Իմ ցեղի երիտասարդ աղջիկներին բռնաբարում էին, որովհետև մահն ավելի հեշտ էր. ցեղասպանություն վերապրած կնոջ ելույթը հուզեց բոլորին

Այսօր «Ընդդեմ ցեղասպանություն հանցագործության» հասարակական-քաղաքական գլոբալ համաժողովում հուզիչ ելույթ ունեցավ Ռուանդայի թութսի ցեղախմբին պատկանող Էսթեր Մուջավայոն, ով հրաշքով ողջ է մնացել, վերապրել ցեղասպանության ծանր ապրումներն ու կորուստները, քանի որ սպանել են նրա ամուսնուն, հորը, քրոջը, մորաքրոջը, հորաքրոջը, սկեսրարին, սկեսրոջը:

«Իմ բախտը բերեց, և ես ողջ մնացի իմ երեք փոքրիկ դուստրերի հետ»,- ասաց նա:  Ապա հավելեց. «Ես եկել եմ Հայաստան որպես քույր, ցավի քույր, որին թիրախավորել էին ցեղասպանության համար, այսինքն` դու պետք է մահանաս, քանի որ ծնվել ես որպես թութսի: Ես կրում եմ վերապրողի դրականը, տոկունությունը, դա նման է ծառի, երբ կտրում են ծառի բոլոր ճյուղերը, բայց արմատները կան, ու տեսնում ես ճյուղերը, որոնք նորից կաճեն, ու նորից տերևներ կլինեն: Հիմա ես տեսնում եմ այս գեղեցիկ կամավոր հայ աղջիկներին` գեղեցիկ վզնոցներով: Ու հիշում եմ իմ ցեղի երիտասարդ աղջիկներին, որոնց բռնաբարել են, որովհետև չէին ուզում սպանել, դա ավելի հեշտ էր, ահա, թե ինչու բռնաբարում էին, վարակում ՄԻԱՎ-ով, որ դանդաղ մահանան: Եվ մեր ցեղի կանանց 70 տոկոսը վարակված էր ՄԻԱՎ-ով»:

Կինը նշեց, որ իրենց ցեղասպանության ժամանակ ՄԱԿ-ի ներկայացուցիչն այնտեղ էր և զեկուցել է, որ եթե միջոցներ չձեռնարկվեն, ապա ցեղասպանություն կլինի, բայց ոչ ոք ոչ մի բան չարեց` դա կանխարգելելու համար: «Որովհետև քաղաքական կամք գոյություն չուներ, ու դու զգում ես, որ դու արժեք չունես, չունես այն արժեքը, որը ունի մեկ այլ ազգի մարդ: Երեք ամսում սպանեցին մեկ միլիոն թութսիների: Ու դու զգում ես, որ դատարկ ես, մենակ ես, ոչ մեկին չունես: Բայց չէ՞ որ ես ինչ-որ մեկի կինն էի, քույրն էի, հիմա այդ բոլորն այլևս գոյություն չունի, ու դու պետք է ապրես մահացած հարազատներիդ հիշողությամբ, թե ինչպես են նրանք սպանվել»,- ասաց Էսթեր Մուջավայոն և սկսեց լաց լինել:

Այնուհետև նա պատմեց, թե ինչու է ամբիոնին մոտեցել երկար կտորով փաթաթված, որովհետև իրենց ցեղի կանանց մերկացրել են, բռնաբարել ու, մերկ թողնելով, սպանել: Ու այդ պահերին ամեն մեկը երազում էր, որ իր դուստրը, մայրը կամ տատիկը մերկ չլինի: «Այնքան անարդար է. սպանել են ժողովրդին, կանանց վարակել ՄԻԱՎ վարակով, ու երբ մենք գնացինք վկայություն տալու, որ դեղեր ստանանք, մեզ ասացին, որ վերապրողների համար դեղեր չկան»,- ասաց կինը:

Նրա ելույթից հետո երկարատև ծափողջույններ հնչեցին, ոմանք նույնիսկ հոտնկայս էին ծափահարում: