կարևոր
0 դիտում, 2 տարի առաջ - 2022-05-13 16:40
Քաղաքական

Մասնավոր անձի գաղտնի ձայնագրությունները քրեական մեղադրանքի գործերով դատական պրակտիկան մերժում է. Գևորգ Դանիելյան

Մասնավոր անձի գաղտնի ձայնագրությունները քրեական մեղադրանքի գործերով դատական պրակտիկան մերժում է. Գևորգ Դանիելյան

Վերջին շրջանում խիստ տարածում է ստացել մասնավոր անձի կողմից կատարվող գաղտնի ձայնագրությունները որպես ապացույց ընդունելու պրակտիկան, ուստի հիմնական բնութագրիչներով անդրադառնանք դրա իրավաչափության հարցին: Այս մասին Facebook-ի իր էջում գրել է արդարադատության նախկին նախարար Գեւորգ Դանիելյանը:

Նա, մասնավորապես, նշել է. «Պայմանականորեն ընդունենք, որ խոսքը հենց դասական իմաստով մասնավոր անձի, ոչ թե իրավապահ մարմինների կողմից իրենց գործունեության համատեքստում ուղղորդված կամ հավաքագրված սուբյեկտի մասին է, և դարձյալ պայմանականորեն ընդունենք, որ դրանք մոնտաժված չեն, իրական են:

Մասնավոր անձի գաղտնի ձայնագրությունները քրեական մեղադրանքի գործերով դատական պրակտիկան, որպես կանոն, մերժում է՝ հիմնավորելով, որ դրանք թույլատրելի չեն, դրանով խախտվում է Սահմանադրության 63-րդ հոդվածի 3-րդ մասով՝ հիմնական իրավունքների խախտմամբ ձեռք բերված կամ արդար դատաքննության իրավունքը խաթարող ապացույցի օգտագործման արգելքը: Այլ կերպ ասած, այս դեպքում դատական պրակտիկան հանրային իշխանության մարմիններին առնչվող պարտականությունը ամբողջությամբ կիրառելի է համարում նաև մասնավոր անձանց նկատմամբ, ինչը գուցե կարող է հիմնավորվել այն փաստարկով, որ վերջին հաշվով, հենց հանրային իշխանության մարմինն է որոշում, թե ինչը կարող է ճանաչել թույլատրելի ապացույց, ինչը՝ ոչ:

Մյուս կողմից, չպետք է անտեսել, որ Սահմանադրության 61-րդ հոդվածով մարդն օժտված է արդյունավետ դատական պաշտպանության իրավունքով, ինչը չի բացառում, այլ ենթադրում է անհրաժեշտ պաշտպանության սկզբունքի հենքով, իր անձը պաշտպանելու (այդ թվում՝ անհիմն քրեական հետապնդումից) նպատակով, կիրառելու նաև գաղտնի ձայնագրություն: Սա չի դիտարկվի իբրև Սահմանադրության 39-րդ հոդվածով ամրագրված ազատ գործելու իրավունքի չարաշահում, քանզի ինքնապաշտպանությունը, որպես իրավաչափ վարքագիծ, նախատեսված է օրենքով:

Այսպիսով, կարծում եմ, եթե մասնավոր անձի կողմից կատարված գաղտնի ձայնագրությունը որևէ աղերս չունի ինքնապաշտպանության հետ, այլ պարզապես հետապնդում է որևէ շարժառիթով անցանկալի անձի հետապնդելու նպատակ, ապա այն չի կարող որևէ հիմքով ապացույց ճանաչվել»: