Պարենի ապահովումը՝ անհրաժեշտ պայման ազգային անվտանգության ու հասարակության մեջ սոցիալական հանգստության համար

Ներկայումս երկրի պարենային անվտանգության ապահովման և հայկական  շուկան որակյալ ապրանքներով լցնելու հարցերը գնալով ավելի արդիական են դառնում՝ գործող իշխանությունների անհեռանկարային քայլերի և լարված  աշխարհաքաղաքական իրավիճակի պայմաններում: Մեր հասարակության պարենային անվտանգության խնդիրը ամենակարեւորներից մեկն է։ Դա պայմանավորված է ազգային տնտեսության բոլոր ոլորտներում առկա համակարգային ճգնաժամով և անկմամբ։

ՀՀ-ի  պարենային անվտանգության ապահովումը կարևորագույն խնդիր է, քանի որ պետության կարողությունը կազմակերպելու բնակչության կենսապահովման ամենակարևոր ոլորտի ՝ պարենի ապահովման, անհրաժեշտ պայման է նրա ազգային անվտանգության և ինքնիշխանության,հասարակության մեջ սոցիալական հանգստության համար։ 

Երկրի պարենային անվտանգությունը բնութագրվում է. 
-բնակչության սննդամթերքի մակարդակը և որակը, 
-սննդամթերքի մատչելիությունը, 
-ագրոարդյունաբերական համալիրի արտադրական ներուժի մակարդակը, 
-երկրի պարենային ապահովման անկախությունը ներմուծումից, 
-պարենային ապահովման համակարգի կայունությունը, 
-գործառնական և ռազմավարական պարենային պահուստների չափը:

Պարենային անվտանգությունը բաժանվում են ներքին և արտաքին սպառնալիքների։ 
Ներքին սպառնալիքները ներառում են.
-գործազրկության աճ, գյուղական վայրերում սոցիալական վիճակի վատթարացում,
-գյուղատնտեսության և սննդի արդյունաբերության ցածր մրցունակություն,
-բնակչության հիմնական մասի ցածր իրական եկամուտները և նրա վարկավորման բարձր աստիճանը,
-շուկայի բաց լինելը և ներմուծվող ապրանքների գերակշռությունը,
-գյուղատնտեսությունը նյութատեխնիկական ռեսուրսներով ապահովող ճյուղերի զարգացման ցածր մակարդակ,
-պարենային ապրանքների սպառման կառուցվածքի և որակի պահանջների փոփոխություն

Պարենային  անվտանգության արտաքին սպառնալիքները ներառում են․
-համաշխարհային տնտեսական անկայունության աճող ռիսկերը,
-սննդամթերքի համաշխարհային գների դինամիկան,
-սննդամթերքի համաշխարհային պաշարների մակարդակի նվազեցում,
-հայրենական գյուղատնտեսական արտադրանքի ցածր մրցունակությունը,
-ազգային արժույթի փոխարժեքի փոփոխություն

Ներկայումս պարենային անվտանգության ապահովման խնդիրն այն է, որ Հայաստանը դեռևս չի հասել իր քաղաքացիների կողմից հիմնական պարենային ապրանքների սպառման ընդունելի մակարդակի: Հայաստանում բնակչության հիմնական սննդամթերքի սպառումը ցածր է իրենց ռացիոնալ չափանիշներից: Սակայն սպառման նույնիսկ այս մակարդակը ձեռք է բերվում ոչ միայն ներքին արտադրության, այլեւ մեծ չափով ներմուծման միջոցով։
Տնտեսական և ազգային անվտանգության համակարգում պարենային անվտանգության դերի դիտարկումը վկայում է ագրոպարենային ոլորտի աճող կարևորության մասին։ Առանց պարենային խնդրի լուծման անհնար է բնակչության կյանքի որակի կայուն բարձրացումը։

Հակիրճ եզրակացություններ անելով՝ հարկ է նշել, որ եթե պետությունը հստակ  միջոցներ չձեռնարկի  ոլորտային ֆինանսավորման և վերակառուցման համար,այդ սպառնալիքի հետ կապված վտանգները կարող են ընդգծված դառնալ։ Մեծ վտանգ է ներկայացնում նաև ներմուծման կախվածության պահպանումը, ինչը համապատասխան քայլեր չձեռնարկելու դեպքում կարող է հանգեցնել պարենային անվտանգության կրիտիկական մակարդակի անկման։

Մհեր Մելքոնյան

ՀՅԴ Շիրակի Մարզային կոմիտեի ներկայացուցիչ,

ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր