կարևոր
793 դիտում, 3 ժամ առաջ - 2025-03-10 17:55
Աշխարհ

ԱՄՆ-Իրան հարաբերություններում ամեն ինչ վերջացած չէ

ԱՄՆ-Իրան հարաբերություններում ամեն ինչ վերջացած չէ
Իրանի հոգեւոր առաջնորդ Ալի Խամենեին իրանցի բարձրաստիճան պաշտոնյաների հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարել է՝միջուկային համաձայնագրի շուրջ բանկցություններ սկսելու Վաշինգտոնի առաջարկն ուղղված էր իր ակնկալիքները պարտադրելուն: Խամենեին նշել է՝ նախկինում Թեհրանը «շռայլ զիջումների էր գնում միջուկային համաձայնագրոմ», սակայն ԱՄՆ-ն չի կատարել այն, քանի որ Թրամփը չեղյալ է հայտարարել իր առաջին ժամկետում: Միաժամանակ Fox Business-ին տված հարցազրույցում Թրամփն ասել է. «Իրանի հետ գործ ունենալու երկու եղանակ կա՝ ռազմական ճանապարհ կամ գործարքի կնքում»: Իրավիճակը մեկնաբանում է Ստանիսլավ Տարասովը։

Սպիտակ տունն արձագանքել է, նշել է Տարասովը։ ԱՄՆ ազգային անվտանգության խորհրդի ներկայացուցիչ Բրայան Հյուզը հայտարարել է ԱՄՆ-ի այն հույսերի մասին, որ «իրանական ռեժիմն իր ժողովրդին եւ շահերը վեր կդնի ահաբեկչությունից»:

«Սակայն Թրամփն Իրանի նկատմամբ շարունակում է օգտագործել «առավելագույն ճնշման» նախկին մարտավարությունը, որը նա կիրառել է իր առաջին նախագահական ժամկետի ընթացքում, որպեսզի Իրանը մեկուսացնի համաշխարհային տնտեսությունից եւ զրոյի հասցնի նավթի արտահանումը։ Հիշեցնենք՝ հենց Թրամփն է դուրս եկել Իրանի եւ խոշոր տերությունների միջեւ կնքված համձայնագրից, որը խիստ սահմանափակումներ էր մտցնում Թեհրանի միջուկային գործունեության վրա», - նշել է քաղաքագետը։

Իր հերթին, Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքիյանը հայտարարել է, որ, իր կարծիքով, Վաշինգտոնի հետ երկխոսությունը «կարող է լինել լավագույն տարբերակը», սակայն ընդգծել Իրանի հավատարմությունը գերագույն առաջնորդի հրահանգներին՝ ճնշման տակ Վաշինգտոնի հետ ցանկացած երկխոսությունից հրաժարվելու մասին:

«Ի դեպ, ամեն ինչ այնքան էլ միանշանակ չէ։ Թերեւս առաջին անգամ հայտարարվեց Իրանի ղեկավարության տարաձայնությունների մասին։ Իրանի փոխնախագահ Մոհամմադ Ջավադ Զարիֆը հրաժարական է տվել: Շատ բան մնում է կադրից դուրս»։ Այսպես, New York Times թերթը, վկայակոչելով անանուն իրանցի պաշտոնյաներին, հայտնել է՝ կողմերն, այնուամենայնիվ, մտադիր են «քննարկել միմյանց միջեւ լարվածության նվազեցման մեթոդները»։ Ռուսաստանը հայտարարել է միջնորդի դերում հանդես գալու պատրաստակամության մասին։ ՌԴ նախագահի մամուլի քարտուղար Դմիտրի Պեսկովը հայտարարել է՝ «Թեհրանի միջուկային դոսյեի շուրջ խնդիրը պետք է լուծել բացառապես խաղաղ դիվանագիտական ճանապարհով», եւ այդ թեման քննարկվել է Էր Ռիադում ռուս-ամերիկյան բանակցություններում:

Փորձագետների կարծիքով՝ Ռուսաստանն արդեն ունի նման փորձ, քանի որ 2015 թ-ի համաձայնագրի շուրջ աշխտանքներն ընթանում էին ԱՄՆ-ի եւ Իրանի միջեւ, իսկ մնացած մասնակիցները աջակցում էին նրանց, անում հնարավոր ամեն ինչ, որպեսզի գլխավոր ընդդիմախոսները պայմանավորվեն: «Իհարկե, դա համատեղ փորձ էր եվրոպական երեք երկրների եւ Չինաստանի հետ միասին, բայց, այնուամենայնիվ, Ռուսաստանը լիովին պատրաստ է եւս մեկ միջնորդության ԱՄՆ-ի եւ Իրանի միջեւ։ Սակայն ԱՄՆ-ի հետ բանակցություններն ամեն դեպքում հնարավոր են միայն ԱՄՆ-ի դիրքորոշման փոփոխության դեպքում, որպեսզի Իրանին մանեւրելու հնարավորություն ստեղծվի: Ամեն ինչ կարող է լինել: Այնպես որ, երկու երկրների հարաբերություններում դեռ ամեն ինչ կորած չէ», - ամփոփել է Տարասովը։

 

Աղբյուրը՝ iarex.ru

Թարգմանությունը՝ Գայանե Մանուկյանի