Երբ մեր զինվորի գլուխը պտտում էին Ադրբեջանի գյուղերով, սելֆի անում, հասարակության վերաբերմունքն էր սա

Ադրբեջանում խաղաղասիրական ծրագրեր իրականացնողները տարիներ շարունակ մեզ հայտնի են եղել որպես հայատյացություն քարոզող մարդիկ: Այս մասին լրագրողներին ասաց ադրբեջանագետ Անժելա Էլիբեգովան՝ անդրադառնալով վերջին օրերին Հայաստանում տեղի ունեցող` «խաղաղասիրության» թեմայով խլրտումներին:

Նրա խոսքով՝ խաղաղասիրական պլատֆորմն Ադրբեջանում ամբողջովին վերահսկվում է տեղի իշխանության կողմից ու թեև ներկայացվում է որպես խաղաղասիրական ծրագիր, բայց քարոզչական նպատակներ ունեն: Ըստ Էլիբեգովայի՝ իրական խաղաղասիրական ծրագրերը, որոնք մինչ օրս Ադրբեջանը ցանկացել է իրականացնել, տապալվել են: «Հիմա հերթը հասել է Ադրբեջանի կողմից վերահսկվող քարոզչական նշանակության նախագծերին, ինչը մեզ համար բավականին վտանգավոր իրավիճակ է ստեղծում: Ադրբեջանը փորձում է միջազգային հարթակում իր քայլերը ներկայացնել դեպի խաղաղությանը տանող քայլեր, որը հայկական կողմը չի ընդունում: Մենք, իհարկե, փորձում ենք բացատրել, որ դա կեղծ օրակարգ է, բայց Ադրբեջանը բավականին մեծ գումարներ է ծախսում խաղաղասիրական ծրագրերի վրա»,- ասաց Էլիբեգովան:

Հայաստանում նույնպես, ըստ նրա, վերջին շրջանում խաղաղասիրական ծրագրեր են ի հայտ եկել, որոնց օրակարգը նույնպես կեղծ է: Ադրբեջանագետի խոսքով՝ վերջին օրերին մեզ մոտ, օրինակ, հնչում են ադրբեջանցիների հետ ընկերություն անելու: «Հայկական կողմից ադրբեջանցիների հետ շփման որևէ արգելք երբևէ չի եղել, խնդիրը միշտ եղել է ադրբեջանական կողմից, որտեղ նույնիսկ հայկական ազգանունով մարդկանց մուտքն է արգելված: Այսինքն՝ մեր հասարակության ներսում կոչ անել նման թեմաները՝ հիմք չունեցող օրակարգ  է, քանի որ մենք երբևէ ադրբեջանցիների հանդեպ խտրական վերաբերմունք կամ ագրեսիա չենք դրսևորել: Ընդհակառակը՝ Ադրբեջանը ցանկացած միջազգային կոնֆերանսի երիտասարդներ ուղարկելիս միշտ նրանց հետ հատուկ ծառայությունների մի աշխատակից է ուղարկում, իսկ մենք չունենք նման խնդիր», -ասաց Էլիբեգովան:

Նրա խոսքով՝ հասկանալի չէ՝ ինչու են փորձում մեզ մոտ խաղաղասիրական կոչեր անել: Բացի այդ, ըստ ադրբեջանագետի, Հայաստանում մի խումբ մարդիկ ևս մեկ կեղծ օրակարգ են առաջ քաշում. դրանք այն պնդումներն են, որ Ադրբեջանում ամբողջ հասարակությունը չէ, որ ատում է հայերին: «Այո, Ադրբեջանում կան փոքրաթիվ մարդիկ, որ հայատյաց չեն, բայց փաստ է, որ Ադրբեջանը պետական մակարդակով շարունակում է քարոզել հայատյացություն՝ մամուլից մինչև դպրոցական գրականություն: Այսինքն՝ երբ ազատում են Ռամիլ Սաֆարովին, ադրբեջանական հասարակությունը չի դատապարտում այդ քայլը, դեռ մի բան էլ հերոսացնում են նրան ու մասսայական խանդավառությամբ նշում այդ քայլը: Երբ ապրիլյան պատերազմի ժամանակ մեր զինվորի կտրած գլուխը պտտում էին ադրբեջանական գյուղերով ու նրա հետ նկարվում, սելֆի անում, սա նույնպես ադրբեջանական հասարակության վերաբերմունքի մասին է խոսում»,- ասաց Էլիբեգովան:

Ըստ ադրբեջանագետի՝ եթե մենք խոսում ենք երկխոսության մասին, պետք է ֆիքսենք, որ առաջին հերթին խնդիրն ադրբեջանական հասարակությունում է, ոչ թե այստեղ, քանի որ այստեղ ոչ ոք ադրբեջանցի զինվորի կտրված գլխի հետ չի նկարվում: Էլիբեգովայի խոսքով՝ հայ հասարակությանը մեղադրել անհանդուրժողականության մեջ՝ մի փոքր ազնիվ չէ այս դեպքում, մանավանդ՝ երբ գիտենք, որ հակառակ կողմից մեծացել ու շարունակվում են մեծանալ հայատյացությամբ լցված սերունդներ: «Եթե նույնիսկ Ադրբեջանի իշխանությունն այսօր դադարեցնի իր՝ հայատյացության քաղաքականությունը, դպրոցական ծրագիրը մաքրի պատմական փաստերի խեղաթյուրումից, մամուլը դադարի  քարոզել հայատյացություն, միևնույն է, պետք է լինելու 1-2 սերունդ, որ մաքրվի այդ հայատյաց աշխարհընկալումը, և նոր միայն հնարավոր կլինի նրանց հետ շփման ինչ-որ եզրեր գտնել: Իսկ մեր հասարակությունն այդ խնդիրը չունի, մենք զգոն ենք, իհարկե, ոչ այնքան զգոն, որքան ես կուզեի տեսնել՝ ադրբեջանցիների հետ շփման առումով»,- ասաց Էլիբեգովան:

Նա հավելեց նաև, որ ադրբեջանական կողմից խաղաղության գնալու որևէ միտում չկա, և պետք չէ մեզ մեղադրել ադրբեջանական հասարակության մեջ գոյություն ունեցող խնդիրների համար: «Չգիտեմ, թե հիմա ինչ երկխոսության մասին կարող է խոսք գնալ, քանի որ սա միակողմանի սիրո պես մի բանի է վերածվում, երբ մի կողմն անընդհատ ասում է՝ եկեք ընկերություն անենք, իսկ մյուս կողմը պատասխանում է՝ ես քեզ կսպանեմ: Այստեղ երկխոսություն ուղղակի հնարավոր չէ»,- ասաց Էլիբեգովան:

Yerkir.am-ը հետաքրքրվեց, թե մեզ մոտ վերջին օրերին առկա խաղաղասիրության, Էլիբեգովայի բնորոշմամբ, կեղծ օրակարգը վնասո՞ւմ է մեր վարած քաղաքականությանը,նա պատասխանեց, որ ոչ թե խաղաղասիրության կոչերն են կեղծ օրակարգ, այլ մեսիջները, որոնք տրվում են այդ կոչերի միջոցով: «Մի խումբ երիտասարդների մոտ վրդովմունք է առաջացել, թե ինչու չեն կարող ընկերություն անել ադրբեջանցիների հետ, իսկ ո՞վ է նրանց խանգարում: Սա ոչ թե արտաքին քաղաքականության վրա է ազդում, այլ մեր ներսում զգոնության վրա է ազդում: Այս փուլում ես այս ամենն ընկալում եմ որպես հասարակության զգոնությունը ստուգելու փորձեր, ինչպես նաև նախապատրաստում ոչ հայանպաստ լուծմանը: Բայց սա չի նշանակում, որ այս ամենը պետական համակարգում որոշման արդյունք է կամ պետական քարոզչության մաս, այլ ինչ-որ խմբեր են, որոնք ունեն իրենց հետաքրքրությունն այդ հարցի շուրջ ու փորձում են իրենց տեսակետը մեզ հրամցնել: Սա ինձ համար ուղղակի անհանգստության առիթ է, քանի որ վստահ եմ, որ նրանք կես տարի հետո հասարակության մի շերտի համոզելու են, որ հողերը հանձնենք, սահմանը բացենք ու հանգիստ ապրենք»,- ասաց ադրբեջանագետը:

Էլիբեգովան համոզված է՝ Ադրբեջանում, առանց իշխանության կողմից վերահսկվելու, նման փորձերն ուղղակի անհնար են, քանի որ այնտեղ բոլորը գիտեն, որ խաղաղասիրության կոչով հանդես գալը կարող է ավարտվել բանտարկությամբ, արտագաղթով կամ իրենց սպանությամբ: