Մեր ռեսուրսները չենք կարող ծախսել այնպես, ինչպես նախկինում, շռայլություններ չենք կարող մեզ թույլ տալ․ Սուրեն Պարսյան

Ռազմական դրության ժամանակ շատերը հանդես եկան բազմապիսի կոչերով և առաջարկներով, որոնք հասարակության կողմից արժանացան տարբեր արձագանքների: Ներկայացված առաջարկություններից մեկն էլ այն էր, որ բոլորը դուրս գան իրենց տներից, գնումներ կատարեն, կամ սրճարաններ այցելեն, որի նպատակը տնտեսական ակտիվության խթանումն է: ԼՈՒՐԵՐ.com-ը կապ հաստատեց ՀՅԴ Բյուրոյի տնտեսական հետազոտությունների գրասենյակի պատասխանատու, տնտեսագետ Սուրեն Պարսյանի հետ, որը խոսեց այդ առաջարկի ռիսկայնության, և տնտեսական հակաճգնաժամային քայլերի մասին. «Այս պահին՝ պատերազմական իրավիճակում, մենք մեր ռեսուրսները չենք կարող ծախսել այնպես, ինչպես նախկինում: Քանի որ պատերազմը շարունակվում է, և չգիտենք՝ որքան կտևի այն: Մեր ռեսուրսները անսահմանափակ չեն և պետք է դրանք ուղղվեն՝ ըստ առաջին անհրաժեշտության և ըստ կարևորության: Մենք այս պահին չենք կարող մեզ թույլ տալ շռայլություններ, չենք կարող նաև երկարաժամկետ ծախսեր իրականացնել՝ հաշվի առնելով ստեղծված իրավիճակը, քանի որ այդ գումարը կարող է մեզ պետք գալ փամփուշտ, տանկ և առաջին անհրաժեշտության զինամթերքներ ձեռք բերելու համար»,- նշեց տնտեսագետը:

Ըստ նրա՝ սա այն ժամանակամիջոցն է, երբ կառավարությունը և տնտեսությունը պետք է անցնեն հակաճգնաժամային կառավարման, և այն պետք է իրականացվի ոչ միայն պետական, այլ նաև մասնավոր բիզնեսի մակարդակով. «Պետությունը պետք է այդ հարցերում որպես լոկոմոտիվ հանդես գա, ցույց տա այն հիմնական ուղղություններն ու մոտեցումները, որոնք այս պահին կարևոր են թե‘ պետության և թե‘ տնտեսության համար: Կառավարությունը առաջին հերթին պետք է վերանայի իր հակաբյուջետային քաղաքականությունը, կրճատի և վերանայի բյուջետային ծախսերի մեծ մասը, որոնք այս պահին կատարվում են ոչ արդյունավետ և ոչ հասցեական: Մենք ունենք մեծ գումաներ, որոնք այս պահին ուղղվում են ոչ ճիշտ ուղղությամբ, երբ կարող ենք ուղղել ռազմադաշտ: Օրինակ՝ միայն այս տարի մենք 70 մլրդ դրամ պարտադիր կուտակային ֆոնդերին ենք տալիս, երբ այդ գումարների կարիքը ունենք հիմա: Առհասարակ, մոտ 300 մլրդ դրամ գումար է կուտակվել պարտադիր կուտակային ֆոնդերում, որոնք այս պահին մեզ շատ օգտակար կարող են լինել՝ հաշվի առնելով ներկայիս ռազմական իրավիճակը և հետագայում պատերազմից դուրս գալու համար ծախսերը, որոնք պետք է կատարվեն»,- պարզաբանեց Սուրեն Պարսյանը:

Վերջինս նշեց, որ կարելի նախատեսել որոշակի գործիքներ նաև պետական բյուջեի այլ ծախսային հոդվածներ կրճատելու ուղղությամբ, օրինակ՝ աշխատավարձային և պարգևավճարային ֆոնդերը, գործուղման և այլ ուղղությամբ կատարվող ծախսերը, բոլորը պետք է կրճատվեն և ուղղվեն ռազմական ծախսերի ուղղությամբ. «Միաժամանակ կարևոր եմ համարում նաև, որ պետությունը որոշ ուղղություններով՝ հատկապես հարավային, շարունակի ենթակառուցվածքային ծրագրերը՝ ճանապարհաշինությունը և այլն, որոնք այս ռազմական իրավիճակում խիստ անհրաժեշտ են: Կարծում եմ՝ պետական բյուջեն նաև լրացուցիչ գումարներ պետք է հատկացնի Արցախի Հանրապետությանը այս ճգնաժամային իրավիճակում ֆինանսական, սոցիալական ծախսերը հոգալու համար: Մենք ամեն տարի որոշակի գումար նախատեսնում ենք, ՀՀ-ն փոխառություն է տրամադրում Արցախին, կարծում եմ այս տարվա գումարը պետք է շատ արագ վերանայվի՝ հաշվի առնելով Արցախում ներկա իրավիճակը»,- ընդգծեց նա:

Սուրեն Պարսյանը այն կարծիքին է, որ պետական բյուջեն կարող է ավելանալ նաև հարկային քաղաքականության վերանայում իրականացնելու միջոցով. «Մենք եկամտաբեր ճյուղերից պետք է բյուջեն լցնենք: Այդ ճյուղերից են հանքարդյունաբերությունը, բանկային համակարգը և այլն: Պատերազմից հետո մեզ անհրաժեշտ են գումարներ, և դա կարող է ապահովվել հարկային քաղաքականության միջոցով, այսինքն մենք պետք է պրոգրեսիվ հարկային քաղաքականություն վարենք: Շատ ունեցողը պետք է շատ մասնակցի այս ամենին, քիչ ունեցողը՝ քիչ: Մենք պետք է մեր եկամտի աղբյուրները ճշգրտենք, քանի որ հիմնադրամներից եկող հասույթը չի կարող հավերժ տևել»,- եզրափակեց տնտեսագետը:

Զվարթ Պետրոսյան