Իրանում ընկալել են Փաշինյանի՝ սահմանի փակման մասին հայտարարության ենթատեքստը, այն հասկանալի է. իրանագետ

Մոտ երկու ամիս առաջ ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար  Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ հայ-իրանական սահմանը դե ֆակտո ամեն պահի կարող է փակվել ԱՄՆ-ի և Իրանի միջև հարաբերությունների և աշխարհաքաղաքական իրավիճակի պատճառով, ինչը ՀՀ-ում միանշանակ չընդունվեց:

Իրանագետ Արտյոմ Տոնոյանը լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ, անդրադառնալով այս հայտարարությանը, հիշեցրեց, որ ՀՀ արտաքին գերատեսչության ղեկավարը պարզաբանել է հարցը, որ համատեքստից դուրս մեկնաբանություն է եղել մամուլում և քաղաքական որոշ շրջանակների կողմից, այսինքն՝ հայտարարությունը դիտարկվել է տարածաշրջանային ընդհանուր իրավիճակի տրամաբանության մեջ:

«Նախարարը բերել էր Լարսի օրինակը, որ երբ փակվում է, խնդիր է առաջանում, որի դեպքում անհրաժեշտ է լինում ԱԳՆ-ի միջամտությունը: Իհարկե, սպասելի էր, որ Իրանից կարող էին որոշակի արձագանքներ լինել, սակայն որևէ արձագանք Իրանում չի եղել: Ըստ էության` նրանց համար ընկալելի են եղել հայկական կողմի բացատրությունը և ենթատեքստը»,- ասաց իրանագետը՝  հավելելով, որ իր հերթին  Հայաստանը ԱՄՆ-ին հասկացրել  է, որ հայ-իրանական հարաբերություններն այլընտրանք չունեն:

Իրանագետ  Գարիկ Միսակյանն էլ  շեշտեց, որ  Իրանը որդեգրել է սպասողական քաղաքականություն: «Պետք  նշել, որ  Ռոհանի-Փաշինյան հանդիպման ժամանակ Ռոհանին նշեց, որ Հայաստանը դիտարկվում է որպես լավ հարևան երկիր և տնտեսական գործընկեր»,- ասաց նա:

Արտյոմ Տոնոյանը լրացրեց գործընկերոջը, թե Խորհրդային միության փլուզումից հետո մինչ օրս  հայ-իրանական օրակարգերն այնպիսին են, որ, անկախ Հայաստանում և Իրանում տեղի ունեցող քաղաքական փոփոխություններից, երկու երկրների հարաբերությունները մնում են նույնը:

«Եզակի երկրներից են, որոնք քաղաքական առումով որևէ խնդիր չեն ունեցել, ինչը չի կարելի ասել տարածաշրջանի մյուս երկրների հետ Իրանի հարաբերությունների մասին: Որքան էլ հայ-իրանական հարաբերությունները որակում ենք զուտ գործընկերային, բայց դրանք առաջին հերթին անվտանգային նշանակություն ունեն թե' Իրանի համար, թե' ՀՀ-ի»,- ընդգծեց Տոնոյանը՝ ենթադրելով, որ 2019-ին դրանք կզարգանան նախկին հունով, այդ թվում՝ տնտեսական ոլորտում:

Yerkir.am-ի դիտարկմանը, թե շատ է խոսվում, որ նոր իշխանությունները հասկանալի չեն ո'չ ՌԴ-ի, ո'չ էլ Արևմուտքի համար, կարելի՞ է ենթադրել, որ Իրանի համար լիովին հասկանալի են, Գարիկ Միսակյանն արձագանքեց, թե չի եղել Իրանի ղեկավարության կողմից մի հայտարարություն, որում նշվի՝  նոր իշխանությունների քաղաքականությունը հասկանալի չէ:

«Այլ հարց է, որ պետք է գործուն քայլեր արվեն  ՀՀ-ի կողմից, որպեսզի Իրանը նշաններ տեսնի և հասկանա, որ Հայաստանը ցանկանում է զարգացնել հարաբերությունները: Կրկնում եմ՝ ոչ մի հայտարարություն չի եղել, թե այս իշխանությունները հասկանալի չեն, թեպետ մեր կողմից որոշակի պասիվություն է նկատվում, որը 2019-ին կշտկվի»,- նշեց իրանագետը:

Ինչ վերաբերում է Իրան-Ադրբեջան  հարաբերությունների ներկայիս մակարդակին և դրանից բխող մարտահրավերներին, իրանագետ Արտյոմ Տոնոյանը նշեց, որ թեև 2017-2018 թվականներին Իրանի և Ադրբեջանի միջև ապրանքաշրջանառությունը մեծացել է, ինչպես նաև իրանական կապիտալի ծավալները, մասնավորապես` իրանական կապիտալով  մեքենաշինական և դեղագործական գործարաններ են բացվել Ադրբեջանում, սակայն այդ երկու երկրների միջև խորքային խնդիրները մնում են չլուծված, և լուծման համար դեռ երկար ժամանակ է պահանջվելու: 

«Հայաստանը ոչ թե պետք է նայի, թե Իրանն ինչ կապիտալ է ներդնում Ադրբեջանում, այլ փորձի դրանք Հայաստան բերել»,- շեշտեց նա: