Հայաստանը անկախացավ, քանի որ կար Դաշնակցության ոգին. Հակոբ Բագրատունի

ՀՅԴ Լիբանանի Կենտրոնական Կոմիտեի ներկայացուցիչ,  խորհրդարանի պատգամավոր Հակոբ Բագրատունին Հայաստանի Առաջին Հանրապետության 100-ամյակի մասին գրում է.

«Վարդահեղեղ արշալոյսին» հարիւրամեակն է այսօր։ 
28 Մայիս 1918-ի, Հայաստանի Անկախութեան, Հայաստանի պետականութեան վերականգնման, անկախ Հայաստանի հիմնադրութեան հարիւրամեակը։ 
Նուաճումը, տօնը, կոչեցէք՝ ինչպէս որ կ’ուզէք։ 
Բայց մէկ իրողութիւն անվիճելի է։ 
28 մայիս 1918-ը հայ մարդու անկախ մտածողութեան յաղթանակի տօնն է աներկբայօրէն։ 
Պատմական դէպքերը տեղի կ’ունենան քաղաքական, ռազմական, ընկերատնտեսական ժամանակի պայմաններուն մէջ։ 
Պատմական դէպքերը կը գնահատուին ժամանակի ու տասնամեակներու ընթացքին։ 
28 Մայիս 1918-էն հարիւր տարի ետք ոչ մէկ բան մնացած է ըսելու «Վարդահեղեղ Արշալոյս»-ին մասին։ 
Լաւն ու վատը, ճշմարիտն ու սուտը, սպիտակն ու սեւը հարիւր տարի զիրար հալածած են։ 
Ճակատամարտերը՝ արժեզրկուած,
հերոսները՝ վարկաբեկուած, 
նուաճումները՝ ոտնակոխուած, 
դրօշը, զինանշանը՝ սրբապղծուած,
պատմութիւնը՝ նենգափոխուած։ 
Միակ ճշմարտութիւնը Հայաստանի գոյութեան ճշմարտութիւնն է։ 
28 մայիս 1918-ը պահեց Հայաստանը։ 
28 մայիս 1918-ը պահեց ժողովուրդը։ 
28 մայիս 1918-ը հիմը դրաւ յաջորդող հանրապետութեանց։ 
28 մայիս 1918-ը սերմանեց Արցախը անկախ հռչակելու հզօրութիւնը։ 
28 մայիս 1918-ը հայ ժողովուրդի, հայ մարդու ազատատենչութեան, անկախութեան ձգտումի, խիզախութեան, անկիւնադարձային ու պատմադրոշմ, բոլոր ժամանակներու համար անխորտակելի կոթողն է։ 
28 մայիս 2018-ը 100 տարի ետք ալ, այսօրուան Անկախ Հայաստանի անխորտակելի փարոսն է։ 
Մէկ դար անցաւ, եւ դեռ քննարկումի նիւթ են «աւանթիւրիզմ»-ը, «թրքական նուէր»-ը, «պատմական սխալներ»-ը։ 
Մինչ այդ արեւը կը շողայ եւ «Վարդահեղեղ արշալոյս»-ը իր ճառագայթները տարածած է Հայաստանի վրայ։ 
Հայաստանը անկախ է այսօր։ 
Հայաստանը՝ մեր բոլորին հայրենիքը կայ այսօր եւ անկախ է, որովհետեւ եղաւ 28 մայիսը։ 
Որովհետեւ եղան՝ Սարդարապատ, Բաշ Ապարան ու Ղարաքիլիսէ։ 
Որովհետեւ եղան Արամ Մանուկեան, Դրօ, Նազարբէկեան, Քեռի, Ռուբէն, Վրացեան եւ հարի՜ւր հարիւր հերոսներ։ 
Հայաստանը կայ այսօր եւ անկախ է, որովհետեւ 28 մայիս 1918-ին եղաւ համաժողովրդային պոռթկում, համաժողովրդային կռիւ՝ ընդդէմ թուրքին, ընդդէմ բռնատէրին, ընդդէմ ցեղասպանին։ 
Եղաւ համաժողովրդային նուաճում անկախութեան ու եղաւ Հայ յեղափոխական դաշնակցութիւն՝ իբրեւ այդ նուաճման իր բաժինը բերած զինուոր, ֆետայի, սպայ, հրամանատար, Արամ Մանուկեան, նախարար թէ քաղաքապետ ու մանաւանդ՝ քաղաքացի։ 
Եղա՛ւ Հայաստանը անկախ, որովհետեւ կար Հ. Յ. Դաշնակցութեան ոգին, ազատութեան, անկախութեան, ինքնուրոյնութեան ոգին, ազատագրական պայքարի ճամբուն վրայ լաւագոյն ֆետայիներու արեամբ պողպատացած հայո՛ւ անխորտակելի Ոգին։ 
Հարիւր տարի անցաւ։ 
Եկաւ խորհրդային վարչակարգ ու անցաւ։
Հայաստան 28 մայիսի ոգիով դարձեալ անկախացաւ։ 
Հայ մարդու ազատատենչ ու անկախութեան ձգտող ոգին դարձեալ յաղթանակեց։
Նորանկախ Հայաստանի մէջ կատարուեցան փոփոխութիւններ։ Պիտի կատարուէին անկասկած ու դեռ պիտի կատարուին վստահաբար։ 
Պատմութեան ընթացքը այս է, կանգ չ’առներ։ 
Բայց պիտի մնայ Ոգին։ Հայ մարդու Ոգին։ 
28 մայիս 2018-ը այդ Ոգիի վերակայտառացման տօնն է։ 
Նենգափոխումները, դրժումները, բեմադրական դատավարութիւնները, պատասխանատուութեանց բեռնումները, ուրացումները միայն վնաս էին ու վնաս են այսօր եւս։ 
Հիմնականը միւսն է։ Մնայո՛ւնը։ 
Եւ Հայաստա՛նն է մնայունը։ 
Հայաստանի անկախութի՛ւնն է մնայունը։ 
Անկախութեան կերտիչներու աւա՛նդն է մնայունը։ 
Հայ ժողովուրդի ազատատենչ մարտունակութի՛ւնն է մնայունը։
Այդ մարտունակութեան ողնայարը եղող ազատագրութեան առհաւական արժէքներու ժառանգորդ, Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան խի՛ղճն ու հոգի՛ն, կազմակերպուած ո՛ւժն է մնայունը։
Տեւաբար ժողովուրդին հետ ու ժողովուրդին համար գո՛րծն է մնայունը։
Հայ ժողովուրդի, Հայաստանի ու Արցախի բանա՛կն է մնայունը։ 
Մնացեալը գնայուն է։ 
Կիրքն ու ոխը, փտածութիւնն ու վարկաբեկումը, սուտը, վայնասունը, նենգափոխումը, ուրացումը, անհատականը ժամանակաւոր են եւ գնայուն։ 
Վարչակարգերը եկան ու անցան, իշխանաւորները եկան ու անցան։ 
Եկան նորերը, պիտի գան տակաւին ուրիշներ ու պիտի անցնին։ 
Պիտի մնայ 28 մայիս 1918-ը։ 
Մնաց 28 մայիսը եւ եղաւ Նոր Հայաստան։
Եղաւ 28 մայիս 2018-ը։ 
Պահենք զայն մեր հոգիով, մեր սրտով, մեր բռունցքով, մեր արիւնով։ 
Պահենք հայ մարդու ազատատենչութիւնը։ 
Անկախութեան ձգտումը։ 
Հայ մարդու գոյութեան արժէքը։ 
Բոլորիս շնորհաւոր հայակերտ 28 ՄԱՅԻՍը»: