Երևանում վերելակները փոխվում են բնակչի գրպանի հաշվին

Նախորդ տարեվերջից՝ դեկտեմբերի 27-ից, Երևանում մեկնարկեց հին վերելակները նորով փոխարինելու փորձնական ծրագիրը: Փոխվել են Դավթաշեն վարչական շրջանի 4-րդ թաղամասի 20 շենքի և 1-ին թաղամասի 3-րդ շենքի վերելակները:

Քաղաքապետի խոսնակ Հակոբ Կարապետյանը տեղեկացրել էր, որ դեկտեմբերի 28-ին կգործարկվեն ևս 20 նոր վերելակներ 10 վարչական շրջաններում, իսկ մնացած 100-ը փորձնական ծրագրով կտեղադրվեն 2020-ին:

«Ակնկալվում է, որ դրան կհաջորդի վերելակների փոխարինման հիմնական ծրագիրը փոխառու միջոցներով: Դա նշանակում է որ քաղաքապետարանը կտեղադրի վերելակները, իսկ բնակիչները տարիների ընթացքում կվճարեն արժեքը։ Այդ վճարը ներկայիս ամսական վճարից ավելի կլինի շուրջ 20-30%-ով»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասել էր Կարապետյանը:

Երևանի քաղաքապետի խոսնակը նաև հայտնել էր, որ նախնական տեղադրվող այս թվով 20 վերելակների դեպքում վարձավճարի գինը դեռևս չի բարձրանալու: Սա փորձնական ծրագիր է:

Երևանի Քաղաքապետարան 168.am-ը հարցում ուղարկեց՝ խնդրելով տրամադրել այն հասցեները, որոնցում 2019-ին տեղադրվել են նոր վերելակներ:

Ստորև ներկայացնում ենք այդ հասցեները:

Հարցրել էինք նաև, թե Երևան քաղաքում 2019թ. ընթացքում փոխված 20 վերելակներից յուրաքանչյուրը որքա՞ն արժի, ի՞նչ պայմաններով է քաղաքացին դրանք շահագործելու, ո՞ր ընկերությունից է կատարվել գնումը և ի՞նչ պայմաններով:

Ի պատասխան մեր հարցման՝ տեղեկացրել էին, որ 1-ին, 3-րդ և 4-րդ հարցերի վերաբերյալ ամբողջական տեղեկատվությունը տեղադրված է Երևանի քաղաքապետարանի պաշտոնական կայքում, որին կարող եք ծանոթանալ հետևյալ հղումով.

«Վերելակների սպասարկումն իրականացվում է մասնագիտացած կազմակերպությունների և որակավորում ունեցող մասնագետների կողմից, որոնց հետ բազմաբնակարան շենքերի կառավարման մարմինները կնքում են սպասարկման պայմանագիր: Սպասարկման գումարները նախատեսվում են բազմաբնակարան շենքերի տարեկան բյուջեներով:

Նոր տեղադրված 20 վերելակների շահագործումը և սպասարկումը իրականացվում է վերոնշյալ ձևով»,- ասված էր Քաղաքապետարանի պատասխանում:

Ըստ նշված կայքում տեղադրված տեղեկատվության՝ գնման հայտեր են ներկայացրել 8 ընկերություններ, որոնցից մրցույթով հաղթող են ճանաչվել նվազագույն գնային առաջարկներ ներկայացրած «ՌԱՖԷԼԳՐԻԳ» ՓԲԸ-ն, «ՎԵՐԵԼԱԿ ՄՈՆՏԱԺ» ՍՊԸ-ն և «Էլիվեյթոր Շեն» ՍՊԸ-ն:

Ըստ էության մրցույթին մասնակցած 8 կազմակերպությունների հայտերը բաժանված են 12 լոտերի վրա, լոտերն էլ բաժանված են ըստ վարչական շրջանների ու ըստ վերելակների տեսակների, և յուրաքանչյուր կազմակերպություն հնարավորություն է ունեցել յուրաքանչյուր լոտի համար առանձին դիմել: Դիմել են, հայտերը ստացվել են, դրանց արդյունքում եղել է բանակցային գին, և եղած 12 լոտերը բաժանվել են վերոնշյալ 3 շահող կազմակերպությունների վրա, որոնցից յուրաքանչյուրն իր լոտի մասով առաջարկել է նվազագույն արժեքը:

Ի դեպ, մրցույթին մասնակցած 8 կազմակերպություններից մեկը՝ «Դ-Լ 777 Գրուպ» ՍՊԸ-ն, այն ընկերությունն է, որի մուտքի մասին ուղիղ մեկ տարի առաջ՝ 2019թ. հունվարի 23-ին, Կոտայքի մարզպետ Ռոմանոս Պետրոսյանը հայտարարեց մեծագույն հպարտությամբ: Ըստ ամենայնի, բացի աշխատատեղեր ստեղծելուց, այս հիմնարկը նաև պետք է լուծեր տեղական արտադրության վերելակներով մեր վերելակային խնդիրները լուծելու հարցը: Նախատեսվում էր, որ արտադրամասի թողունակությունը կլինի տարեկան 2000-3000 վերելակ, որը նախատեսված է թե՛ ներքին սպառման, և թե՛ արտահանման համար: Սակայն, փաստորեն, վերելակ հավաքող տեղական ընկերությունը չի կարողացել դիմանալ մրցակցությանը և հաղթող չի ճանաչվել, այն դեպքում, երբ նախնական ամենացածր գինը բոլոր լոտերով ինքն է ներկայացրել: Ենթադրաբար՝ շահագրգիռ են եղել ու ցանկացել են, որ հենց տեղական ընկերությունը հաղթի, ու հուշել են նաև այն գինը, որը և ներկայացրել է, սակայն մրցույթի ընթացքում մյուս ընկերությունները բանակցային ավելի ցածր գին են առաջարկել, և տեղական արտադրողը, փաստորեն, մրցունակ չի եղել:

Անվիճելի է, որ մեր քաղաքի վերելակները, որոնք արդեն վաղուց «մահվան վերելակներ» անունն են վաստակել, պետք է օր առաջ փոխվեն, և շատ լավ է, որ քաղաքային իշխանությունները ձեռնամուխ են եղել վերելակները նորերով փոխարինելու գործին, սակայն մեր ազգաբնակչությունը պետք է իմանա, որ այդ վերելակները նվեր չեն տրվելու իրենց, և դրանց համար պետք է վճարել 18 տարի կամ 216 ամիս:

Յուրաքանչյուր բնակարան, յուրաքանչյուր ամիս, կախված շենքի բնակարանների քանակից, պետք է 18 տարի վճարի իր շենքի կամ մուտքի վերելակի համար: Ըստ էության, մինչև պարտքը փակեն, կգա այդ վերելակները փոխելու ժամանակը, և բնակիչը պետք է իմանա, որ հայտնվելու է փակ շրջանի մեջ, եթե ցանկանում է անվտանգ վերուվար անել: Բնակիչը պետք է գիտակցի, որ վերելակը թանկ հաճույք է, որի համար պետք է շարունակ վճարել: Եվ ազնիվ կլինի, որ Քաղաքապետարանը անթաքույց հայտարարի, որ բնակիչն ինքն է վճարելու նոր վերելակի համար:

Ստորև բերված աղյուսակում վերելակների արժեքներն են՝

Ինչպես տեսնում ենք, գները տատանվում են 8.620.000-12.200.000-ի միջակայքում:

Մոտավոր հաշվարկ կատարենք:

18 բնակարան ունեցող շենքում տեղադրված նոր վերելակի համար, որի միջին արժեքը 10 միլիոն դրամ է, յուրաքանչյուր բնակարան ամեն ամիս կվճարի մոտ 2900 դրամ: Պետք է նկատի ունենալ, որ հաշվարկն արվում է 16 բնակարանի համար, քանի որ առաջին հարկի 2 բնակարանները, ենթադրաբար, չեն վճարի վերելակի համար, քանի որ չեն օգտվում:

Հասկանալի է, որ որքան վերելակը թանկ լինի, այնքան 18 տարում ամեն ամիս վճարվող գումարն ավելի մեծ է լինելու: Ստացվում է, որ, եթե այդ վերելակը 18 տարի չփչանա ու 14 հարկանի շենքի 52 բն. ամիսը 1000 դրամ վճարի, ապա վերելակը կարող են 18 տարի հետո կրկին փոխել: Դա՝ ամենալավ ելքի դեպքում, ինչը գրեթե բացառված է, որովհետև հնարավոր չէ, որ 18 տարում վերելակները անխափան գործեն, իսկ այդ խափանումների հետևանքները վերացնելը լրացուցիչ ծախսեր է ենթադրում: Եթե, օրինակ, վերելակի շարժիչը շարքից դուրս գա, դա 30 տոկոսով ավելացնելու է վերելակի արժեքը սպառողի համար, և եթե, ենթադրենք՝ 18 տարում 2 անգամ շարժիչ փչացավ, արժեքն արդեն կթանկանա 60 տոկոսով, այսինքն՝ 1000 դրամի փոխարեն՝ բնակարանը կվճարի 1600 դրամ՝ կախված այն հանգամանքից, թե այդ վերելակի սպասարկման համար որքան գումար է ծախսվելու: Եվ եթե սրան գումարենք նաև ընթացիկ սպասարկման ստանդարտ ծախսը և հոսանքի վարձը, ապա կստացվի, որ նոր վերելակ ունեցող շենքի յուրաքանչյուր բնակարան ամսական բավականին պատկառելի գումար է վճարելու:

Սրանք, իհարկե, մոտավոր հաշվարկներ են, բայց ամեն դեպքում բնակիչը պետք է իրազեկ լինի ու պատրաստ վճարել անվտանգ վերելակից օգտվելու համար:

Գոհար Սավզյան