կարևոր
2929 դիտում, 1 տարի առաջ - 2023-06-07 19:37
Քաղաքական

Ադրբեջանին կոչ ենք անում մշակել օրակարգ, որը կերաշխավորի ԼՂ հայ բնակչության իրավունքներն ու անվտանգությունը. ԵՄ

Ադրբեջանին կոչ ենք անում մշակել օրակարգ, որը կերաշխավորի ԼՂ հայ բնակչության իրավունքներն ու անվտանգությունը. ԵՄ

ԵԱՀԿ-ում և ՄԱԿ-ի Վիեննայի կառույցներում ԵՄ ներկայացուցչությունը հայտարարություն է տարածել Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն Բայրամովի այցի կապակցությամբ։  Հայտարարության մեջ հատուկ անդրադարձ կա նաև Լեռնային Ղարաբաղի  հիմնախնդրին և Հայաստան-Ադրբեջան հարաբերություններին:  

Ստորեւ ներկայացնում ենք հայտարարության տեքստը.

«Եվրամիությունը ջերմորեն ողջունում է ԱԳ նախարար Բայրամովին Մշտական խորհրդում և շնորհակալություն հայտնում այս ֆորումում իր ելույթի և անձնական ներգրավվածության համար։

Ադրբեջանը ԵՄ-ի համար կարևոր գործընկեր է. Մենք շահագրգռված ենք շարունակել և ամրապնդել մեր լավ համագործակցությունը, մասնավորապես էներգետիկայի, բարեփոխումների, առևտրի և ներդրումների ոլորտներում։

Կապը եւ էներգետիկան ԵՄ-ի Տնտեսական և ներդրումային ծրագրի առանցքային տարրերն են, որի նպատակն է մոբիլիզացնել Ադրբեջանում մինչև 2 միլիարդ եվրոյի զգալի պետական և մասնավոր ներդրումներ: Ադրբեջանը առանցքային դեր է խաղում կապի, Եվրոպան Կենտրոնական Ասիայի և նրա սահմաններից դուրս կապող Միջին միջանցքի զարգացման և էներգիայի աղբյուրների և տրանսպորտային ուղիների դիվերսիֆիկացման գործում, հատկապես Հարավային գազային միջանցքի միջոցով:

2022 թվականի հուլիսին Բաքվում ստորագրվել է Էներգետիկայի ոլորտում ռազմավարական գործընկերության մասին փոխըմբռնման հուշագիր։ Ավելին, ԵՄ-Ադրբեջան նոր համապարփակ համաձայնագրի շուրջ բանակցությունները շարունակվում են, և ԵՄ-ն հանձնառու է շարունակել բանակցությունները՝ դրանք շուտով վերջնական տեսքի բերելու նպատակով: Մենք կոչ ենք անում Ադրբեջանին պահպանել բարիդրացիական հարաբերությունների սկզբունքը և պարտավորություն վերցնել՝ գործել լիովին հարգելով ԵՄ անդամ բոլոր երկրների ինքնիշխանությունն ու տարածքային ամբողջականությունը։

ԵՄ-ն համոզված է, որ օրենքի գերակայության, մարդու իրավունքների և ժողովրդավարական ինստիտուտների ամրապնդումը բխում է Ադրբեջանի երկարաժամկետ շահերից՝ անկախ, կայուն և բարգավաճ երկիր ապահովելու համար։ Մայիսի 22-23-ին Բրյուսելում Արդարադատության, ազատության, անվտանգության և մարդու իրավունքների և ժողովրդավարության ենթահանձնաժողովի վերջին հանդիպման ժամանակ ԵՄ-ն ողջունեց Ադրբեջանի հանձնառությունը՝ քայլեր ձեռնարկելու դատական համակարգի հզորացման, կոռուպցիայի դեմ պայքարի արդյունավետ մեխանիզմներ ստեղծելու և պետական կառավարման արդիականացման ուղղությամբ՝ ԵՄ չափանիշներին համապատասխան ավելի թափանցիկ դարձնելու համար:

Միևնույն ժամանակ, ԵՄ-ն նշել է, որ հետագա քայլեր են պահանջվում՝ ապահովելու Ադրբեջանի դատական համակարգի անկախությունն ու անաչառությունը, և մտահոգություն է հայտնել անկախ ձայների շարունակական հետապնդումների կապակցությամբ։ ԵՄ-ն նաև հիշեցրել է Վենետիկի հանձնաժողովի կարծիքը 2022 թվականի ԶԼՄ-ների մասին օրենքի վերաբերյալ և նրանց 2023 թվականի կարծիքը «Կուսակցությունների մասին» նոր օրենքի վերաբերյալ և մտահոգություն հայտնել, որ այդ օրենքները կարող են ազդել Ադրբեջանում քաղաքական բազմակարծության և միավորումների ազատության իրավունքից օգտվելու վրա: ԵՄ-ն Ադրբեջանի բարեփոխումների առանցքային գործընկերն է և պատրաստ է աջակցել Ադրբեջանին իմաստալից բարեփոխումներ իրականացնելու հարցում:

ԵՄ-ն իր սկզբունքային դիրքորոշման համաձայն դեմ է միշտ եւ ցանկացած հանգամանքներում մահապատժին: Մենք ողջունում ենք Ադրբեջանի կողմից անցած մարտին Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի 13-րդ Արձանագրության ստորագրումը, որն արգելում է մահապատիժը բոլոր հանգամանքներում, և մենք անհամբեր սպասում ենք դրա վավերացմանը։

ԵՄ-ն խրախուսում է Ադրբեջանի դրական փոխգործակցությունը ԵԱՀԿ-ի հետ բոլոր երեք հարթություններում, և կառուցողական մոտեցումն ու ճկունությունը՝ անհրաժեշտ որոշումների հրատապ ընդունման հարցում՝ ապահովելու մեր կազմակերպության և նրա բոլոր կառույցների արդյունավետ գործունեությունը: ԵԱՀԿ-ն պետք է շարունակի աջակցություն առաջարկել բոլոր մասնակից պետություններին, որոնք դա պահանջում են:

ԵՄ-ն ողջունում է Ադրբեջանի և Հայաստանի ներգրավվածությունը մայիսի 14-ին Բրյուսելում ԵՄ-ի գլխավորած խաղաղ բանակցություններում, որոնց ընթացքում երկու կողմերը վերահաստատեցին միմյանց ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության ճանաչումը: Հունիսի 1-ին Քիշնևում Ֆրանսիայի և Գերմանիայի ղեկավարների մասնակցությամբ հանդիպումը ևս մեկ անգամ ցույց տվեց նրանց հավատարմությունն այդ գործընթացին:

Մենք շեշտում ենք, որ բանակցություններն ու երկխոսությունը Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև արդար և համապարփակ խաղաղության հասնելու միակ ճանապարհն են։ Հետևաբար, երկխոսության շարունակականությունն ու կոնկրետ արդյունքները վճռորոշ են գործընթացի համար, և մենք ողջունում ենք Բաքվի մասնակցությունը հուլիսի 21-ին կայանալիք ԵՄ-ի աջակցությամբ կայանալիք հաջորդ հանդիպմանը, որտեղ պետք է հետագա առաջընթաց գրանցվի:

Մենք կոչ ենք անում Ադրբեջանին մշակել դրական օրակարգ, որը կպաշտպանի Լեռնային Ղարաբաղում հայ բնակչության իրավունքներն ու անվտանգությունը։ Ներկայիս իրավիճակը մտահոգիչ է և բացասական հումանիտար ազդեցություն է թողնում, քանի որ էթնիկ հայ բնակչությունը բազմիցս բախվել է հիմնական էներգետիկ և հաղորդակցական ծառայությունների խափանումներին, մինչդեռ հրադադարի հաճախակի խախտումները լուրջ մտահոգություն են առաջացնում նրանց բարեկեցության վերաբերյալ:

Եթե դա դեռ այդպես է, մենք կոչ ենք անում Բաքվին կոնկրետ քայլեր ձեռնարկել էթնիկ հայ բնակչության սահմանափակումները վերացնելու համար՝ ապահովելով էներգիայի կայուն մատակարարում և թույլ տալով իրականացնել էլեկտրացանցի տեխնիկական սպասարկում և վերանորոգում:

Ավելին, մենք կոչ ենք անում բոլոր կողմերին զերծ մնալ թշնամական հռետորաբանությունից և փոխարենն առաջ մղել այնպիսի խոսույթ, որը ստեղծում է վստահություն և խաղաղ բանակցություններին նպաստող միջավայր:

Նաև պետք է ձեռնարկվեն վստահության ամրապնդման հետագա միջոցառումներ, մասնավորապես՝ բանտարկյալների ազատ արձակման հետ կապված։ ԵՄ-ն կշարունակի աջակցել ականազերծման գործողություններին, և մենք ընդգծում ենք կողմերի միջև համագործակցության կարևորությունը՝ ականապատ տարածքները տեղորոշելու նպատակով:

Եզրափակելով, նախարար Բայրամով, թույլ տվեք վերահաստատել ԵՄ հանձնառությունը՝ շարունակելու աշխատանքը դեպի անվտանգ, կայուն, խաղաղ և բարգավաճ Հարավային Կովկաս՝ ի շահ տարածաշրջանում ապրող բոլոր մարդկանց»: