ՏԵՍԱՆՅՈՒԹ․ Վլադիմիր Կիրակոսյանի համեստությունն իսկապես զարդարում էր նրան, քանի որ կեղծ համեստություն չէր, նրա էությունն էր. ակադեմիկոս Սուվարյան

«Հայկական հանրագիտարան» հրատարակչության գլխավոր խմբագիր, տնօրեն Հովհաննես Այվազյանն ասաց՝ Վլադիմիր Կիրակոսյանն այն կենդանի հանրագիտարանն էր, որին կարելի էր ցանկացած բան հարցնել ու ստանալ բավարար պատասխան:

«Վլադիմիր Կիրակոսյանն իր ամբողջ գիտակցական կյանքը նվիրել է հայ գրականագիտությանը և հատկապես Գրականության ինստիտուտին»,- անվանի գիտնական, բանասիրական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Վլադիմիր Կիրակոսյանի մահվան տարելիցին և հիշատակի ոգեկոչմանը նվիրված հանրապետական գիտաժողովի ժամանակ իր հիշատակի խոսքում նշեց ՀՀ ԳԱԱ Հայագիտության և հասարակական գիտությունների բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղար, ակադեմիկոս Յուրի Սուվարյանը:

Հովհաննես Թումանյանի թանգարանի հետ համատեղ կազմակերպված երկօրյա գիտաժողովի թեմաներն ընդգրկում էին հայ գրականության բոլոր շրջանները, ինչպես նաև գրականագետի գիտական հետաքրքրությունները: Գիտաժողովին մասնակցում էին անվանի գիտնականի գիտական ընկերները, գործընկերները, աշակերտները, հարազատները, ընտանիքի անդամները: Գրականության ինստիտուտի տնօրեն Վարդան Դևրիկյանը փաստեց՝ Վլադիմիր Կիրակոսյանի գիտական հետաքրքրությունների շրջանակում միավորվում է արևմտահայ և արևելահայ բանաստեղծությունը:

Ակադեմիկոս Սուվարյանը ողջունեց գլոբալացման այս ժամանակաշրջանում նման միջոցառումների կազմակերպման անհրաժեշտությունը ու նշեց. «Մեր երջանկահիշատակ ընկերն իսկապես արժանի էր այսպիսի միջոցառման կազմակերպմանը, որովհետև նա շուրջ 65 տարի՝ 1963-ից մինչև իր կյանքի վերջին օրերն աշխատել է այստեղ և ստեղծել գրականագիտական լուրջ արժեքներ: Նրա աշխատությունները՝ նվիրված արևմտյան բանաստեղծությանը կամ հայկական ռեալիզմի հիմնախնդրներին, արժեքավոր են: Ինչպիսի եռանդով էր աշխատում Թումանյանի կյանքի և ստեղծագործության տարեգրության վրա: Նրա ջանքերով լույս տեսան հատորներ, որոնք շատ արժեքավոր ու մնայուն գործեր են»:

Յուրի Սուվարյանն իր ընկերոջը անվանի գիտնականին բնութագրեց որպես համեստ, լռակյաց. «Չափազանց համեստ անձնավորություն էր, լռակյաց, շատ չխոսող, բայց իր գործը կատարող: Վլադիմիր Կիրակոսյանի համեստությունն իսկապես զարդարում էր նրան, քանի որ կեղծ համեստություն չէր, այլ նրա էությունն էր: Այդ կերպարում թաքնված էր մի շատ լավ մարդ, որը նվիրված էր իր մասնագիտությանը, գործին, հայ գրականագիտությանը: Նա այս ինստիտուտի դասական գրականագետների ամբողջ շարքի երևի թե վերջին էր, որ թողեց այս աշխարհը, բայց թողեց նաև մեծ ժառանգություն»:

