կարևոր
0 դիտում, 3 տարի առաջ - 2021-10-05 20:23
Հասարակություն

Հայտարարվել են ֆիզիկայի բնագավառում Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրները

Հայտարարվել են ֆիզիկայի բնագավառում Նոբելյան մրցանակի դափնեկիրները

2021 թվականին ֆիզիկայի բնագավառում Նոբելյան մրցանակը շնորհել են երեք գիտնականների՝ ամերիկացի Սյուկուրո Մանաբեին, գերմանացի Կլաուս Հասելմանին եւ իտալացի Ջորջիո Պարիզիին: Շվեդիայի Թագավորական ակադեմիայի Նոբելյան կոմտեն նշել է նրանց ճեղքումային ավանդը բարդ համակարգերի ուսումնասիրման բնագավառում։

Պարգեւի առաջին մասը բաժին է հասել Մանաբեին եւ Հասելմանին «Երկրագնդի կլիմայի ֆիզիկական մոդելավորման, փոփոխակումների քանակական վերլուծության եւ գլոբալ տաքացման հուսալի կանխատեսման համար»: Երկրորդ մասը՝ Պարիզիին «այն բանի հայտնագործության համար, թե ինչպես են անկանոնությունն ու ֆլուկտուացիաները փոխգործակցում համակարգերում՝ ատոմայինից մինչեւ մոլորակային մասշտաբներով»:

Նոբելյան շաբաթն սկսվել է հոկտեմբերի 4-ին: Ըստ ավանդույթի առաջինը հայտարարել են դափնեկիրների անունները ֆիզիոլոգիայի եւ բժշկագիտության բնագավառում: Նրանք են Դեւիդ Ջուլիուսը եւ Արտեմ Պատապուտյանը, որոնք ուսումնասիրել են, թե ինչպս են կենդանի օրգանիզմները զգում ջերմությունը:

Մրցանակները շնորհվում են ակնառու գիտական հետազոտությունների, հեղափոխական գյուտերի, մշակույթի կամ հասարակության զարգացման բնագավառում խոշոր ավանդի համար: Դրանք ընդամենը վեցն են. բացի բժշկագիտությունից եւ ֆիզիկայից, քիմիայի (կհայտարարեն հոկտեմբերի 6-ին), գրականության (հոկտեմբերի 7-ին), տնտեսագիտության (հոկտեմբերի 11-ին) գծով եւ ամբողջ աշխարհում խաղաղության հաստաման աջակցության բնագավաում (հոկտեմբերի 8-ին): Մրցանակներն անվանված են դրանք սահմանողի՝ Ալֆրեդ Նոբելի պատվին, հաղորդել է ՌԻԱ Նովոստին: