կարևոր
0 դիտում, 3 տարի առաջ - 2021-04-10 09:16
Առանց Կատեգորիա

«Մենք վերածվել ենք սոսկ վագոնի, իսկ լոկոմոտիվ չունենք»․ «Փաստ»

«Մենք վերածվել ենք սոսկ վագոնի, իսկ լոկոմոտիվ չունենք»․ «Փաստ»

«Փաստ» օրաթերթը գրում է․

«Փաստի» հետ զրույցում իր մտորումներն ու կարծիքն է ներկայացնում գրող, հրապարակախոս Դավիթ Վանյանը

Կարծես պատերազմը չի ավարտվել

Ոչ թե պատերազմն է շարունակվում, այլ պարտությունը: Պարտությունը երբեմն առիթ է տալիս մաքրվելու, վեր կենալու, ուժեղանալու: Մեզ մոտ հակառակը կատարվեց: Քանի որ Նիկոլ Փաշինյանն ինքնասպանություն չգործեց, հիմա մեր ժողովուրդն է ինքնասպանություն գործում: Սա հարկավոր է կանգնեցնել և որքան շուտ, այնքան լավ: Մենք ո՛չ տնտեսական, ո՛չ մարդկային, ո՛չ բարոյահոգեբանական ռեսուրսներ չունենք: Փոքր ազգ ենք, ժողովուրդ, մեզ համար սա կարող է անդառնալի լինել: Ինչքան շուտ կանգնեցնենք, այնքան լավ: Ինչո՞ւ է տպավորություն, որ պատերազմը շարունակվում է: Պատճառը Նիկոլ Փաշինյան երևույթն է իր վարչախմբով, որը մի մարդու նման լծվել է սեփական երկիրը քանդելու գործին:

Չեմ հավատում, որ ընտրություններ կլինեն

Համարում եմ, որ Նիկոլ Փաշինյանը ոչ մի իրավունք չունի ընտրություններ անցկացնելու: Դա նույնն է, եթե մի մարդու տան վրա հարձակվեն, հետո հարձակվողները տնօրինեն այդ մարդու ճակատագիրը: Փաշինյանը պետք է հեռանա, եթե նույնիսկ ընտրություններ լինեն: Չեմ հավատում, որ ընդհանրապես ընտրություններ կլինեն: Կարծում եմ նաև՝ «Իմ քայլը» ինչ-որ սանդղակ ունի, ինքը չի կարող անցնել 20-25 տոկոսը: Այդ դեպքում իրենք ապագա չունեն: «Իմ քայլի» ներկայիս պատգամավորները, սա գիտակցելով, վաղ թե ուշ, կսկսեն դիմել ինտրիգների: Այսինքն, եթե Նիկոլը հրաժարական տա, կլինեն առաջարկներ և կփորձեն պառլամենտում նոր թեկնածուի շուրջ համախմբվել: Չեմ կարծում, որ այդ ութսուն հոգին թույլ կտան, որ նոր պառլամենտ և վարչապետ գա: Իրենք ամեն ինչ կանեն, որ իրենց ողջ ժամկետը մնան իշխանության:

Սխալ է ընտրությունների գնալը

Փողոց դուրս եկած ընդդիմությունը պահանջում էր ժամանակավոր կառավարության ստեղծում, դա խելացի առաջարկ էր, քանի որ այսպիսի իրավիճակում սխալ է ընտրությունների գնալը: Հայաստանում ձևավորված բարոյահոգեբանական վիճակը բերել է վուլգար դեմոկրատիայի: Իմ բնորոշմամբ՝ վուլգար դեմոկրատիան այն է, որ թվային մեծամասնությունը եկել է իշխանության: Դասական դեմոկրատիայի պայմաններում մարդիկ ընտրում են քաղաքական կուսակցությունների առաջարկած ծրագրերը և, որևէ կուսակցության կամ կուսակցության խմբերի ընտրելով, իշխանության են բերում գաղափարական որևէ հոսանքի: Հայաստանում այդպես չէ, այստեղ պարզ մեծամասնության իշխանություն է: Պատկերացրեք՝ դպրոցում տնօրինության փոխարեն «իշխանության» են գալիս վատ և միջակ սովորողները: Ի՞նչ կլինի այդ դպրոցի վիճակը: Հայաստանում նույն վիճակն է: Քանի որ շատ երկար ժամանակ եղել ենք կայսրության մաս և իշխանության ձևավորման հարցը հսկվել է մեկ ուրիշ կենտրոնից, անկախանալով չկարողացանաք ինքներս ստեղծել անվտանգության այն փականները, որոնց շնորհիվ այսպիսի վիճակների մեջ չէինք ընկնի: Այն որ Նիկոլը կամ նրա նման մարդը, տեսակը եկավ իշխանության, խոսում է այն մասին, որ մեր անվտանգության փականները, ապահովիչները չաշխատեցին կամ դրանք չունենք:

 

Նրանցից մեկը նախագահի ինստիտուտն էր: Նախագահը պետք է կարողանար իր ակտիվությամբ, վետոյի իրավունքով և այլ քայլերով այս հարցերը հավասարակշռել, բայց նախագահն էլ նրանց նման մեկը դուրս եկավ: Երևի թե ապագայում կարիք կունենանք մի մարմնի՝ ազգային խորհրդի, որտեղ երկար ժամանակով կամ ցմահ, ոմանք՝ գաղտնի մնալու սկզբունքով, կընտրվեն հարգանք ու պատիվ վայելող մարդիկ: Այս մարմինը նման իրավիճակներում կկարողանա առնվազն խորհրդարանը ցրել և նոր ընտրություններ անցկացնել: Թե չէ այլ կերպ լինել չի կարող: Պետք է հաշվի առնել, որ դեմոկրատական նկրտումներով ազգ ենք, ապրում ենք խուլ ասիական մթում՝ տարածաշրջանային իմաստով: Մեր հարևան երկրները բռնապետություններ են՝ Իրանի, Ադրբեջանի և Թուրքիայի, կամ ավտորիտար երկրներ են Ռուսաստանի նման: Բոլոր տեղերում էլ իշխանությունն առանձնանում է արևել յան, եթե ոչ կլանային երանգներով: Պետք է կարողանանք ապագայում իշխանության այնպիսի մի համակարգ ստեղծել, որ կմրցակցի նման հարևանների հետ: Ուրիշ ելք չունենք: Մեզ սուր ատամներով պետություն է պետք:

«Վետերոկի» սահմաններում

Նա, ով կփոխարինի Փաշինյանին, ստիպված և պարտավոր կլինի Հայաստանում հեղինակային ավտորիտար ռեժիմի դիմել, թեկուզ ժամանակավորապես, որովհետև մեր ժողովրդին անհրաժեշտ է հունավորել, մենք հունից դուրս եկած, ինքներս մեզ տրամադրված, երազանքների մեջ ապրող ենք: Սյունիքը կտանք, լավ է, էլի, կապրենք: Սա շատ քաղքենի մոտեցում է: Յուրաքանչյուր մարդ իր հայրենիքը տեսնում է իր «վետերոկի» սահմաններում: Մինչև նոյեմբերի 9-ն այսպես չէր: Սա տեղի ունեցավ այդ պարտության փաստաթուղթը ստորագրելու պատճառով: Իրենք 44 օր կերակրեցին ժողովրդին, որ հաղթում են, և մեր ժողովուրդը մեծ շոկ ապրեց, սա անվանում եմ արհեստական վիժեցում: Մեր ինքնության զավակին մեր ժողովրդի արգանդից քերեցին, հանեցին: Ապրում ենք այդ շոկային իրավիճակը, որը կարող է երկար տևել, որովհետև այդպիսի վիճակից դուրս գալու համար առաջնորդողներ են պետք, իսկ մենք վերածվել ենք վագոնի՝ լոկոմոտիվ չունենք:

Լուսինե Առաքելյան

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում