«Կը պատուեմ եւ կը սիրեմ զանոնք». ՀՅԴ մի շարք գործիչներ՝ Ա. Նախշքարյանի ներկայացմամբ

Գրող, լրագրող և նկարիչ Արա Նախշքարյանն իր ֆեյսբուքյան էջում գրում է.

«ԽՈՐՀՐԴԱՆՇԱԿԱՆ ՍԿԶԲՈՒՆՔՈՎ…

1890-2020թթ ՀՅԴ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԵՎ ՌԱԶՄԱԿԱՆ ԳՈՐԾԻՉՆԵՐ

Իրականում նրանք հազարներն են։ Կազմեցի այս ցուցակը, առաջնահերթություն չտալով ոչ մեկ գործչի։ Արագ հիշելով, մտաբերածս հանձնեցի թղթին։ Դուք, կարող եք անարգել շարունակել ներկայացրածս երկու ցանկերը։

Հայ քաղաքական եւ ռազմական դարբնոցում ցույց տվեք որեւե կուսակցություն, կամ կազմակերպություն, որն այսքան անխնա կերպով նվիրյալներ է տվել Հայրենիքին։ Հաստատ չեք գտնի։ Դա եղավ՝ Դաշնակցությունը։ Շատերիս չսիրած կազմակերպությունը։ Այս մարդիկ, պարզապես անխնա կերպով նվիրվեցին Ազգին ու Հայրենիքին։ Ցու՛յց տվեք ինձ որեւե մեկ կուսակցություն եւ կամ կազմակերպություն, որի ամենատարբեր գործիչների ու գործերի մասին այսքան շատ է գրվել ու խոսվել, երգվել ու պատմվել։ Չե՛ք կարող։ Ես կասեմ. -ԱՀԱ՛, ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹՅՈՒՆԸ, ՀԱՅԻ ԾՈՑԻՑ ԵԼԱԾ ԱՄԵՆԱՆՎԻՐԱԿԱՆ ԿԱԶՄԱԿԵՐՊՈՒԹՅՈՒՆԸ…

ԿԱԶՄԱԿԵՐՊԱԿԱՆ ՔԱՐՈԶԻՉՆԵՐ, ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԳՈՐԾԻՉՆԵՐ 1890-2020թթ.

1. Քրիստափոր Միքայելյան
2. Սիմոն Զավարյան
3. Գրիգոր Արծրունի
4. Իսաջան Առաքելյան
5. Մարգար Ամիրյան (Մարգար Վարժապետ)
6. Գարեգին Խաժակ (Չաքալյան)
7. Հարություն Շահրիկյան
8. Լեւոն Պարտիզպանյան
9. Սարգիս Բարսեղյան
10. Արշակ Վռամյան
11. Հակոբ Տեր-Հովհաննեսյան
12. Կարապետ Փաշայան
13. Խոսրով Քեշիշյան
14. Վարդգես Սերենկյուլյան
15. Կոստի Համբարձումյան
16. Գեղամ Տեր-Կարապետյան (Տատրակ, Տարոնցի, Ասողիկ, Մշոյ Գեղամ)
17. Ստեփան Զորյան (Ռոստոմ)
18. Արամ Մանուկյան
19. Վահան Խորենի (Տեր-Գեւորգյան)
20. Արմեն Գարո
21. Անտոն Գոշ
22. Խաչատուր Կարճիկյան
23. Հոնան Դավթյան
24. Սահակ Թորոսյան
25. Համազասպ Նոհրադյան (Մազութի Համո)
26. Տիգրան Ծամհուր (Ամսեյան)
27. Սարգիս Մանասյան
28. Պերճուհի Պարտիզպանյան-Բարսեղյան
29. Համբարձում Տերտերյան
30. Հովհաննես Քաջազնունի
31. Արշակ Ջամալյան
32. Ավետիք Սահակյան
33. Վարվառե Սահակյան
34. Սիրական Տիգրանյան
35. Արսեն Շահմազյան
36. Միքայել Վարանդյան
37. Ալեքսանդր Խատիսյան
38. Մինաս Բերբերյան
39. Լեւոն Շանթ
40. Հովսեփ Արղության(Իշխան)
41. Աբրահամ Գյուլխանդանյան
42. Նիկոլ Աղբալյան
43. Էտկար Ակնունի (Մալումյան)
44. Ավետիս Ահարոնյան
45. Արտաշես Աբեղյան
46. Արշակ Չոպանյան
47. Գրիգոր Զոհրապ
48. Գրիգոր Տեր-Պողոսյան
49. Արտաշես Չիլինգարյան
50. Արտաշես Բաբալյան
51. Հայկ Ասատրյան
52. Ավետիք Իսահակյան
53. Ռուբեն Տեր Մինասյան
54. Համո Օհանջանյան
55. Էմանուել Ակնունի (Խաչատուր Մալումյան)
56. Արշակ Շիրինյան
57. Գաբրիել Լազյան
58. Սարգիս Արարտյան
59. Ռուբեն Դարբինյան
60. Կատարինե Զալյան-Մանուկյան
61. Շավարշ Միսաքյան
62. Հրաչ Փափազյան
63. Վահան Նավասարդյան
64. Արշակ Հովհաննիսյան
65. Վահան Փափազյան (Կոմս)
66. Արշալույս Աստվածատրյան
67. Եղիշե Իշխանյան
68. Սիմոն Վրացյան
69. Կարո Սասունի
70. Հովհաննես Դեւեջյան
71. Սեդրակ Ջալալյան
72. Արշավիր Շահխաթունի
73. Մովսես Տեր-Գալուստյան
74. Ժիրայր Ղարիբյան
75. Անդրանիկ Ծառուկյան
76. Արամ Հայկազ
77. Էդուարդ Պօյաջյան
78. Արթուր Մկրտչյան
79. Վազգեն Շուշանյան
80. Սարգիս Զեյթլյան
81. Սարգիս Ազնավուրյան
82. Երվանդ Մոնոֆարյան
83. Մինաս Թէօլէօլյան
84. Զավեն Թաշճյան
85. Հրաչ Տասնապետյան
86. Բաբկեն Փափազյան
87. Մելքոն Էպլիղաթյան
88. Բենո Թոնդյան
89. Վարդգես Տեր Կարապետյան
90. Հրայր Մարուխյան
91. Էդուարդ Հովհաննիսյան
92. Մարիո Նալբանդյան
93. Վահան Հովհաննիսյան
94. Արմեն Ռուստամյան
95. Հովսեփ Բարազյան
96. Ավետիս Գիտանյան
97. Մուրադ Փափազյան
98. Հակոբ Բագրատունի (Բագրատունյան)
99. Հրանտ Մարգարյան
100. Հակոբ Տեր-Խաչատուրյան

ՌԱԶՄԱԿԱՆ ԳՈՐԾԻՉՆԵՐ.
ՀԱՅԴՈՒԿԱՅԻՆ ՇԱՐԺՈՒՄ, ՎՐԻԺԱՌՈՒ ԲԱԶՈՒԿ, ՊԱՐՏԻԶԱՆԱԿԱՆ ԽՄԲԵՐ, ԿԱՆՈՆԱՎՈՐ ԲԱՆԱԿ 1890-2020թթ.

1. Արաբո (Առաքել, Ստեփանոս Մխիթարյան)
2. Ռուբեն Շիշմանյան (Դերսիմի քեռի),
3. Գալուստ Արխանյան (Մնձուրի Առյուծ)
4. Արամ Աչըքպաշյան (Գրիգոր Կարապետյան
5. Սարգիս Կուկունյան
6. Սերոբ Աղբյուր (Սերոբ Վարդանյան)
7. Անդրանիկ
8. Գեւորգ Չավուշ
9. Գալե
10. Նիկոլ Դուման
11. Բաբկեն Սյունի
12. Պադվալի Վաղո
13. Ժիրայր (Համբարձում Պոյաճյան)
14. Հրայր Դժոխք (Արմենակ Ղազարյան)
15. Սպաղանաց Մակար
16. Սեյտո Պողոս
17. Թորգոմ-Թուման
18. Կայծակ Առաքել
19. Աշոտ Երկաթ (Արմենակ Լեւոնյան)
20. Քղեցի Պողոս (Թոխմախ)
21. Փոխրիկ (Օհան Օհանյան) (Վահրամ Հովհաննիսյան)
22. Դժոխք (Վաղարշակ)
23. Գայլ Վահան
24. Համազասպ Սրվանձտյան
25. Սեբաստացի Մուրադ
26. Չոլո
27. Ախո
28. Վազգեն (Տիգրան Տերոյան)
29. Պետրոս Սերեմջյան
30. Պետո (Աղեքսանդր Պետրոսյան)
31. Մախյուտո (Սմբատ Բորոյան)
32. Քեռի (Արշակ Գաֆավյան)
33. Խանասորի Վարդան (Սարգիս Մեհրաբյան)
34. Դաշնակցական Խեչո
35. Իշխան (Հովսեփ Արղության)
36. Գոմսա Իսո
37. Ֆահրատ
38. Փեթարա Մանուկ
39. Վարդան Շահբազ
40. Վանա Իշխան
41. Սեպուհ
42. Սեյտո Պողոս
43. Հունո
44. Եփրեմ Խան
45. Գուրգեն
46. Գարեգին Նժդեհ
47. Բարսեղ Թիրաքյան
48. Բալապեխ Կարապետ
49. Արամ Արամյան
50. Աբրո
51. Մածուն Խեչո
52. Մարտիրոս Չարուխչյան
53. Դրո
54. Ցրոնքի Հարութ
55. Տուրուբախ (Հարություն Կիրակոսյան)
56. Վանեցի Ավտո
57. Սուլուխցի Սերոբ
58. Սեւքարեցի Սաքո
59. Դանիել Բեկ Փիրումյան
60. Պողոս Բեկ Փիրումյան
61. Մովսես Սիլիկյան
62. Բաշգառնեցի Մարտիրոս
63. Թովմաս Նազարբեկյան
64. Քրիստափոր Արարատյան
65. Կարապետ Հասան-Փաշայան
66. Խորեն Իգիթխանյան
67. Արամ Երկանյան
68. Արշավիր Շիրակյան
69. Միսաք Թորլաքյան
70. Սողոմոն Թեհլիրյան
71. Արտաշես Գեւորգյան
72. Ստեփան Ծաղիկյան
73. Պետրոս Տեր Պողոսյան
74. Զարեհ Մելիք Շահնազարյան
75. Տաճատ Թերլեմեզյան
76. Հակոբ Զորյան (Հազոր)
77. Հարություն Հարությունյան
78. Արշակ Մուշեղյան (Եղիտ)
79. Սարգիս Ազնավուրյան
80. Աբո Ասճյան
81. Պետիկ Ինճեյան
82. Սերժ Թովմասյան
83. Րաֆֆի Ալեքսանդր Էլպեքյան
84. Հարություն Գրիգոր Լեւոնյան (Անդրանիկ Պողոսյան)
85. Կարո Տմտմյան
86. Գոգո Տեր Հովհաննիսյան
87. Հովիկ Նուբարյան
88. Րաֆֆի Թիթիզյան
89. Գեւորգ Մարաշլյան
90. Հրայր-Մաքս Քիլինջյան
91. Հակոբ Լեւոնյան
92. Լիզբոն 5
93. Թաթուլ Կրպեյան
94. Կարոտ Մկրտչյան
95. Պետրոս Ղեւոնդյան
96. Ալբերտ Ալավերդյան
97. Վարդան Ստեփանյան
98. Վարդան Բախշյան
99. Աշոտ Ղուլյան
100. Արտավազդ Ալիխանյան

Վիլյամ Սարոնաը վկայելով կհաստատե երդվյալ դաշնակցականի կեցվածքն ու վարքը Հայրենիքի հանդեպ։
Կարդա՛նք Մեծն Հային.

– Ասոնք էին Ազգայնականները, Դաշնակները, որոնք կռուեցան Հայաստանի համար, վասնզի կռիւը իրենց դիտած միակ ուղին էր պահպանելու համար կեանքը, արժանապատւութիւնը եւ ցեղը: Աշխարհը ատկէ տարբեր միջոց մը չունէր: Միայն զէնքով կ’ըլլար այդ: Աստծոյ անիծած ոջլոտ միջոցը, բայց Դաշնակցականները մեծ մարդիկ էին եւ ըրին այն, զոր պարտաւոր էին ընել: Իսկ որեւէ Հայ, որ կ’արհամարհէ այս մարդիկը, տգետ է կամ իր ցեղի մատնիչը: Այս մարդոց ընտրած ուղին սխալ էր, գիտեմ որ սխալ էր, բայց ատկէ զատ ուրիշ միջոց չունէին անոնք: Է՜հ, անոնք շահեցան պատերազմը:
Այսպէս կամ այնպէս ամբողջ ցեղը չբնաջնուեցաւ: Հայաստանի ժողովուրդը կը մսէր, անօթի էր եւ հիւանդ, բայց այս զինուորները շահեցան իրենց պատերազմը եւ Հայաստան ազգ մը դարձաւ կառավարութեամբ մը եւ Դաշնակներով կազմուած քաղաքական կուսակցութիւնով մը: Շատ տխուր եւ շատ սրտայոյզ է, երբ կը մտածէք այն հազարաւորներու մասին, որոնք սպանուեցան, բայց ես կը պատուեմ զինուորները, որոնք որ մեռան եւ անոնք, որ կ’ապրին տակաւին: Կը պատուեմ եւ կը սիրեմ զանոնք: Աղետալի սխալ մըն էր այդ, բայց ազնիւ սխալ մը եւ Հայաստան եղաւ, Հայաստան: Անշուշտ շատ փոքր ազգ մըն էր ան, շատ անկարեւոր ազգ մը, ամէն կողմեն թշնամիներով շրջապատուած, սակայն Հայաստանը երկու տարի մնաց Հայաստան եւ Երեւանը` մայրաքաղաք: Հարիւրաւոր տարիներէ ետք առաջին անգամն ըլլալով Հայաստանը եղաւ Հայաստան»։