կարևոր
331 դիտում, 1 ամիս առաջ - 2024-10-22 14:21
Աշխարհ

Արդյո՞ք Բայդենը կկանգնեցնի Իսրայելի հարվածն Իրանին

Արդյո՞ք Բայդենը կկանգնեցնի Իսրայելի հարվածն Իրանին
CNN-ը հաղորդում է՝ Բայդենը պատրաստվում է արտակարգ հանդիպում անցկացնել Ազգային անվտանգության հարցերով իր թիմի հետ Air Force One օդանավում, որպեսզի քննարկի Մերձավոր Արեւելքում տեղի ունեցող վերջին իրադարձությունները: Խորհրդակցությանը կմասնակցեն ԱՄՆ Բլինկենը եւ ազգային անվտանգության հարցերով խորհրդական Ջեյք Սալիվանը: Նշվում է՝ Air Force One օդանավում հանդիպումը տեղի է ունենում միայն միջզգային իրավիճակի կրիտիկական սրման դեպքում։ Այս պարագայում դա պայմանավորված է Մերձավոր Արեւելքում տիրող իրավիճակով կամ հակմարտության զարգացմամբ ավելի արագ տեմպերով, քան սպասվում էր: Բանն այն է, որ ավելի վաղ Բայդենը հայտնել էր՝ Իսրայելի պատասխանն Իրանի հրթիռային հարձակմանը, այնուամենայնիվ, կկայանա։ Միեւնույն ժամանակ, նա ընդգծել է՝ «մենք կարող ենք Իսրայելի եւ Իրանի հետ գործ ունենալ այնպես, որ հնարավոր է որոշ ժամանակով վերջ դրվի հակամարտությանը»: Ի՞նչ հնարավորության մասին է խոսքը։ Այս մասին Ստանիսլավ Տարասովի դիտարկումը։

«Բանն այն է, որ ԱՄՆ-ն եւ նրա արեւմտյան դաշնակիցները գործը տանում են նրան, որպեսզի Իսրայելին ստիպեն ՀԱՄԱՍ-ի քաղաքական բյուրոյի ղեկավար Յահյա Սինվարի սպանությունը, որը արեւմտյան ԶԼՄ-ներում ներկայացվում է որպես ՀԱՄԱՍ-ի խորհրդանիշներից մեկը, որը երկար տարիներ կոչ էր անում ամրապնդել շարժման հարաբերություններն Իրանի հետ համարելԻսրայելի պատասխան հարված Իրանին»: Financial Times - ի կարծիքով՝ «այժմ կարելի է Գազայում անցնել խաղաղ բանակցությունների եւ պատանդների ազատ արձակման»: Ճիշտ է, ընդ որում, անհրաժեշտ է սպասել ՀԱՄԱՍ-ի նոր գլխավոր անձին՝ որոշումներ կայացնելու լիազորություններով։ Միեւնույն ժամանակ, ԱՄՆ-ն չգիտես ինչու վստահ է, որ «ՀԱՄԱՍ-ը կարող է պատրաստ լինել Իսրայելի հետ հետագա փոխգործակցությանը», չնայած իսրայելական հետախուզության որոշ ներկայացուցիչներ ենթադրում են «շարժման ապակենտրոնացում եւ մասնատում»: Մյուս կողմից, նահրաժեշտ է  Նեթանյահուի կաբինետին համոզել՝ «Սինվարի լոնչացումը բավարար հիմք է «լիակատար հաղթանակ« հայտարարելու համար։ Բայց առայժմ Նեթանյահուն մերժում է պատերազմի ցանկացած դադարեցում։

Ամերիկացի հայտնի փորձագետ Թոմաս Ֆրիդմանը New York Times-ում գրում է․ «Միայն այս իրադարձությունը բավարար չէ Գազայում շարունակվող պատերազմին վերջ տալու կամ իսրայելցիների եւ պաղեստինցիների միջեւ կայուն խաղաղության հասնելու համար»: Նա Նեթանյահուին առաջարկում է երկխոսության մեջ մտնել Պաղեստինի վարչակազմի հետ Արեւմտյան ափին եւ Պաղեստինի կարգավորման գործընթաց սկսել Եգիպտոսի, Սաուդյան Արաբիայի եւ ԱՄԷ-ի միացմամբ: Սակայն նման սցենարի իրականացման համար անհրաժեշտ է հայտարարել Իրանին հարվածելու հրաժարման մասին եւ ժամանակ՝ դիվանագիտական մանեւրների համար։ Այս երկու գործոնները գոյություն չունենԻրանը հայտարարում է․ «անմիջապես կպատասխանի Իսրայելի հարձակման դեպքում»։ Բայդենը փորձում է ժամանակ շահել՝ հայտարարելով․ «Բլինկենին Իսրայել կուղարկի 4 կամ 5 օրից»: Մյուս կողմից՝ ԱՄՆ-ն ձախողվում է Սաուդյան Արաբիային ակտիվացնելու փորձերը, որը հայտարարել է, որ չի կարող իրեն թույլ տալ աջակցել Իսրայելի կամ իսրայելա-ամերիկյան պատերազմին Իրանի հետ այն աստիճանի, որ իսրայելցիները լրատվամիջոցների միջոցով մեղադրում են Ռիադին «Իրանին հարվածելու համար խոչընդոտներ ստեղծելու մեջ»:

Նախօրեին լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ Պուտինը, պատասխանելով հարցերին, իր տեսակետն է հայտնել Մերձավոր Արեւելքում տիրող կոնֆլիկտային իրավիճակի վերաբերյալ: Խուսափելով կոշտ ձեւակերպումներից՝ նա կոչ է արել զգուշանալ հակամարտության կողմերի գործողությունների գնահատականներում։ Անդրադառնալով այս ելույթին՝ Ստանիսլավ Տարասովն ամփոփում է․ «Ի դեպ, BRICS-ի անդամ երկրների առաջատար ԶԼՄ-ների ղեկավարների հետ հանդիպման ժամանակ Պուտինը հայտարարել է․ «արաբա-իսրայելական հակամարտությունում փոխզիջման որոնումը հնարավոր է, բայց դա շատ նուրբ ոլորտ է»: Նրա խոսքով՝ «առաջ ընկնել եւ հիմա ինչ-որ բանի մասին հրապարակավ խոսել, ինձ թվում է, անարդյունավետ է, քանի որ կարող է միայն վնաս հասցնել»՝ հավելելով, որ «նման լուծումների որոնումը պահանջված է»: Սպասենք, թե ինչ կլինի հետո», - ամփոփում է փորձագետը։

 

Աղբյուրը՝ iarex.ru

Թարգմանությունը՝ Գայանե Մանուկյանի