կարևոր
3754 դիտում, 1 տարի առաջ - 2023-03-02 12:15
Իրավական

Դատական համակարգ, բառի բուն իմաստով, գոյություն չունի. փաստաբան. «Փաստ»

Դատական համակարգ, բառի բուն իմաստով, գոյություն չունի. փաստաբան. «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Դատաիրավական համակարգում այս փուլում տեսնում ենք թիրախավորվող դատավորներ, որոնք ինչ-որ մի փուլում կարող են զրկվել լիազորություններից, իշխանության, այսպես ասած, քիմքին հաճո վարքագիծ չդրսևորելու պատճառով: Դիտարկելով նաև վերոնշյալ մոտեցումը՝ փաստաբան Երվանդ Վարոսյանը «Փաստի» հետ զրույցում ընդգծել է, որ այս իրողությունը ևս ավելի լայն նպատակի տրամաբանության մեջ է:

«Դատական համակարգն այս իշխանությունները հասցրին մի կետի, երբ արդեն կարող ենք ասել, որ դատական համակարգ, բառի բուն իմաստով, գոյություն չունի: Գոյություն ունի աննման զույգ՝ ի դեմս արդարադատության նախարար Գրիգոր Մինասյանի ու նրա վաղեմի ընկեր ու գործընկեր՝ ԲԴԽ նախագահ Կարեն Անդրեասյանի: Եվ գոյություն ունի նրանցից ներքև գտնվող ինչ-որ բուրգ: Այս ամենն անհնար է դատական համակարգ կոչել: 2018-ից քայլ առ քայլ եկան ու հասան այս փուլին»,-ասաց մեր զրուցակիցը:

Խոսելով ավելի լայն նպատակի մասին՝ նա շեշտեց. «Այս ամենը, իհարկե, ուղիղ Նիկոլ Փաշինյանից է գալիս: Եվ մենք, ցավոք, գործ չունենք իրավաքաղաքական գործընթացների հետ: Սա բացառապես քաղաքական դրսևորում է: Իշխանության հասած մեկ անձի՝ իր իշխանությունը հավերժացնելու ճանապարհին հնարավոր իրական ու ենթադրյալ խոչընդոտները վերացնելուն ուղղված գործընթաց է սա: Այստեղ որևէ այլ բան փնտրել պետք չէ: Այդ անձի՝ թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին ասպարեզում արած ցանկացած գործողություն միտված է միայն այդ մեկ նպատակին՝ իշխանությունը հավերժացնելուն: Այլ նպատակ նա չի կարող պատկերացնել»:

Երվանդ Վարոսյանի խոսքով, զիջումային քաղաքականությունը ևս իշխանությունը պահելու ցանկությունից է բխում. «Օրինակ՝ ամիսը հինգ անգամ կարող է փոխել արտաքին քաղաքական ուղղվածությունը, բայց դրա հիմքում ևս նշված նպատակից բխող հարցադրումն է՝ ո՞րն է ավելի հարմար իշխանություն պահելու համար: Սա է պատճառը, որ ինչ-որ պահի արտաքին դաշտում կարող է հոխորտալ, խոսել ՀՀ-ից զավթված սուվերեն տարածքներից, հետո կարող է ամիսներով մոռանալ, որ ՀՀ սուվերեն տարածքները զավթված են: Այդ ամենի տրամաբանությունը մեկն է. յուրաքանչյուր պահի մտածում է, թե այդ պահին իշխանություն պահելու համար որն է ավելի հարմար դիրքը, որ կարող է ընդունել»:

Ինչ վերաբերում է դատական համակարգի՝ նման քաղաքականության նկատմամբ ունեցած «դիմադրողականությանը», Երվանդ Վարոսյանը նշեց, որ համակարգը չի կարող դիմանալ: «Չի կարող, որովհետև նշվածի մեղավորությունն արդեն Նիկոլ Փաշինյանինը չէ: Մեղավոր են նաև այն անձինք, որոնք տասնամյակներ շարունակ պատասխանատու են եղել այդ դատական համակարգի կայացման համար: Նրանց կայացրած դատական համակարգն է, որ այսօր կռանում է Փաշինյան Նիկոլի առաջ, և իրենց մարդու պես են պահում ու դիմադրում են ընդամենը հատուկենտ դատավորներ: Սա խոսում է այն մասին, որ մենք դատական համակարգ, որպես այդպիսին, երբեք չենք էլ ունեցել: Այո, եղել են ռեֆորմներ, որոնք շատ դանդաղ որոշակի դրական արդյունքների են բերել: Եղել են նաև հատուկենտ պարկեշտ դատավորներ: Բայց ընդհանուր համակարգի հիմքում եթե լիներ այն սկզբունքը, ըստ որի, դատավոր կարող է դառնալ միայն սկզբունքային, բանիմաց, մարդու շնորհք ունեցող անձնավորությունը, դատական համակարգը ոչ ոք չէր կարող այս օրին հասցնել»,-ասաց փաստաբանը:

Երվանդ Վարոսյանը շեշտեց՝ իր համար պարզ էր, թե ավելի վաղ ինչու համարժեք արձագանք չեղավ, երբ դատարանների մուտքերն էին փակում: «Ես գիտեմ՝ ինչու այդ շրջափակումը եղավ: 2018-ից հետո հնչող լոզունգներին դատավորներն էլ էին հավատացել: Նրանք հավատացել էին, որ այսուհետ իրենք օրենքով պետք է գործեն, որ «իրավական պետության ժամանակաշրջան է ի հայտ եկել», և այսպես շարունակ: Փաշինյանը, շրջափակելով դատարանների մուտքերը, նրանց ուղիղ ցույց տվեց, որ ոչինչ չի փոխվել, ու դեռ ամեն ինչ վատ է լինելու, ասաց՝ «հանգիստ նստեք տեղներդ»: Դրանից հետո դատավորներն իրենց ընտրությունը կատարեցին: Եղան մարդիկ, ովքեր «հանգիստ չնստեցին տեղները», եղան մարդիկ, ովքեր «վեր ընկան»»,-նշեց նա:

Անդրադառնալով վերջին շրջանում իրականացվող, իշխանությունների բնորոշմամբ, հանրային քրեական հետապնդումներին, փաստաբանը շեշտեց, որ սա ևս վերոնշյալ նպատակի տրամաբանության մեջ է և բացարձակապես կապ չունի իրավական հարթության հետ: «Այդ գործընթացները անհնար է դիտարկել իրավական հարթության մեջ: Այդ գործընթացները կրկին սովորական քաղաքական շոուների, մեղավորներ-պատասխանատուներ գտնելու և հասարակության որոշակի հատվածին պարբերաբար զոհեր մատուցելու գործընթացի հերթական դրսևորումներն են»,-հավելեց նա:

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում