Հայոց ցեղասպանությունը հերքած ժողովրդից ի՞նչ ակնկալիք կարող ենք ունենալ. հարցազրույց՝ թուրք գրողի հետ

«Ակօս»-ի լրագրող Ֆերդա Բալանջարը թուրք գրող Փերիհան Մադենի հետ Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ հարցազրույց է վարել:

Հարցազրույցը՝ հատվածաբար:

-Առերեսում ասելիս մեր մտքով առաջինն անցնում է 1915 թվականի Հայոց ցեղասպանությունը: Թուրքիայի «առերեսման արկածներում» Հայոց ցեղասպանության դերը ո՞րն է:

-Թուրքերենում մի լավ բառ կա, որը հաճախ թարգմանում են որպես պարզություն (հասարակ), սակայն այդ բառը, իմ կարծիքով, այնքան էլ պարզություն չի նշանակում: Հայոց ցեղասպանությունը հերքելու անամոթությունը այդ բառի բացատրությունը կարող է լինել: Իրականում, այս մասին աղջիկս մի շատ իմաստուն խոսք է ասել: Մի օր, երբ, ինչ-որ բանից վրդովված, դժգում էի, թե՝ «ինչո՞ւ չեն հասկանում, ինչո՞ւ չեն տեսնում», աղջիկս ասաց. «Մայրի'կ, Հայոց ցեղասպանությունը չճանաչած, չընդունած մարդկանցից ի՞նչ ես ակնկալում»: Իրոք, այս ճշմարտությունը հերքած ազգի զավակներից ի՞նչ ակնկալիք մենք կարող ենք ունենալ: Սա նման է գետնին ընկած դիակի վրայով մեքենայով անցնելուն: Մենք այդ դին թաղում, ապա՝ իբր սգում ենք: Առերեսման ժամանակաշրջանում Թուրքիայի մշտական հարցն է եղել Ցեղասպանության հերքումը:

-2015-ից ի՞նչ ակնկալիք ունեք: Ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցին Թուրքիան կառերեսվի՞ Հայոց ցեղասպանության հետ:

-Իմ կարծիքով՝ գնալով դեպի վատն ենք գնում: Թե' Էրդողանի կուսակիցները, թե' քեմալականները իրենց մեջ եղած վատությունն ի հայտ բերեցին և եղածից էլ ավելի վատթարացրեցին վիճակը: Երկուսի մոտ էլ ատելության և ոխի զգացումը կրկնապատկվեց: Այս իսկ պատճառով նման առերեսման հավանականություն ես չեմ տեսնում: Եվ համոզված եմ` նման բան տեղի չի ունենա այնքան ժամանակ, քանի դեռ երկու կողմերի մտածելակերպում «երկրաշարժ» չի եղել: Հայկական հարցը մեր կյանքում մի մեծ սև անցք է: Մենք չենք կարող առաջ գնալ, քանի դեռ այդ անցքը չենք փակել:

Թարգմանությունը՝ Արազ Գայմագամյանի