«Հայկական հանրագիտարան» հրատարակչության գլխավոր խմբագիր, տնօրեն Հովհաննես Այվազյանն ասաց՝ իր և Վլադիմիր Կիրակոսյանի հարաբերությունները եղել են նախ՝ իր բնորոշմամբ՝ բարի հարևանի, հետո աշխատանքային: Նա հիշեց. «Երբ դեռ իր հետ չէինք աշխատում, դա բավականին երկար տևեց, մինչև Հովհաննես Թումանյան հանրագիտարանի գործը սկսելը: Եվ այդտեղից սկսվեց մեր աշխատանքայաին հարաբերությունը հարգարժան, լուսահոգի Վլադիմիր Կիրակոսյանի հետ: Թումանյանի տարեգրությունը շատ օգնեց, որ հանրագիտարանը պատշաճ մակարդակով պատրաստենք: Վլադիմիր Կիրակոսյանն այն կենդանի հանրագիտարանն էր, որին կարելի էր ցանկացած բան հարցնել ու ստանալ բավարար պատասխան: Նա ինստիտուտի ամենաներկա աշխատակիցն էր, երբ պետք էր լինում, խնդրում էինք, բարձրանում էր մեկ հարկ վերև, երբեք չէր ասում՝  չեմ կարող, ես ծեր եմ, հիվանդ ե  և այլն: Կարծում եմ՝ նրա բնավորության մեջ էր նստած պատրաստակամությունը: Իմ տեսած ամենապարկեշտ մարդկանցից մեկն էր»:

Հովհաննես Այվազյանը փաստեց՝ Թումանյանի հանրագիտարանի գործը բազմաճյուղ աշխատանք էր և վստահեցրեց՝ այդ գործից կարողացանք Վլադիմիր Կիրակոսյանի օգնութամբ գլուխ հանել:

Խոսելով Վլադիմիր Կիրակոսյանի կերպարի մեղմության և համեստության մասին՝ Հովհաննես Այվազյանը հիշեց՝ նրա ամենատիպիկ արտահայտություններից էր՝ ոնց կուզես ու պատմեց. «Կենսագրական մի հոդված էր պատրաստել, որի համար նկար էր պետք: Ասաց՝ նկար է՞լ պիտի դնենք, ասացի՝ բա, իհարկե: Մի ոչ հաջող նկար բերեց, ասացի՝ մի կարգին նկար բեր, ասաց՝ ուրիշը չկա: Հետո, երբ համացանցից մի ավելի որակով նկար գտա, ասացի սա դնե՞նք՝ ասաց՝ոնց կուզես: Մի անգամ ասացի՝ մեր գիտախմբագրական խորհրդի անդամ պիտի լինես, ասաց՝ ոնց կուզես»:

Յուրահատուկ ջերմությամբ ու հուզականությամբ իրենց ընկերոջը հիշեցին բ.գ.դ., պրոֆեսոր Հենրիկ Էդոյան, բ.գ.դ., պրոֆեսոր Ալբերտ Մուշեղյանը: Հենրիկ Էդոյանն ասաց՝ իր հիշողության ժապավենի վրա ամենացայտուն հետքեր թողած մարդկանցից մեկն է իր սիրելի ընկերը՝ Վլադիմիր Կիրակոսյանը. «Վոլոդյայի խոսքի վիբրացիան այնքան խորն էր գալիս, որ ապրում էիր դրանով: Վոլոդյան այդպիսի մարդ էր, նրա հետ յուրաքանչյուր հանդիպումից հետո ես հոգեկան ներքին երջանկություն էի ապրում: Համեստությունը դիմակ չէր նրա համար, այլ իրոք ներքուստ համեստ մարդ էր»:

Վլադիմիր Կիրակոսյանի՝ Թումանյանի հանդեպ ունեցած իր բնորոշմամբ ֆանտաստիկ սիրո մասին հիշելով՝ պրոֆեսոր Էդոյանը ծիծաղով հիշեց՝ ինչի մասին խոսում էինք, խոսքը բերում, ծռում էր Թումանյանի վրա: Այնուհետև մի դրվագ պատմեց. «Հատկապես սիրում էր Թմբկաբերդի առումը: Ինձ հարցնում էր՝ ո՞րն է ավելի լավ՝ Փարվանա՞ն, թե՞ Թմբակերդի առումը: Ասում էի՝ երկուսն էլ լավ են, բայց մեկ է, ասում էր, չէ, բայց Թմբկաբերդի առումը»: