Իմ գոր­ծու­նե­ու­թյան հիմ­քում եղել եւ մնում է անձ­նա­կան օրի­նա­կը. Սեյրան Օհանյան

Հարցազրույց ՀՀ պաշտպանության նախարար Սեյրան Օհանյանի հետ:

- Ու­զում եմ մի­ան­գա­մից սկսել 1988 թվա­կա­նից, երբ Ար­ցա­խյան շար­ժու­մը սկսվեց: Այդ ժա­մա­նակ Դուք, եթե չեմ սխալ­վում, Ստե­փա­նա­կեր­տում խորհր­դա­յին բա­նա­կի գու­մար­տա­կի հրա­մա­նա­տար էիք` մա­յո­րի  աս­տի­ճա­նով:

- 1988 թվա­կա­նին ես Գեր­մա­նի­ա­յի Դաշ­նու­թյու­նում տե­ղա­կայ­ված սո­վե­տա­կան զո­րախմ­բում վաշ­տի հրա­մա­նա­տար էի: Հու­լիս ամ­սին տե­ղա­փոխ­վե­ցի մեր` հա­րավ­կով­կա­սյան  օկ­րու­գը, որ­տե­ղից ինձ ու­ղար­կե­ցին Կի­րո­վա­բադ: Այն­տե­ղի զո­րա­մա­սում մեկ շա­բաթ մնա­ցի: Եվ քա­նի որ  այն­պի­սի ստո­րա­բա­ժա­նում էին ինձ  տվել, որ ո'չ տեխ­նի­կա ու­ներ, ո'չ էլ զո­րա­կազմ, (դրանք մի­այն թղթի վրա էին), խնդրե­ցի ինձ տե­ղա­փո­խել Ստե­փա­նա­կերտ: Ծա­ռա­յու­թյունս շա­րու­նա­կե­ցի Ստե­փա­նա­կեր­տում: Վաշ­տի հրա­մա­նա­տար էի: Ութ  ամիս հե­տո դար­ձա գու­մար­տա­կի հրա­մա­նա­տա­րի տե­ղա­կալ, մեկ տա­րի անց` գու­մար­տա­կի հրա­մա­նա­տար:

- Երբ սկսվեց Ար­ցա­խի  ազա­տագ­րա­կան պայ­քա­րը, լի­նե­լով  խորհր­դա­յին բա­նա­կի բարձ­րաս­տի­ճան  զին­վո­րա­կան, ան­մասն չմնա­ցիք   պայ­քա­րից եւ նա­եւ Ձեր ջան­քե­րի շնոր­հիվ կազ­մա­վոր­վեց  Պաշտ­պա­նու­թյան բա­նա­կը: Դժվար չէ՞ր լի­նել այն­տեղ եւ այս­տեղ:
- Դժվար էր, որով­հե­տեւ եր­կու ճա­կա­տով պետք էր աշ­խա­տել: Նախ` պետք էր  լավ ծա­ռա­յել  խորհր­դա­յին բա­նա­կում, որ չտե­ղա­փո­խե­ին այդ զո­րա­մա­սից. մի պահ որո­շում եղավ,  բո­լոր հա­յե­րին զո­րա­մա­սից տե­ղա­փո­խել: Եթե տե­ղա­փո­խե­ին, մենք չէ­ինք կա­րո­ղա­նա­լու  օգ­տա­կար լի­նել եւ պաշտ­պա­նել խա­ղաղ բնակ­չու­թյա­նը: Մի կող­մից` սա, մյուս կող­մից էլ, իհար­կե, ընդ­հա­տա­կյա հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյու­նը  նոր կազ­մա­վոր­վող ջո­կատ­նե­րի, կա­մա­վո­րա­կան ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րի հետ, նրանց  զենք-զնամ­թեր­քով աջակ­ցելը: Մի ու­րիշ կող­մից էլ` որ­պես հայ էր դժվար, որ, զին­վո­րա­կան լի­նե­լով, ու­նես քո ձեռ­քի տակ բա­վա­կա­նին մեծ  հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներ, պա­շար, բայց չես կա­րո­ղա­նում օգ­տա­գոր­ծել եւ աջակ­ցել քո իսկ ժո­ղովր­դին, հայ­րե­նի­քին: Բայց մենք կա­րո­ղա­ցանք մեր կազ­մա­կերպ­վա­ծու­թյան, աշ­խա­տան­քի շնոր­հիվ իրա­վի­ճակն այն­պես աշ­խա­տեց­նել, որ, նաեւ խորհր­դա­յին բա­նա­կի մեր զո­րա­մա­սի ղե­կա­վա­րու­թյան մոտ հար­գանք ու­նե­նա­լով, կա­րո­ղա­ցանք ե'ւ  ընդ­հա­տա­կյա ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րի աշ­խա­տան­քին մաս­նակ­ցել, ե'ւ զո­րա­մա­սի հրա­մա­նա­տա­րու­թյան հետ հա­մա­գոր­ծակ­ցել: Հրա­մա­նա­տա­նե­րը լավ մար­դիկ էին, նրանք տես­նում էին, թե ինչ վայ­րա­գու­թյուն­ներ են կա­տար­վում Ստե­փա­նա­կեր­տում,  ինչ­պես է այն ռմբա­կոծ­վում  Շու­շի­ից եւ հա­րե­ւան բար­ձունք­նե­րից: Մի քիչ ավե­լի հեշ­տա­ցավ, երբ զո­րա­մա­սի հրա­մա­նա­տա­րու­թյան վրդով­մուն­քը հա­սավ գա­գաթ­նա­կե­տին: Շատ դեպ­քե­րում նույ­նիսկ իմ են­թա­կա­նե­րը մո­տե­նում էին ինձ եւ առա­ջար­կում, որ գու­մար­տա­կից զի­նամ­թեր­քը ծածուկ տանք ժո­ղովր­դին, որ  ու­նե­նա ինք­նա­պաշտ­պան­վե­լու հնա­րա­վո­րու­թյուն:

 - Վերջերս  հե­ռուս­տա­տե­սու­թյամբ ցու­ցադ­րե­ցին ար­խի­վա­յին կադ­րեր, որ­տեղ նա­եւ Դուք էիք` շատ երի­տա­սարդ, նստած քար­տեզ­նե­րի դի­մաց, պատ­րաստ­վում  էիք  մար­տա­կան գո­ծո­ղու­թյուն­նե­րի: Երբ  նա­յում եք այդ կադ­րե­րը ի՞նչ զգա­ցում եք ու­նե­նում:
- Նա­խե­ւա­ռաջ ասեմ, որ ես այդ­պի­սի կադ­րեր շատ չու­նեմ, որով­հե­տեւ ժա­մա­նակ չի եղել նկա­րա­հան­վե­լու: Մեկ-եր­կու կադ­ր, ի տար­բե­րու­թյուն շա­տե­րի, որ հա­տուկ օպե­րա­ցի­ա­ների եւ նա­խա­պատ­րաս­տա­կան փու­լե­րում նկա­րա­հան­վել են: Հիմ­նա­կա­նում Ձեր նշած ար­խի­վա­յին կադ­րե­րը շտա­բի օպե­րա­ցի­ա­ներ պլա­նա­վո­րե­լու ժա­մա­նակ էր: Իհար­կե, այ­սօր, երբ տես­նում եմ այդ կադ­րե­րը նախ հի­շում եմ մեր երի­տա­սար­դու­թյու­նը, նաեւ,  թե ինչ­պի­սի ճա­նա­պարհ ենք ան­ցել: Այն դժվա­րու­թյուն­նե­րով լի է եղել եւ տե­ւել է եր­կար: Որ­քան էլ խո­սենք Ար­ցա­խյան գո­յա­պայ­քա­րի մա­սին, քիչ թե շատ 20 տա­րի անցկաց­րել եմ Ար­ցա­խում: 88 թվա­կա­նին եղել եմ 26 տա­րե­կան եւ  մին­չեւ 2007 թվա­կա­նը եղել եմ Ար­ցա­խում: Հպար­տու­թյուն է ինձ հա­մար եւ  պա­տիվ, որ իմ` զին­վո­րա­կանի մաս­նա­գի­տու­թյամբ, ամեն ինչ արել եմ հայ­րե­նի­քիս պաշտ­պա­նու­թյան հա­մար, որ  նպաս­տել եմ ինք­նա­պաշտ­պա­նա­կան ու­ժե­րի կազ­մա­վոր­ման աշ­խա­տանք­նե­րին: Ոչ բո­լոր կադ­րա­յին սպա­նե­րը մտան այդ ամե­նի մեջ: Որոշ­նե­րը, ինչ-որ վե­րա­բեր­մուն­քից վի­րա­վոր­վե­ցին, գնա­ցին, որոշ­նե­րը փորձում էին ծա­ռա­յել ոչ առա­ջին գծում: Ես ինձ հա­մար մի բան նշե­ցի, որ եթե քա­ղա­քա­ցի­ա­կան տար­բեր մաս­նա­գի­տու­թյուն­նե­րի տեր մար­դիկ զենք են վերց­րել եւ կե­նաց-մա­հու կռիվ են տա­լիս, ապա ին­չո՞վ պետք է զբաղ­վի այն անձ­նա­վո­րու­թյու­նը, ում  ողջ  կյան­քում  դա են  սո­վո­րեց­րել: Ես ան­վա­րան  մտա պայ­քա­րի եւ պա­տե­րազ­մի մեջ: Իմ գոր­ծու­նե­ու­թյան հիմ­քում եղել է անձ­նա­կան օրի­նա­կը:  Ես եր­բեք, ի տար­բե­րու­թյուն որոշ մարդ­կանց, ետ չեմ մնա­ցել կա­մա­վո­րա­կան պայ­քա­րից, առա­ջին գծում կռվե­լուց: 

- Գո­յու­թյուն  ու­նի «թշնա­մուն ճա­նա­չե­լու օրենք» հաս­կա­ցու­թյու­նը: Մեր սպա­յա­կազ­մը, բա­նա­կը որ­քա­նո՞վ  են տի­րա­պե­տում այդ օրեն­քին և  ճա­նա­չում թշնա­մուն: 
-Բա­նակն այժմ նոր զար­գաց­ման ռազ­մա­վա­րա­կան փու­լում է, որ­տեղ ու­րույն տեղ ու­նի բա­նա­կի հե­տա­խու­զու­թյու­նը: Մեր բա­նա­կի առանձ­նա­հատ­կու­թյու­նե­րից մեկն այն է, որ ի սկզբա­նե բո­լոր կա­մա­վո­րա­կան ջո­կատ­նե­րը զբաղ­վել են հե­տա­խու­զու­թյամբ, եւ այն զար­գա­ցած է: Եվ եթե հե­տա­խու­զու­թյու­նը զար­գա­ցած է իր բո­լոր ուղ­ղու­թյուն­նե­րով, ապա մենք քաջ տի­րա­պե­տում ենք, թե այ­սօր հա­կա­ռա­կորդն ինչ ու­նի, ին­չով է զբաղ­ված եւ որ­քան է նրա պատ­րաստ­վա­ծու­թյան մա­կար­դա­կը: Ես միշտ ասել եմ եւ կրկնում եմ, որ չպետք է քա­նա­կա­կան առա­վե­լու­թյու­նից վա­խե­նանք, որով­հե­տեւ այն ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի ժա­մա­նակ վճռո­րոշ  չէ: Վճռո­րոշ է պատ­րաս­տու­թյան մա­կար­դա­կը, ոգին: Այ­սօր, իհար­կե, նրանք զին­վում են, հա­կա­ռա­կոր­դին թե­րագ­նա­հա­տել պետք չէ, բայց գտնում եմ, որ մենք հետ չենք մնում մարդ­կա­յին գոր­ծո­նի զար­գաց­ման ուղ­ղու­թյամբ: Բա­ցի դրա­նից` ամեն օր զին­վոր­նե­րը, մեր քա­ջա­րի տղա­նե­րը, առնչ­վում են հա­կա­ռա­կոր­դի հետ` դեմ առ դեմ խրա­մատ­նե­րում կանգ­նած, եւ տես­նում են նրանց պատ­րաստ­վա­ծու­թյան մա­կար­դա­կը ու միշտ պար­տադ­րո­ղի դե­րում են: Չի եղել փորձ նրանց կող­մից, որ մենք բազ­մա­կի ան­գամ չպատ­ժենք, եւ եթե անհ­րա­ժեշտ է` կան­խար­գե­լենք թե­կուզ հենց իրենց դաշ­տում, իրենց տա­րած­քում: Մենք նրանց տե­սել ենք նա­եւ պա­տե­րազ­մի ժա­մա­նակ: Իհար­կե, եղել են բրի­գա­դ­ներ, որ, իրոք, մեր դեմ կռվել են, ի տար­բե­րու­թյուն շատ շա­տե­րի, որ չեն դի­մադ­րել: Մենք էլ ու­նե­ցել ենք կո­րուստ­ներ, նա­հան­ջել ենք, նո­րից հա­կագ­րոհ­ներ կազ­մա­կեր­պել, կազ­մա­վո­րել եւ մեր դիր­քե­րը վե­րագ­րա­վել: Այն­պես որ` մենք ճա­նա­չում ենք մեր հա­կա­ռա­կոր­դին:  Պար­զա­պես թիվն է ավե­լա­ցել, ու­նի աճ, բայց մեր ոգուն, զին­ծա­ռա­յող­նե­րին, մի­ջազ­գա­յին վար­կին զի­ջում են:

- Բազ­մա­թիվ ռազ­մա­կան փոր­ձա­գետ­նե­րի կար­ծիք­ներ, գնա­հա­տա­կան­ներ են հնչել հայ­կա­կան բա­նա­կի մար­տու­նա­կու­թյան վե­րա­բե­րյալ: Կա՞, ար­դյոք, գնա­հա­տա­կան, որ դեռ չի հնչել, եւ եթե Դուք գնա­հա­տեք, ինչ­պե՞ս կգնա­հա­տեք եւ ար­դյո՞ք կհնչեց­նեք այդ գնա­հա­տա­կա­նը:
- Կար­ծում եմ, որ իրենք` մի­ջազ­գա­յին կազ­մա­կեր­պու­թյու­ննե­րը, այն­պի­սի մաս­նա­գի­տա­կան վար­պե­տու­թյուն ու­նեն, որ ամ­բող­ջու­թյամբ են գնա­հա­տում մեր բա­նա­կը եւ մեր բա­նա­կի հիմք կազ­մող զին­վոր­նե­րի պատ­րաստ­վա­ծու­թյան մա­կար­դա­կը, օրըս­տօ­րե ար­դի­ա­կա­նաց­վող, թար­մաց­վող սպա­ռա­զի­նու­թյուն­նե­րը, գու­մա­րած դրան` թե' ՆԱ­ՏՕ-ի, թե' մեր ու ՀԱՊԿ շրջա­նակ­նե­րում կազ­մա­կերպ­վող զո­րա­վար­ժու­թյուն­նե­րը, առա­ջին գծի ամ­րու­թյու­նը, ին­ժե­նե­րա­կան կա­ռույց­նե­րի ամ­րու­թյու­նը, որով փոր­ձում ենք պայ­ման ստեղ­ծել պար­տադ­րե­լու, որ մար­տա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­ներ չսկսեն: Այ­սօր Ար­ցա­խում ստեղծ­ված պաշտ­պա­նա­կան կա­ռույց­նե­րը թույլ չեն տա այ­սօր­վա ռազ­մա­գի­տու­թյան պա­հանջ­նե­րին հա­մա­պա­տաս­խան լայ­նա­մասշ­տաբ մար­տա­կան գոր­ծո­ղությ­ուն­ներ սկսել: Մի­գու­ցե նրանք չեն բնու­թագ­րել այն­պես, ինչ­պես մենք կբնու­թագ­րե­ինք: Չենք բնու­թա­գրել եւ այ­սօր էլ քիչ ենք ծա­նո­թաց­նում մեր հա­սա­րա­կու­թյա­նը մեր հրա­մա­նա­տա­րին, եւ հա­ճախ մի­այն բա­ցա­սա­կան երե­ւույթ­ներն են տա­րած­վում, բայց մեր հրա­մա­նա­տարն ու զին­վո­րը, քթից արյուն գա­լով, պաշտ­պա­նում են եր­կի­րը: Բա­նա­կում,  մեծ կա­ռույց լի­նե­լով, ու­զես, թե չու­զես, լի­նում են  թե' անվ­տան­գու­թյան կան­ոն­նե­րի խախտ­մամբ պայմանավորված պա­տա­հար­ներ, թե' մի­ջանձ­նա­յին հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րով պայ­մա­նա­վոր­ված  մի­ջա­դե­պեր:

- Պա­տա­հար­նե­րը երե­ւի նվա­զում  են, բայց  ոչ` մի­ջանձ­նա­յին եւ կա­նո­նադ­րա­կան հար­աբե­րու­թյուն­նե­րով պայմանավորված:
- Մեր բա­նա­կում ար­տա­կարգ պա­տա­հար­նե­րը տե­ղի են ու­նե­նում մի քա­նի պատ­ճառ­նե­րով: Առա­ջի­նը` զին­վոր­նե­րի պատ­րաստ­վա­ծու­թյան մա­կար­դա­կից ել­նե­լով` անվ­տան­գու­թյան կա­նոն­նե­րի խախ­տում, ին­չու չէ, նա­եւ զեն­քի հետ վար­վե­լու կամ  ա­ռա­ջին գծում մար­տա­կան հեր­թա­պա­հու­թյան ժա­մա­նակ: Երկ­րոր­դը` մի­ջանձ­նա­յին հա­րա­բե­րու­թյուն­ներն են: Գի­տե՞ք, թե ինչ է բա­նա­կը` տղա­մարդ­կանց մեծ թիվ, երի­տա­սարդ ավյուն, ինք­նա­հաս­տատ­ման պա­հեր: Ու­զես, թե չո­ւե­զես, մի­ջանձ­նա­յին հարա­բե­րու­թյուն­նե­րում լի­նում են խախ­տում­ներ, վե­ճեր, ծեծկռ­տուք­ներ, որ հանգեցնում են  հան­ցա­գոր­ծու­թյան: Այդ ուղ­ղու­թյամբ աշ­խա­տանք­ներ տա­նում ենք: Զո­րա­մա­սե­րում ստեղծ­ված են մաս­նա­գի­տա­կան հանձ­նա­ժո­ղով­ներ, որոնք պայ­քա­րում են ինք­նա­խեղ­ման դեմ, մաս­նա­գի­տա­կան կա­նոն­նե­րի պահ­պան­ման հա­մար, մաս­նա­գի­տա­կան գնա­հա­տա­կան եւ հրա­մա­նա­տա­րին ճիշտ աշ­խա­տե­լու ուղ­ղու­թյուն են տա­լիս: Հիմ­նա­վոր աշ­խա­տանք­ներ ենք տա­նում մի­ջանձ­նա­յին հա­րա­բե­րու­թյու­ննե­րը կար­գա­վո­րե­լու ուղ­ղու­թյամբ: Մենք հա­սել ենք մի­նի­մու­մին, եւ  որո­շա­կի փո­փո­խու­թյուն­ներ են պետք, որ ար­տա­կարգ պա­տա­հար­նե­րը քչա­նան:

Բա­նա­կում ազ­գա­յին գա­ղա­փա­րա­խո­սու­թյան եւ ազ­գա­յին ավան­դույթ­նե­րի ներդր­մամբ մենք ու­զում ենք ավե­լի կա­տա­րե­լա­գոր­ծել արա­տա­վոր երե­ւույթ­նե­րի դեմ պայ­քա­րը: Դա մարդ­կա­յին հա­րա­բե­րու­թյուն­ներն են, որով­հե­տեւ ոգին առանց մարդ­կա­յին հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի եր­բեք չի ձե­ւա­վոր­վի: Դա հրա­մա­նա­տա­րի անձ­նա­կան օրի­նակն է, դա զին­ծա­ռա­յող­նե­րի` գի­տակ­ցա­բար են­թարկ­վելն է հրա­մա­նա­տար­նե­րին, նա­եւ հա­սա­րա­կու­թյան լայն խա­վե­րի ընդգր­կումն է բա­նա­կում դաս­տի­ա­րա­կու­թյան իրա­կա­նաց­ման գործում: Ես այս­պի­սի խնդիր եմ դրել, որ հայ­րե­նի­քի պաշտ­պա­նը ձե­ւա­վոր­վում է հենց ծնված օրից` ըն­տա­նի­քում: Դրա հա­մար մենք պատ­րաստ ենք ներ­կա­յու­թյուն ունենալ թե' ըն­տա­նի­քում, թե' ման­կա­պար­տե­զում, թե' դպրո­ցում: Հի­մա լայն կեր­պով ընդ­լայ­նում ենք մեր աշ­խա­տանք­նե­րը ռազ­մա­հայ­րե­նա­սի­րա­կան պատ­րաստ­վա­ծու­թյան ուղ­ղու­թյամբ: Մի­այն ազ­գա­յին գա­ղա­փա­րա­խո­սու­թյան, ավան­դույթ­նե­րի լայն ներդ­րու­մը կլա­վաց­նի կար­գա­պա­հու­թյու­նը զին­ված ու­ժե­րում: Հիմ­նա­կա­նում մենք ու­զում ենք վերջ տալ այն խախ­տում­նե­րին, որոնք մի­ջանձ­նա­յին հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի ար­դյուն­քում են եւ վերջ տալ, պայ­քար մղել քա­ղա­քա­ցի­ա­կան  կյան­քից բա­նակ ներ­խու­ժող վատ երե­ւույթ­նե­րի դեմ:  

Ես բա­նա­կում  ար­գե­լել եմ, եր­կու ար­տա­հայ­տու­թյուն, որ հա­ճախ լսում ենք: Մե­կը,  երբ ասում են` դե բո­լոր բա­նակ­նե­րում էլ այդ­պես են լի­նում:  Ոչ, մենք այլ բա­նակ ենք, ազ­գա­յին բա­նակ ենք եւ պետք է այն­պես անենք, որ մեր ազ­գա­յին բա­նա­կում այդ­պի­սի դեպ­քեր  չլի­նեն: Երկ­րորդ` ասում են, որ բա­նա­կը հա­սա­րա­կու­թյան հա­յե­լին է, եւ կար­ծես թե այդ բա­ռե­րը ասե­լով` մենք ինք­ներս մեզ ար­դա­րաց­նում ենք, երբ պա­տա­հա­րներ են լի­նում: Բա­նա­կում, որը, լի­նե­լով զին­վո­րա­կան ռե­ժի­մա­յին, կա­ղա­պար­ված կա­ռույց, որ­տեղ կա­րգա­պա­հու­թյուն կա, որ­տեղ կա հրա­մա­նա­տա­րա­կան ուղ­ղա­հա­յաց են­թարկ­վա­ծու­թյուն, ավե­լի հեշտ է արա­տա­վոր երե­ւույթ­նե­րի դեմ պայքարել քան քա­ղա­քա­ցի­ա­կան հա­սա­րա­կու­թյան մեջ: Իհար­կե, այդ ամե­նը եթե լի­նի, մենք կբարձ­րաց­նենք զին­ծա­ռա­յող­նե­րի պատ­րաստ­վա­ծու­թյու­նը, զին­վո­րա­կան վար­պե­տու­թյան մա­կար­դա­կը, եւ կնվա­զ­են անվ­տան­գու­թյան կա­նոն­նե­րի խախտ­մամբ ար­տա­կարգ պա­տա­հար­նե­րը: 

- Պա­րո'ն նա­խա­րար, Ձեր զին­վո­րա­կան կեն­սագ­րու­թյան մեջ ամե­նա­դա­ռը եւ ամե­նա­լու­սա­վոր օրը:
- Հպարտ եմ, որ ինձ բախտ է վի­ճակ­վել ծա­ռա­յել հայ­կա­կան բա­նա­կում, լի­նել Ղա­րա­բա­ղի պաշտ­պա­նու­թյան բա­նա­կի հրա­մա­նա­տար, եր­րորդ նա­խա­րարն եմ եղել, գլխա­վոր շտա­բի վե­ցե­րորդ պե­տը եւ ՀՀ ԶՈւ 8-րդ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րը: Դրա­նից ավելի մեծ հպար­տու­թյուն եւ եր­ջան­կու­թյուն մար­դու հա­մար, որ ձգտում է հայ­րե­նի­քին ծա­ռա­յել, չի լի­նի: Իսկ դրվա­գա­յին առու­մով Շու­շիի ազա­տագ­րու­մը, ընդ որում` փայ­լուն կեր­պով կազ­մա­կեր­պեց օպե­րա­ցի­ան, եւ մեր զին­վո­րի, մեր հրա­մա­նա­տա­րի շնորհ­քի, վար­պե­տու­թյան շնոր­հիվ մենք հա­սանք հաղ­թա­նա­կի: Ամե­նա­դա­ռը օրե­րը` երբ մար­տա­կան ըն­կեր­ներ եմ կորց­րել: Այդ օրե­րը  ամե­նա­դառն օրերն են, թեեւ հաս­կա­նում եմ, որ եթե նրանց անձն­վեր պայ­քարն ու անձ­նա­զո­հու­թյու­նը չլի­ներ, մենք չէ­ինք կա­րող հաս­նել հաղ­թա­նա­կի: Մենք այն­պի­սի հրա­մա­նա­տար­ներ ենք կորց­րել, որոնք եթե այ­սօր  մեզ հետ լի­նե­ին, ավե­լի մեծ ար­դյուն­քի կհաս­նե­ինք:

- Եթե զին­վո­րա­կան չլի­նե­իք, ի՞նչ մաս­նա­գի­տու­թյուն կընտ­րե­իք:
- Մեր տա­նը զին­վո­րա­կան չի եղել, իմ ծնող­նե­րը ու­սու­ցիչ­ներ են, ման­կա­վար­ժի ըն­տա­նի­քում եմ դաս­տի­ա­րակ­վել: Մի պահ ու­զում էի ման­կա­վարժ դառ­նալ, հե­տո որո­շե­ցի դառ­նալ զին­վո­րա­կան: Ծնող­ներս ասում էինª` մենք ման­կա­վարժ ենք, դու այլ մաս­նա­գի­տու­թյուն ընտ­րի: Եվ ընտ­րե­լով զին­վո­րա­կա­նի մաս­նա­գի­տու­թյու­նը` ես տե­սա, որ այն ոչն­չով չի տար­բեր­վում ման­կա­վար­ժի աշ­խա­տանք­ից: Մեր աշխա­տան­քի հիմ­քը ու­սում­նա­դաս­տի­ա­րակ­չա­կան աշ­խա­տանք­ներն են: 

- Ազատ ժա­մա­նակ ին­չո՞վ եք զբաղ­վում:
- Եթե ազատ ժա­մա­նակ ու­նե­նում եմ, այս­տեղ` իմ աշ­խա­տա­սե­նյա­կում, զբաղ­վում եմ ըն­թեր­ցա­նու­թյամբ, հատ­կա­պես` զին­վո­րա­կան գրա­կա­նու­թյուն եմ ըն­թեր­ցում: Նժդեհ եմ շատ կար­դում: Սի­րում եմ սպոր­տով զբաղ­վել. լո­ղով եմ զբաղ­վում:  Տա­նը զբաղ­վում եմ ընտա­նի­քով, երե­խա­նե­րի դաս­տի­ա­րա­կու­թյամբ:

- Որ­պես նա­խա­րար եւ զին­վո­րա­կան ի՞նչ կմաղ­թե­իք հայ զին­վո­րին ու բա­նա­կին:
- Նա­խե­ւա­ռաջ` մեր զին­ծա­ռա­յող­նե­րին ցան­կա­նում եմ անձ­նա­կան առող­ջու­թյուն եւ եր­ջան­կու­թյուն: Ու­զում եմ, որ զին­ծա­ռա­յող­նե­րի հա­րա­զատ­ներն ու ծնող­նե­րը հպարտ լի­նեն, որ իրենց որ­դի­նե­րը Հա­յոց բա­նա­կի կազ­մա­վոր­ման եւ պե­տա­կա­նու­թյան այս կամ այն ժա­մա­նա­կա­հատ­վա­ծում իրենց ներդ­րումն են ու­նե­ցել հայ­կա­կան բա­նա­կի մար­տու­նա­կու­թյան բարձ­րաց­ման գոր­ծում: Պար­զա­պես մարդ­կա­յին առու­մով շնոր­հա­կալ եմ եւ մին­չեւ գե­տին խո­նար­հվում եմ մեր զին­վո­րի եւ սպա­յի առ­ջեւ, որ այս ծանր պայ­ման­նե­րում ծա­ռա­յում են եւ բարձ­րաց­նում են բա­նա­կի մար­տու­նա­կու­թյու­նը: Մաղ­թում եմ անվ­տանգ ծա­ռա­յու­թյուն:

Հար­ցազ­րույ­ցը`  Հա­րու­թյուն Հա­րու­թյու­նյա­նի

«Ան­դի­ն» հան­դես