Ի՞նչ կարող է լինել Կուրսկի շրջանի վրա հարձակման հետևում

Չի կարելի թերագնահատել հակառակորդին, քանի որ նրա նպատակը Ռուսաստանի ոչնչացումն է։ Ավելի քան երկու շաբաթ շարունակվում է Կուրսկի շրջանի տարածքում թշնամու ոչնչացման գործողությունը: Չնայած կայացված որոշումներով որոշակի լավատեսություն է առաջացել հակաահաբեկչական գործողություն իրականացնելու եւ դրա հետագա շարունակման վերաբերյալ՝ մինչեւ նախկինում նշված նպատակներին հասնելը, անհրաժեշտ է այս իրադարձության խորը վերլուծություն կատարել ռազմաքաղաքական տեսանկյունից: Առաջին հերթին, ինչպես Ռուսաստանում, այնպես էլ արեւմուտքում լրատվամիջոցները մատնանշում են Ուկրաինայի զինված ուժերի գործողությունների մոտիվացիան՝ թերահավատություն հայտնելով, որ նրանց կհաջողվի ամրապնդել այս գործողության հաջողությունը։ Ընդհանուր առմամբ, կարող են լինել մի քանի տարբեր կամ փոխկապակցված նպատակներ տվյալ գործողության.

1. Ռուսական տարածքների զավթում՝ բանակցային դիրքերը բարելավելու եւ դրանք ինչ-որ տարածքների փոխանակման համար, որոնք արդեն գտնվում են Ռուսաստանի վերահսկողության տակ կամ կազմում։

2. Ուշադրությունը շեղելով ռազմաճակատի այլ հատվածներից, ինչը Ռուսաստանին կստիպի զորքերի մի մասը տեղափոխել Կուրսկի ուղղությամբ։

3. Ցուցադրական ակցիա արեւմտյան հովանավորների առջեւ:

4. Ռուսաստանի պաշտպանական համակարգը զգալու եւ Մոսկվայի արձագանքը զգալու ռազմավարական գործողության տարր:

Ակնհայտ է՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ Կուրսկի շրջանում տեղի ունեցող իրադարձուուններին զուգահեռ ռուսական զորքերն առաջ էին շարժվում այլ ուղղություններով, հազիվ թե առաջին երկու կետերը կարելի է լուրջ ընդունել։ Հնարավոր է, որ ի սկզբանե նման խաղադրույք կատարեին Կուրսկի շրջանի վրա հարձակում պլանավորողները, բայց նրանց ծրագիրը չիրականացավ։ Երրորդ կետը միանգամայն հարմար է, սակայն նախկինում էլ Սեւ ծովում կամ նոր տարածքներում եւ նույնիսկ Ռուսաստանի խորքում հակառակորդը նման հարձակումներ է իրականացրել։ Չորրորդ կետը պետք է մեծ զգոնություն առաջացնի, քանի որ այս համատեքստում Կուրսկի շրջանի վրա հարձակումը կարող է լինել միայն հաջորդ հարձկումների նախերգանք: Չի կարելի բացառել նաեւ ՆԱՏՕ-ի լիարժեք ներգրավումը հակամարտությունում, քանի որ Ուկրաինան ընդամենը Ռուսաստանի դեմ ՆԱՏՕ-ի պատերազմի գործիք է։ Ռուսական պաշտպանության ստուգումն ու այնտեղ թույլ կետերի առկայությունը հակառակորդի մոտ կառաջացնի այդ ուղղությամբ զգալի ուժեր այնտեղ ներգրավելու ցանկություն։

Հնարավոր է՝ ավելի հավակնոտ խնդիր է դրվել՝ դուրս գալ Բելգորոդի թիկունք եւ պաշարել այն՝ շարունակելով հեռահար հարվածներ հասցնել Խարկովի մարզից։

Այս ֆոնին պետք է ուշադրություն դարձնել նաեւ ՆԱՏՕ-ի ռազմական պատրստություններին, որտեղ սպասում են այն պահին, երբ Ռուսաստանը կսպառվի, որպեսզի ուղղակիորեն միջամտեն՝ Նորվեգիայից եւ Ֆինլանդիայից ներխուժելով Ռուսաստան: Բացի այդ, վտանգված է Բելառուսը, որի դեմ վերջերս հերթական սադրանքներն են իրականացվել։ Մի քանի ուղղություններից Բելառուս ներխուժելով՝ Ռուսաստանը կմնա առանց իր ամենակարեւոր դաշնակցի, իսկ թշնամու հետ ճակատը շատ ավելի կերկարաձգվի։ Նորվեգիայից ներխուժումները կլինեն առաջինը, հավնաբար, Մուրմանսկին սպառնալու նպատակով, որտեղ գտնվում է Հյուսիսային նավատորմի բազան, ինչը կստիպի այնտեղ լրացուցիչ զորքեր տեղափոխել:

Ֆինլանդիան կարող է օգտագործվել երկրորդ հարվածի համար՝ մատակարարման գծերը կտրելու համար: Սանկտ Պետերբուրգը, անշուշտ, ՆԱՏՕ-ի համար մեծ թիրախ է, որը հարձակման կենթարկվի Բալթյան երկրների եւ Ֆինլանդիայի կողմից: Դրան զուգահեռ թշնամին հաշվելու է ուկրաինական եւ ՆԱՏՕ-ի զորքերի խորը ներթափանցումը եւ նրանց կողմից Բելգորոդի, Կուրսկի եւ Բրյանսկի գրավումը։ Այսպիսով, Մոսկվան սպառնալիքի տակ կհայտնվի հարավից, իսկ հակառկորդը, այս անգամ ուղղակիորեն ՆԱՏՕ-ն, հյուսիս-արեւմուտքից կսպառնա Մոսկվային Ֆինլանդիայից եւ Նորվեգիայից ներխուժումներով:

Բացի այդ, ամբողջական պաշարման մեջ կհայտնվի Կալինինգրադի մարզը, որը կփորձեն գրավել տարբեր ուղղություններից։ Վերջնական նպատակը Ռուսաստանին նվաստացուցիչ խաղաղության կամ կապիտուլյացիայի պարտադրելն է։ Իհարկե, սրանք պարզապես ենթադրություններ են, թե ինչպես թշնամին կարող է պլանավորել իր հետագա գործողությունները: Այնուամենայնիվ, ավելի լավ է կանխատեսել ամենավատ սցենարները եւ կանխարգելիչ հարվածներ հասցնել՝ որսին հետ մղելու համար նույնիսկ մտածել նման հարձակումների մասին: Կարեւոր խնդիր է նաեւ էշելոնացված պաշտպանության հետ սահմանի ուժեղացումը թշնամու տարածքում խորության եւ բավարար գործառնական տարածքի վրա, որպեսզի այնտեղ հնարավոր տեղաշարժերը դիտարկվեն եւ կանխարգելիչ հարվածներ հասցվեն թշնամու զորակազմերին:

Ընդ որում, ակնհայտ է, որ հաշվի առնելով ՆԱՏՕ-ի կողմից հետախուզական տվյալների, այդ թվում՝ տիեզերքից դիտարկման հարցում Ուկրաինայի զինված ուժերի աջակցության կիրառումը, մեր զորքերին անհրաժեշտ է գործողույունների ավելի մանրակրկիտ համակարգում, զորակազմերի ցրվածություն եւ կրակակետեր ժամանման եւ հարվածներ հասցնելու ժամանակի ճշգրիտ հաշվարկ: Շարժումն ու վերատեղակայումը պետք է իրականացվեն մեծ արագությամբ՝ փոքր խմբերով (խոշոր շարասյուները պետք է լինեն առնվազն մասերի բաժանված), հակաօդային պաշտպանության համակարգի, անօդաչու թռչող սարքերի համալիր աջակցությամբ, ինչպես նաեւ հակառակորդի դիրքերի նախորդ զանգվածային ռմբակոծմամբ: Հավանական է, որ սա հակառակորդի ներխուժման միայն առաջին փորձն է՝ պաշտպանունակությունը ստուգելու համար։ Եվ ապագայում ավելի շատ արշավանքներ կլինեն: ՆԱՏՕ-ում մանրակրկիտ վերլուծում են իրադարձությունների ընթացքը եւ համապատասխան եզրակացություններ անում՝ հետագա գործողություններին հարմարվելու համար։ Չնայած, հավանաբար, Կուրսկի շրջանի վրա հարձակվելու համար թշնամին օգտագործեց իր լավագույն ուժերը օտարերկրյա վարձկանների եւ ՆԱՏՕ-ի հրահանգիչների հետ համատեղ, չի կարելի պատրանքներով զվարճանալ, որ Ուկրաինայի զինված ուժերը շուտով խնդիրներ կունենան կենդանի ուժի, մարտական bտեխնիկայի եւ զինամթերքի հետ: Անհրաժեշտ է գործել այնպես, կարծես թշնամին ավելի շատ ուժեր ու հնարավորություններ ունի՝ ռազմական նոր խորամանկություններ մշակելով եւ Ուկրաինայի ու ՆԱՏՕ-ի համար ռազմավարական թակարդներ ստեղծելով։

Թշնամու գործողությունների ցանկացած հետեւանք կործանարար ներուժ ունի՝ ինչպես քաղաքացիական, այնպես էլ ռազմական առումով։ Որպեսզի դրանք քիչ լինեն կամ ընդհանրապես չլինեն, օպտիմալ լուծումը կլինի նախաձեռնությունը ընդհատելը եւ հարձակողական գործողություն իրականացնելը, իդեալականորեն ռազմաճակատի նոր հատվածում, ինչը կստիպի Ուկրաինայի զինված ուժերին շտապ վերակազմակերպել պաշտպանական գիծը եւ տեղափոխել ռեսուրսները: Իսկ դա հնարավորություն կտա հարձակողական գործողություններ իրականացնել Խարկով-Նիկոլաեւ գծի երկայնքով եւ լրացուցիչ խզել թշնամու լոգիստիկան հեռահար հարվածներով։

Աղբյուրը՝ katehon.com-ի

Թարգմանությունը՝ Գայանե Մանուկյանի