Դավիթ Բալայանը դատական համակարգի նախընտրելի թեկնածուն է․ «Հրապարակ»

«Հրապարակ» օրաթերթը գրում է․

«Սահմանադրական դատարանի դատավոր Արայիկ Թունյանի հրաժարականից հետո թափուր մնացած տեղը համալրելու հերթը դատական իշխանությանն է։ Հիշեցնենք, որ ՍԴ դատավորներից երեքն ընտրվում են հանրապետության նախագահի, երեքը՝ կառավարության, երեքը` Դատավորների ընդհանուր ժողովի առաջարկությամբ:

Փետրվարի 2-ին Դատավորների ընդհանուր ժողովում կընտրեն եւ խորհրդարանին կներկայացնեն ՍԴ դատավորի թեկնածուին, որին պետք է Ազգային ժողովն ընտրի: Մեր աղբյուրները հայտնում են, որ ՍԴ դատավոր դառնալու ցանկություն ունեն Երեւան քաղաքի առաջին ատյանի քրեական դատարանի դատավոր Դավիթ Բալայանը` ՍԴ նախկին անդամ Կիմ Բալայանի որդին, ինչպես նաեւ ՀՀ վճռաբեկ դատարանի քրեական պալատի դատավոր Դավիթ Խաչատուրյանը` Հակակոռուպցիոն կոմիտեի ղեկավար Սասուն Խաչատրյանի եղբայրը, ով 2023 թվականի հոկտեմբերի 25-ին է ԱԺ-ի կողմից ընտրվել դատավոր, իսկ հանրապետության նախագահի հոկտեմբերի 30-ի հրամանագրով անցել պաշտոնավարման, մինչ այդ էլ ԲԴԽ անդամ էր եւ որպես դատավոր պաշտոնավարելու փորձ չունի։ Այսինքն՝ ստացվում է, որ Խաչատուրյանն ընդամենը 3 ամիս վճռաբեկում պաշտոնավարելով՝ հիմա էլ ցանկանում է ՍԴ դատավոր դառնալ՝ թափուր թողնելով Վճռաբեկ դատարանի իր պաշտոնը։ Հիշեցնենք նաեւ, որ Դավիթ Խաչատուրյանը երկար տարիներ եղել է Սորոսի հիմնադրամի` «Բաց հասարակության հիմնադրամներ-Հայաստան» կազմակերպության խորհրդի նախագահը:

Դատական իշխանության մեր աղբյուրները հայտնում են, որ Բարձր դատարանի դատավորի պաշտոնին է հավակնում նաեւ Վարչական դատարանի դատավոր Արմեն Ներսիսյանը, ով դատավոր է նշանակվել 2021 թվականին, իսկ մինչ այդ աշխատել է Սահմանադրական դատարանում․ 1996-2021 թվականներին ՀՀ սահմանադրական դատարանի աշխատակազմի իրավախորհրդատվական ծառայության առաջատար մասնագետ, ապա գլխավոր մասնագետ, իրավախորհրդատվական ծառայության պետի տեղակալ, իրավախորհրդատվական ծառայության փորձագիտական վերլուծական բաժնի վարիչ, ապա իրավախորհրդատվական ծառայության պետն է եղել:

Դատավորների շրջանում խոսվում է, որ Վերաքննիչ վարչական դատարանի դատավոր Լիանա Հակոբյանը եւս ցանկանում է առաջադրվել։ Հակոբյանը նույնպես նախկինում աշխատել է Սահմանադրական դատարանում՝ 1996-2013 թթ․, նախ 1996-2003 թթ․ աշխատել է ՍԴ-ում՝ որպես աշխատակազմի քարտուղարության ընդհանուր բաժնի առաջին կարգի մասնագետ, ապա` դատավորի օգնական: 2003-2013 թթ․ աշխատել է ՍԴ աշխատակազմի իրավախորհրդատվական ծառայության (վարչության) պետ:

Դատական իշխանությունից մեզ փոխանցեցին, որ իշխանությունների թեկնածուն Դավիթ Խաչատուրյանն է, եւ Կարեն Անդրեասյանն ամեն ինչ անելու է, որ նա ընտրվի, թեեւ նրանք Արմեն Ներսիսյանին էլ վատ թեկնածու չեն համարում, քանի որ եթե նա դառնա ՍԴ դատավոր, ապա բացառվում է, որ իշխանություններին դեմ գնա։ Մեր աղբյուրն ասաց, որ դատավորների զգալի մասը՝ հատկապես քրեական մասնագիտացմամբ, պատրաստվում է Դավիթ Բալայանին ընտրել, քանի որ նա ոչ միայն հեղինակավոր դատավոր է, այլեւ որպես անձ բարձր հեղինակություն ունի համակարգում։ Դավիթ Բալայանը, հիշեցնենք, այն դատավորն է, ով 2018 թվականին, երբ Նիկոլ Փաշինյանի հրամանով ապօրինի շրջափակվել էին դատարանները, փորձում էր պատուհանից ներս մտնել իր աշխատավայր, սակայն նրան նիկոլական ցուցարարները վայր էին գցել։

Թեմայի առնչությամբ զրուցել ենք Բարձրագույն դատական խորհրդի նախկին նախագահ Ռուբեն Վարդազարյանի հետ՝ ի՞նչ կարող է ասել թեկնածուների եւ, առհասարակ, այս գործընթացի մասին։ Վարդազարյանը նախընտրեց թեկնածուներից միայն մեկի մասին կարծիք հայտնել։ «Իմ կարծիքով, իմ համոզմամբ՝ միակ թեկնածուն, որն արժանի է գնալ Սահմանադրական դատարան՝ ե՛ւ իրավական գիտելիքներով, ե՛ւ որպես անկախ դատավոր, ե՛ւ որպես մարդ, ե՛ւ որպես հայ, ե՛ւ որպես հայրենասեր մարդ, Դավիթ Բալայանն է, մնացածի մասին չեմ էլ ուզում կարծիք հայտնել, բայց, ցավոք սրտի, հավանականությունը, որ այսօրվա գործող իշխանությունները թույլ կտան, որ Դավիթ Բալայանն ընտրվի, շատ ցածր է»,- պատասխանեց Վարդազարյանը։

Հարցրինք՝ նկատի ունի, որ Ազգային ժողո՞վը Բալայանին չի ընտրի, թե՞ Դատավորների ընդհանուր ժողովը։ «Ես կարծում եմ, որ ճնշումներ են լինելու դատավորների վրա, որպեսզի Ձեր ասած երեքից որեւէ մեկին ընտրեն դատավորները՝ բացառությամբ Դավիթ Բալայանի։ Դրա համար կատարվելու է շատ լուրջ աշխատանք, դատավորներին համոզելու են, հորդորելու են, վախեցնելու են, ճնշելու են, որ Դավիթ Բալայանին չընտրեն Սահմանադրական դատարանում: Սկզբունքային մարդ գործող իշխանություններին պետք չէ»,- պատասխանեց Վարդազարյանը։

ԲԴԽ նախկին նախագահից հետաքրքրվեցինք նաեւ, թե ինչ կնշանակի, եթե Դատավորների ընդհանուր ժողովը, այնուամենայնիվ, ընտրի Դավիթ Բալայանին, կարո՞ղ ենք ասել, որ դատավորները հերթական անգամ դեմ գնացին իշխանությունների ցանկություններին։ Վարդազարյանը պատասխանեց․ «Եթե Դատավորների ընդհանուր ժողովն ընտրեց Դավիթ Բալայանին, ապա դա կնշանակի, որ դատական իշխանությունը դեռ կյանքի նշույլներ ունի, որ դատական իշխանությունը դեռ չի կորցրել պայքարելու իր ունակությունը, դա կնշանակի, որ հույսը կորսված չէ»։
Հիշեցնենք, որ Արայիկ Թունյանի լիազորությունները դադարել են հունվարի 4-ին՝ Եվրասիական տնտեսական միության դատարանի դատավոր ընտրվելու կապակցությամբ։ Եթե օրենքով սահմանված ժամկետում ՍԴ նոր դատավոր չի ընտրվում, ապա քվեարկությունից հետո մեկամսյա ժամկետում իրավասու մարմինն առաջադրում է դատավորի նոր թեկնածու։ Ի դեպ, հենց Ազգային ժողովը պետք է վիրավորվի, որ իր ընտրած` իր վստահությունը ստացած անձը` Դավիթ Խաչատուրյանը, ընդամենը 3 ամիս պաշտոնավարելով նորից գալիս է ԱԺ` այլ պաշտոնի ընտրվելու համար` դրանով արհամարհելով ԱԺ մեծամասնության քվեն»։