70% մանդատ ստացող ուժը ԱԺ-ում միանձնյա որոշումներ կկայացնի. ՀՅԴ-ն առաջարկեց սահմանել 31/69% հարաբերակցություն

ԱԺ պետաիրավական հարցերի հանձնաժողովում թեժ քննարկում ծավալվեց  ընդդիմությանը հատկացվող ձայների շուրջ: Ընտրական օրենսգրքի նախագծով նախատեսվում է, որ ընդդիմությանը պետք է տրվի նվազագույնը 30%: Սակայն ԱԺ ՀՅԴ խմբակցությունն առաջարկել է կառավարությանը` այդ շեմը բարձրացնել` սահմանելով` 60/40 հարաբերակցությունը, այսինքն` իշխանությանը տրվի 60%, ընդդիմությանը` 40%:

Խմբակցության քարտուղար Արմենուհի Կյուրեղյանը, դիմելով արդարատության նախարարի պաշտոնակատար Արտակ Զեյնալյանին, ասաց, որ 2/3-ի դեպքում կստացվի, որ մեծամասնություն ունեցող քաղաքական ուժը միայնակ կարող է ընդունել սահմանադրական օրենքները: «Մենք առաջարկում ենք` եթե գոնե այդ շեմը չեք դարձնում 3/5, ապա գոնե սահմանենք այդ չափը 2/3 մինուս»,- ասաց պատգամավորը:

Զեյնալյանն էլ հակադարձեց, որ եթե քաղաքական ուժը ստացել է 5 տոկոս, որքանո՞վ է ժողովրդական, որ նրա տեսակարար կշիռը դարձվի 1/3: «Կար երկու առաջարկ` ընդդիմության շեմը իջեցնել` սահմանել 20%, և երկրորդ առաջարկը` բարձրացնել դարձնել 40 տոկոս: Կառավարությունը որոշեց թողնել նույնը: Շատ հավանական է, որ ուժերից մեկը ստանա 90 տոկոս, այդ դեպքում` իջեցվում է 2/3-ի»,- ասաց նա:  

Կյուրեղյանը պնդեց. «Խոսքը վերաբերում է այն օրենքներին, որոնք սահմանադրական են: Եթե 80 մանդատ է ստացել քաղաքական ուժը, այդ 2/3-ը կա, կարող է անցկացնել սահմանադրական օրենքը,  եթե` 81, ապա` ոչ: Դրա համար ենք առաջարկում, որ եթե 3/5-ը չեք ընդունում, գոնե ընդունեք «2/3 մինուս»-ի տարբերակը, որպեսզի միանձնյա որոշում կայացնելու հնարավորություն չունենա որևէ կուսակցություն»:

Հանձնաժողովի նախագահ Գևորգ Կոստանյանն էլ իր հերթին հավելեց` շատ տրամաբանական հարցադրում է: «Պատկերացնում ենք իրավիճակ` 4 կուսակցություն մուտք է գործել պառլամենտ, որպեսզի ապահովվի բազմակարծություն, բայց միևնույն ժամանակ` որոշումների կայացման և երկրի համար ճակատագրական որոշումներ կայացնելու համար սահմանում եք այնպիսի շեմ, որ եթե 20 կուսակցություն էլ պառլամենտում ներկայացված լինի, այնումենայնիվ, չի ազդելու որոշման կայացման վրա: Մի կողմից ողջունելի եմ համարում, որ կառավարությունն առաջարկում է խորհրդարանում առնվազն 4 կուսակցություն լինի, բայց նույն օրենքով սահմանել եք այնպիսի համադրություն, որ ուզում է` 20 ուժ լինի, մեկ ուժն է ի վիճակի, օրինակ, Սահմանադրություն փոխել: Հետևաբար, պառլամենտարիզմի և բազմակարծության իրագործումը վտանգված է: Հարցադրումը ողջամիտ է, և դրա համար կարծում եմ, որ այս հարցի վերաբերյալ պետք է բոլոր ռիսկերը գնահատել»,- շեշտեց Կոստանյանը և կոչ արեց հանձնաժողովականներին` ուշադրություն դարձնել բոլոր կանոնակարգումներին:

Նախարարի պաշտոնակատարն էլ հակադարձեց, որ 2/3-ը բացարձակ սկզբունք չէ և երաշխավորված չէ, երաշխավորված է կայուն մեծամասնությունը` 54%-ը: «Եթե քաղաքական ուժը 2/3 կունենա խորհրդարանում, դա բացարձակապես պայմանավորված կլինի ժողովրդական ընտրությունների արդյունքով: Մենք հիմա փորձում ենք ստեղծել մի մեխանիզմ, որը կհակակշռի ժողովրդավարությանը` ապահովելու համար բազմակարծությունը»,- հայտարարեց նա:

«Ժողովրդավարությանը հակակշռե՞լ»,- զարմացած հարցրեց Կոստանյանը:

«Այո, այս մեխանիզմը հակակշռում է ժողովրդավարությանը. եթե 90 տոկոս վարկանիշ ունի կուսակցություններից մեկը, մենք փորձում ենք դա նվազեցնել 2/3-ից ավելի պակաս»,- ասաց Զեյնալյանը:

Կոստանյանը հակադարձեց, որ խնդիրն այն է, որ կառավարությունը տեսականորեն հակակշռում է, բայց գործնականում մնում է նույնը:

Զեյնալյանին էլ դուր չեկավ այն, որ Կոստանյանը ընդհատում է իրեն: «Դուք, իրավունք չունեք ռեպլիկով ինձ ընդհատելու»,- ասաց նա:

Կոստանյանը նշեց, որ, որպես հանձնաժողովի նախագահ, ունի, և ԱԺ կանոնակարգն իրեն թույլ է տալիս:

«ԱԺ կանոնակարգը նման դրույթ չունի»,- ասաց Զեյնալյանը:

«Եկեք գրազ գանք»,- հավելեց Կոստանյանը:

Զեյնալյանը նշեց, որ ընտրական արդյունքները եվրոպական դատարաններում վիճարկելու շատ մեծ փորձ ունի: «Ես իրավապաշտպան էի և ընդդիմադիր էի, դրա համար շատ լավ փորձ ունեմ, գիտեմ` պետությունը շատ լայն  հայեցողություն ունի օրենքով սահմանված կարգով անցկացնելու տեսակետից: Կառավարության դիրքորոշումն այդպիսին է, որ հավասարակշռված են այդ շահերը 2/3-ով, դա չի հակազդում Եվրոպական կոնվենցիային»,- ասաց նա:

Արմենուհի Կյուրեղյանն էլ շեշտեց, որ եթե, 30/70-ը դարձնելով 31/79, խախտվում է ժողովրդավարությունը, ապա եթե 90 տոկոս ձայն հավաքած կուսակցությունը դառնում է 70 տոկոսանոց ձայն ստացած կուսակցություն, ապա դա էլ է ժողովրդավարության խախտում: «Հիմա հարցը դա է` 90-ից իջեցնե՞լ 70, թե՞ 69, որն է տարբերությունը»,- հարցրեց նա:

Զեյնալյանն էլ կրկնեց, որ ունեցել են երկու առաջարկ` իջեցնել 20 կամ բարձրացնել 40, կառավարությունը նախընտրել է թողնել նույնը: