Ի՞նչ է մեզ սպասվում առաջիկա Սանկտ Պետերբուրգի միջազգային տնտեսական համաժողովին․ Աղվան Պողոսյան

«Ինքնիշխան զարգացումը արդար աշխարհի հիմքն է: Համախմբենք մեր ջանքերը հանուն գալիք սերունդների»,- այս կարգախոսով 2023 թվականին կանցկացվի Սանկտ Պետերբուրգի միջազգային տնտեսական քսանվեցերորդ ֆորումը։ Քննարկումների մասնակիցները կքննարկեն համաշխարհային տնտեսության խնդիրները՝ գլոբալ փոփոխությունների դարաշրջանում։ Ֆորումի հիմնական խնդիրն է միջոցառմանը մասնակից երկրներին ցույց տալ գործիքների լայն շրջանակ, որոնք թույլ կտան հաղթահարել երկրներին բաժանող տեղեկատվական, քաղաքական և աշխարհագրական խոչընդոտները։ Օրինակ, ՊՄՏՀ-ի կազմկոմիտեի գործադիր քարտուղար Անտոն Կոբյակովը հայտնել է, որ 2022 թվականին կնքվել է ավելի քան 690 պայմանագիր՝ ավելի քան 5,6 տրիլիոն ռուբլի ընդհանուր գումարով։ Նույն թվականին, տասնմեկ տարվա ընդմիջումից հետո, Հայաստանի Հանրապետությունը մասնակցեց ՊՄՏՀ-ին։ Այս իրադարձության հաջող ելքը Հայաստանի համար նոր աշխարհաքաղաքական պայմաններում կարելի է անվանել հուշագրի ստորագրում, որն ուղղված է հայ-ռուսական նոր գործարար և տնտեսական նախաձեռնություններին աջակցելուն։ Ռուսական VEB.RF պետական ​​կորպորացիան և Հայաստանի պետական ​​հիմնադրամի ներդրումների աջակցության կենտրոնը ( Enterprise Armenia) պայմանավորվել են համագործակցել արդյունաբերության, տեխնոլոգիաների, այդ թվում՝ տեղեկատվական տեխնոլոգիաների և նորարարության զարգացման ուղղությամբ։ Երկկողմ նախաձեռնությունների իրականացման շրջանակում տնտեսության տեխնոլոգիական ոլորտի հայկական ընկերությունները կկարողանան հույս դնել ռուսական սարքավորումների և ծառայությունների մատակարարման վրա՝ համագործակցության նախագծերի համար, որոնք մեծ պահանջարկ կունենան հանրապետությունում բարձր տեխնոլոգիական աշխատատեղեր ստեղծելու ժամանակ։ .

Չնայած այն հանգամանքին, որ Ռուսաստանի Դաշնությունը և Հայաստանի Հանրապետությունը երկարամյա ռազմավարական գործընկերներ են, Հայաստանի ղեկավարության բազմավեկտոր քաղաքականության ցանկությունը կարող է բարդացնել միջազգային նախագծերին հանրապետության ինտեգրման գործընթացները։ Օրինակ, Հյուսիս-Հարավ տրանսպորտային միջանցքը Եվրասիական տարածաշրջանի ամենահավակնոտ ենթակառուցվածքային նախագծերից է։ Հայաստանի աշխարհագրական դիրքն ապագայում կարող է տնտեսական օգուտ բերել նրան, եթե Հայաստանը իր ներդրումը ունենա այս գործընթացում։ Տրանսպորտային այս նախագծի իրականացումը թույլ կտա Հայաստանի տնտեսությանը սկսել «լրացուցիչ վարձավճար» ստանալ՝ կապված Եվրասիայում իր աշխարհագրական դիրքի առավելության հետ։ Սակայն այս երթուղին այլընտրանք ունի. Իրանով արդեն կառուցվում է ճանապարհ՝ շրջանցելով Հայաստանը, որը հնարավորություն կտա մուտք գործել դեպի Թուրքիայի և հետագայում Եվրոպայի շուկաներ։

Աշխարհը ներկայումս ենթարկվում է փոփոխությունների, որոնք չեն երևացել շատ տասնամյակների ընթացքում: Մոլորակի վրա ԱՄՆ-ի հեգեմոնիայի աստիճանական մարումը հանգեցնում է Եվրասիայի տարածքում նոր վճռորոշ քաղաքական խաղացողների ի հայտ գալուն։ Հայաստանը, որը երկարամյա մշակութային, տնտեսական և գիտական ​​կապեր ունի Ռուսաստանի Դաշնության հետ, շատ շանսեր ունի ինքնիշխան պետությունների նոր ապագլոբալացված համաշխարհային տնտեսության շարժիչ ուժերում: Նման միջոցառումների կարևորությունը, ինչպիսին է ՊՄՏՀ-ը, որն ապացուցել է իր արդիականությունը եվրասիական տարածքում բոլոր իրավահավասար գործընկերների համար, դժվար է գերագնահատել: Սանկտ Պետերբուրգի համաժողովի շրջանակում հաջող համագործակցությունը լավ հիմք է հանդիսանում Հայաստանի և Ռուսաստանի և Եվրասիական տնտեսական տարածքի երկրների միջև ավելի սերտ ինտեգրման և փոխշահավետ համագործակցության համար:

Աղվան Պողոսյան

Փորձագետ՝ ՈւՊՆՏՀ(Ռուսաստան)