ԿԱՊԻՏԱԼ.Ապրիլի 24-ին ընդառաջ

1948թ. դեկտեմբերի 9-ին ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան բանաձև ընդունեց, որով ցեղասպանությունը որակվեց որպես մարդկության դեմ ուղղված ծանրագույն հանցագործություն:

1951թ. հունիսի 12-ից ուժի մեջ մտավ Ցեղասպանությունը կանխելու և դրա համար պատժի մասին կոնվենցիան: Ի՞նչ է փոխվել մարդկության կյանքում այդ բանաձևերից ու կոնվեցիաներից հետո: Տեղի են ունեցել նոր ցեղասպանություններ, իսկ հին ցեղասպանությունները դատապարտող որոշումները շատ դանդաղ են ավելանում` պատանդ դառնալով քաղաքական գործոններին:

Թուրքական իշխանությունն այդպես էլ չի հասունացել ցեղասպանության փաստն ընդունելու համար, իսկ թուրքական դիվանագիտությանը ժամանակ առ ժամանակ հաջողվում է առկախել ցեղասպանությունը դատապարտող որոշումները:  Այնուամենայնիվ, ճանաչման գործընթացն անկասելի է, իսկ թուրքական հասարակությունում ավելի ու ավելի բարձր են հնչում այն դատապարտող ձայները:

Մեզ` հայերիս համար շատ կարևոր են ոչ միայն Ցեղասպանության միջազգային դատապարտման փորձերը: Ցեղասպանության կանխման ամենահուսալի գրավականը մեր հզորությունն է` ռազմական, տնտեսական, մշակութային, գիտական: Դրա ամենավառ ապացույցը ղարաբաղյան պատերազմն է, երբ միայն ռազմական դիմակայությամբ հաջողվեց կանխել Արցախի հայաթափումը, պատժել ու նսեմացնել սումգայիթյան ոճրագործության հեղինակներին:

Սակայն մենք դեռ անելիք շատ ունենք:

Պետականության կայացման ճանապարհին մարտահրավերները ոչ միայն դրսից են, այլև ներսից: Անկախ դիվանագիտական հարթակում ճակատամարտերի ելքից` մեզ առաջին հերթին հարկավոր է թոթափել ցեղասպանության զոհի բարդույթը: Այնուհետև հարկավոր է արմատախիլ անել պետականության կայացմանը խոչընդոտող արատները` կոռուպցիան, անարդարությունը, ներքին գժտություններն ու հակամարտությունները, տնտեսության մենաշնորհացումը, սոցիալական անհավասարությունը։

Դեմ գնալով տարածաշրջանային ինտեգրացման փորձերին` մենք ոչինչ չենք շահում: Նույնը վաղ թե ուշ կգիտակցեն Թուրքիայում, մի քիչ ավելի ուշ` Ադրբեջանում: Իսկ թե ինչ կշահենք այդ ինտեգրացիայից կամ ինչ կկորցնենք, արդեն միայն մեզանից է կախված, մեր այսօրվա որոշումներից ու քայլերից: