչ բավարար ֆինանսավորումը բժիշկների պակասի հիմնական պատճառներից է․ Մհեր Մելքոնյան

ԱԺ-ում հայտարարությունների ժամն է։ Ստորև ներկայացնում ենք «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Մհեր Մելքոնյանի ելույթը․

«Սիրելի հայրենակիցներ,

Բժիշկների,ինչպես նաև  միջին մասնագիտական բժշկական անձնակազմի    պակասը Հայաստանի Հանրապետության առողջապահական ոլորտի կարևորագույն խնդիրներից է։ 

Երկրում  առկա  բժիշկ-մասնագետների անբավարար թիվը, հանգեցնում է նրան, որ հիվանդները սահմանված ժամկետում չեն ստանում անհրաժեշտ բուժօգնություն։ Մեր հանրապետության մարզային բուժհաստատություններում  նեղ մասնագիտական  բժիշկների թվի անհավասար բաշխվածություն  կա, ինչն էլ իր հերթին բժշկական անձնակազմի պակասի մասնակի  պատճառ է հանդիսանում։

Մարզերում բժիշկների պակասի մի շարք պատճառներ կապված են տնտեսական և քաղաքական գործոնների հետ, ներառյալ ցածր աշխատավարձերը,անհրաժեշտ սարքավորումների պակասությունը,շենքային անբավարար պայմանները, մասնագիտական առաջընթացի հեռանկարների բացակայությունը: Վերջին տարիներին բժշկական օգնության կարիք ունեցող հիվանդների հոսքի ավելացում է գրանցվել , ինչը լրացուցիչ ծանրաբեռնվածություն է ստեղծում բժշկական հաստատությունների և անձնակազմի վրա: Հանրապետության մարզերում բժշկական մասնագետների թվի կրճատման արդյունքում հիվանդները ստիպված են լինում ավելի երկար սպասել բուժօգնություն ստանալու համար,որի պատճառով բուժօգնության որակը շատ դեպքերում  կարող է տուժել։

Առողջապահության ոչ բավարար ֆինանսավորումը Հայաստանում  բժիշկների պակասի հիմնական պատճառներից մեկն է։ Պետական ​​ֆինանսավորումը միշտ չէ, որ հնարավորություն է տալիս ապահովել անհրաժեշտ ծախսերը որակյալ բուժօգնության կազմակերպման, վարձատրության և  մասնագետների խորացված վերապատրաստման համար: 

Պետական ​​բժշկական հաստատություններից կադրերի արտահոսքը Հայաստանում բժիշկների պակասի ևս մեկ կարևոր պատճառ է։ Նրանցից շատերը նախընտրում են աշխատել արտասահմանում, իսկ շատ մասնագետներ ավելի բարձր աշխատավարձով գնում են աշխատելու մասնավոր  բժշկական հաստատություններ: 

Անհավասար բաշխումը հանրապետության մարզերում նույնպես մեծ ազդեցություն է ունենում բժիշկ-մասնագետների պակասի վրա։ Հայաստանի  շատ շրջաններում ոչ միայն բարձրագկարգ  բժիշկների, այլև միջին մասնագիտական  բուժաշխատողների պակաս կա։ Միաժամանակ հանրապետության որոշ մարզերում բժիշկ մասնագետների շատ բարձր վարձատրվող թափուր աշխատատեղեր կան, որոնք ոչ ոք չի ցանկանում համալրել։

Բժիշկների պակասի պատճառներից մեկը նաև  սոցիալական անհավասարությունն է։ Հաճախ բուժհաստատությունները, հատկապես փոքր բնակավայրերում, չունեն բավարար ֆինանսավորում սոցիալապես նշանակալի ծառայություններ մատուցելու համար, այդ թվում՝ որակյալ բուժօգնություն։ Սա էլ իր հերթին հանգեցնում է նրան, որ շատ նեղ մասնագետ բժիշկները պարզապես չեն բավականացնում մարզային բուժհաստատություններում։ Բացի այդ, Հայաստանում  սոցիալական անհավասարությունը հանգեցնում է նրան, որ բարձրակարգ բժշկական օգնություն կարող են ստանալ միայն բնակչության հարուստ խավի մարդիկ:

Ներկայիս աշխատանքային  պայմանները շատ բժիշկների ստիպում են արտաժամյա աշխատել՝ սահմանափակ ռեսուրսների և բուժանձնակազմի գերծանրաբեռնվածության պատճառով: Մասնագիտության մեջ սոցիալական պաշտպանության և մասնագիտական առաջընթացի հեռանկարների բացակայությունը, ինչպես նաև ցածր աշխատավարձերը կարող են ազդել բժշկի կողմից տրամադրվող բուժօգնության որակի վրա: Թեև որոշ բժիշկներ իրենց հիվանդների կարիքները բավարարելու համար ավելին են վերցնում, քան կարող են, այդ սահմանափակումները կարող են բացասական լինել ինչպես հիվանդների, այնպես էլ բժիշկների համար:
 
Հայաստանում  բժշկական մասնագիտության գրավչությունը կարելի է բարձրացնել մի քանի ձևով.
-Աշխատավարձերի բարձրացում.   
Ցանկացած մարդու համար նվիրված աշխատելու հիմնական դրդապատճառներից մեկը վաստակն է, և բժիշկները բացառություն չեն: Բժիշկների աշխատավարձերի բարձրացումը կարող է հանգեցնել մասնագիտության գրավչության բարձրացմանը ։
-Աշխատանքային պայմանների բարելավում.   
Բժշկի աշխատանքը, որպես կանոն, կապված է մեծ թվով սթրեսային իրավիճակների և հոգեկան բարձր ծանրաբեռնվածության հետ։ Աշխատանքային պայմանների բարելավումը (օրինակ՝ հարմարավետ տարածքների ստեղծումը, ճկուն աշխատանքային ժամերի ներդրումը) կարող է զգալիորեն մեծացնել մասնագիտության գրավչությունը։
-Մասնագիտական առաջընթացի հնարավորություն և զարգացում

Բժիշկները պետք է հնարավորություն ունենան մասնագիտորեն զարգանալու և իրենց կարիերան զարգացնելու բժշկական համակարգում: Բազմաթիվ վերապատրաստումներ, շարունակական կրթության դասընթացներ և այլ կրթական ծրագրեր կարող են օգնել բժիշկներին նոր բարձունքների հասնել իրենց աշխատանքում: Հայաստանի  Հանրապետությունում բժշկական մասնագիտության գրավչության բարձրացումը կարևոր խնդիր է ողջ հասարակության համար, քանի որ առողջապահության ամրապնդումն ուղղակիորեն կախված է բավարար թվով բժիշկ մասնագետների առկայությունից:

Մեր  քաղաքացիների առողջության պահպանումը պետք է առաջնահերթություն լինի    Հայաստանի Հանրապետության կառավարության համար.․․․»