Ոչ մի ոլորտի հետ կապված հայեցակարգ չկա, իսկ եթե օրակարգդ դատարկ է, դրսից կարող են օրակարգ թելադրել. Արմեն Բադալյան

Երբ անցած տարի, ըստ որոշ վելուծաբանների, տեղի ունեցավ իշխանափոխություն, իսկ ըստ ոմանց՝ հեղափոխություն, և դեկտեմբերին քրեաօլիգարխիկ  համակարգը վերացվեց, հասկանալի էր, որ քաղաքական նոր ուժը պետք է բերեր նոր հայեցակարգեր ՀՀ-ում ժողովրդավարական  կարգեր  հաստատելու  վերաբերյալ, այսինքն՝ պիտի փոխվեր երկրի պետական համակարգի  իրավական ամբողջ բազան, որովհետև եղածը քրեաօլիգարխիկ համակարգին ծառայող իրավական բազա էր, բայց տեսանք, որ դեկտեմբերի 9-ից հետո հայեցակարգային որևիցե լուրջ հարց չներկայացվեց. այսօր լրագրողների հետ զրույցում նշեց քաղաքական և ընտրական տեխնոլոգիաների փորձագետ Արմեն Բադալյանը:

«Ներկայացվող բոլոր հարցերն ինչ-որ օպերատիվ հարցեր են: Ոչ մի խոսք չկա սահմանադրական փոփոխությունների մասին, ի վերջո, այս Սահմանադրությունը կարվել էր այլ գործիչի համար, կոնկրետ մեկ գործիչի, և հիմա այդ կարված Սահմանադրությունն ուրիշ գործիչ է վայելում: Այսինքն՝ չկա Սահմանադրության փոփոխության հարց: Իշխող քաղաքական ուժն ասում է, թե Սահմանադրության մեջ ինչ-որ բարեփոխում պիտի կատարի, բայց  նոր ժողովրդավարական սահմանադրություն ստեղծելու կոնցեպտուալ քայլ չկա, նույնիսկ քննարկում չկա: Առաջին նախագահը, ՀԱԿ-ը ներկայացրեցին Սահմանադրության իրենց տարբերակը, որ պիտի վերադառնալ կիսանախագահական համակարգին, բայց մի քանի օր քննարկեցինք, և անցավ: Չկան այն տեսլականը և զարգացման վեկտորը, թե 5-10 տարի հետո Հայաստանն ինչպիսի պետություն է լինելու՝ խորհրդարանական կառավարման երկի՞ր, ինչը Եվրամիությանն է բնորոշ, կամ ինչպիսին են դե յուրե խորհրդարանական կառավարման երկիր համարվող Ավստրիան, Չեխիան, տեսլական չկա, իսկ եթե դա չկա, ուստի չկա նաև օրակարգ»,- ասաց նա

Ըստ Բադալյանի` չկա Սահմանադրության բարեփոխման հարց, չկա տնտեսության զարգացման տեսլական: «Շատ է խոսվում, թե տնտեսության մեջ մի քանի ճյուղ պիտի զարգանա, բայց թե տնտեսությունն ի՞նչ տեսք պիտի ունենա 5 տարի հետո, 10 տարի հետո, չկա: Օրինակ՝ պե՞տք է զարգանա քիմիական արդյունաբերությունը, թե՞ չպետք է զարգանա: Խոսում են միայն գյուղատնտեսությունից, ՏՏ-ից, տուրիզմից: Ի դեպ, տուրիզմի գործակալությունը մի քանի ամիս է` ղեկավար չունի: Կամ` խոսում են բարձր տեխնոլոգիաներից, իսկ արդյունաբերություն պե՞տք է զարգանա, թե՞ չպետք է զարգանա, դարձյալ քննարկում չկա: Քննարկում չկա նաև, թե ինչպիսին պիտի լինի դատաիրավական համակարգը, կոնցեպցիա չկա: Խոսում են ինչ-որ անցումային արդարադատության մասին, հիմա արդեն դա էլ չեն անում: Ըստ այդմ՝ մնում է միայն կառավարության ծրագիր, կառավարության կառուցվածք, Հարկային օրենսգիրք, և վերջ»,- մանրամասնեց Արմեն Բադալյանը:

Նա հիշեցրեց նաև, որ ՀՀ Ազգային անվտանգության հայեցակարգը 2007-ին է ընդունվել, մինչդեռ աշխարհն այս ընթացքում շատ է փոխվել: «Անվտանգության խորհուրդը որևէ աշխատանք չի ձեռնարկում նոր հայեցակարգ ընդունելու ուղղությամբ: Արտաքին քաղաքական հայեցակարգը ևս 2007-2009-ին է ընդունվել, դարձյալ փոփոխման մասին խոսք չկա այսօրվա փոփոխվող աշխարհում: Ի վերջո, ՀՀ-ն ինքը դրանից հետո սկսեց բանակցել ԵՄ-ի հետ, հետո մտավ ԵԱՏՄ: Լուրջ փաստաթղթեր չկան օրակարգում»,- նշեց փորձագետը:

Ըստ նրա՝ այս իրավիճակը կշարունակվի այնքան, մինչև ընդդիմադիր խորհրդարանական կամ արտախորհրդարանական ուժերը չսկսեն գաղափարներ առաջարկել, օրակարգ առաջ քաշել, հակառակ դեպքում՝ անլուրջ օրակարգեր և թեմաներ են շրջանառվելու, որոնք 5 րոպեից ավելի արժանի չեն քննարկման: 

Անդրադառնալով իշխանության վարկանիշի անկման խնդրին՝ Արմեն Բադալյանը նշեց, որ իշխանության վարկանիշը, այսպես, թե այնպես, անկում ունենալու է, քաղաքագիտական օրենք է: «Չի լինում, որ իշխանափոխությունից հետո բարձր վարկանիշը պահպանվում է: Մեկ տարվա ընթացքում եթե որևէ գործողություն չես անում, առավել ևս ընկնում է: Իշխանության վարկանիշը միանշանակ ընկնելու է, բայց սա չէ հարցը, այլ` թե որն է այն  ուժը, որ կօգտվի վարչապետի  վարկանիշի անկումից և իր վարկանիշը կբարձրացնի: Դա էլ չկա, սա է խնդիրը: Ո՛չ ԱԺ-ում է ակտիվ գործունեություն ծավալվում ԼՀԿ-ի կամ ԲՀԿ-ի կողմից, ո՛չ էլ արտախորհրդարանական մի ուժ կա, որը կօգտվի վարչապետի քաղաքական թիմի վարկանիշի անկումից, գործողություններ կանի և կդառնա օրակարգ թելադրող ու կբարձրացնի իր իսկ վարկանիշը»,- շեշտեց քաղաքական և ընտրական տեխնոլոգիաների փորձագետը:

Ըստ նրա՝ երբ օրակարգդ դատարկ է, դրսից կարող են քեզ օրակարգ թելադրել:  «Տարբեր ձևերով՝ և՛ ուղղակի, և՛ անուղղակի, քանի որ ՀՀ իշխանություններն անգամ տեղեկատվական անվտանգության հայեցակարգի վրա չեն աշխատում, իսկ տեղեկատվական անվտանգությունը կարևորագույն ոլորտ է: Չեն խոսում նաև պարենային անվտանգությունից, իսկ եթե Վրաստանում խնդիրներ ծագեցին, այդ դեպքում ի՞նչ ենք անելու. մենք տեսել ենք, թե ինչ եղավ, երբ ռուս-վրացական պատերազմը սկսվեց: Կամ` Իրանի հետ ինչ-որ բան լինի ԱՄՆ-ի հետ հարաբերությունների համատեքստում: Պարենային անվտանգության հայեցակարգն ո՞ւր է, ոչ մի բնագավառում հայեցակարգ չկա, իսկ օրենքները պետք է բխեն հայեցակարգերից»,- ամփոփեց Բադալյանը: